Eski DEP milletvekili Leyla Zana ile Veysel Turhan ve Hamit Geylani’nin, 1997 yılında HADEP’in aylık yayın organına yazdıkları bir yazı ve yaptıkları açıklamalar nedeniyle çarptırıldıkları cezalara ilişkin başvuruları, bu hafta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) ele alınacak.

AİHM’de Türkiye aleyhine açılan 6 dava, bu hafta ele alınacak. 11 Ocak 2005 Salı günü değerlendirilecek 4 davanın ilki, Atilla Halis’in şikayetine ilişkin olacak. Halis, Türkiye’nin güneydoğusunda yaşanan sorunlara ilişkin olarak kaleme adığı dört kitabının eleştirilerinin, 2 Ocak 1994 tarihinde Özgür Gündem gazetesinde yayınlanması sonrasında, yasadışı ayrılıkçı örgüt propagandası yapmaktan suçlu bulundu. Halis, ifade özgürlüğü ihlal edildiği, adil ve tarafsız yargılanmadığı gerekçesiyle AİHM’ye başvurdu.

Günün ikinci davasında, Molin inşaat şirketinin şikayeti ele alınacak. Şirket, Toplu Konut İdaresi’ne karşı davasında işlemlerin uzunluğu nedeniyle şikayetçi oldu. Şirket ayrıca, uzun süren işlemlerin malvarlığının kullanımı açısından kendisini zarara uğrattığını da iddia etti.

Eren Tekin ve Nimet Taştan’ın davasında ise şikayetçiler adil yargılanma haklarının ihlal edildiğini iddia ederek AİHM’ye başvurdular. Tekin, devleti bölmeye yönelik eylemlerde bulunmak suçundan ömür boyu hapse mahkum olmuştu. Taştan ise yasadışı örgüt üyesi olduğu gerekçesiyle hapiz cezasına çarptırılmıştı

Günün son davasında, Leyla Zana, Veysel Turhan ve Hamit Geylani’nin şikayetleri karara bağlanacak. Zana, Turhan ve Geylani, HADEP’in aylık yayın organına yazdıkları yazılar ve yaptıkları açıklamalarda ayrılıkçı propaganda yaptıkları gerekçesiyle hapis ve para cezalarına çarptırıldılar. Zana bu cezadan ayrı olarak, halkı sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farkı gözeterek kin ve düşmanlığa tahrik etmek suçuyla hapis ve para cezasına çarptırıldı. Başvuru sahipleri, ifade özgürlüğü ve Devlet Güvenlik Mahkemeleri’nde bağımsız ve tarafsız yargılama yapılmaması esasları kapsamında AİHM’ye başvurdular.

AİHM’nin, 13 Ocak 2005 Perşembe günü değerlendireceği iki davanın ilkinde de Ceyhan Demir ve 18 başvuru sahibinin ortak şikayeti karara bağlanacak. Davada, PKK üyesi olduğu gerekçesiyle hapis cezası alan ve 12 yıl 6 aylık cezasını çekerken Diyarbakır Cezaevi’nde ölen Kadri Demir’in yakınlarının, Kadri Demir’in cezaevinde Eylül 1996’daki çatışma sırasında saldırıya uğradığı iddiası değerlendirilecek. Demir’in yakınları, soruşturmanın yetersiz olduğunu öne sürerek, yaşama hakkı, işkence ve insanlık dışı muamelenin önlenmesi ve adil yargılanma hakkı çerçevesinde konuyu AİHM’ye taşıdılar.

Günün ve haftanın Türkiye’ye yönelik son davasında ise, Hasan Dağtekin’in başvurusu karara bağlanacak. Dağtekin, yayınladığı bir kitap nedeniyle çarptırıldığı para cezası nedeniyle AİHM’ye başvurdu.