3G hakkında bilinmeyenler

Birkaç haftadır ‘3G’ ile yatıp ‘3G’ ile kalkıyoruz. Hepimizin bildiği tek bir şey var; o da bu teknoloji için yapılan ihalenin önce Turkcell tarafından kazanıldığı, sonra iptal edildiği... İhale ile ilgili tartışmalar süredursun biz, 3G teknolojisinin hayatımıza ne katacağını sizler için araştırdık.

Bir ‘3G’ efsanesi almış başını gidiyor. Her yerde 3G teknolojisi... Ramak kalmıştı aslında 3G ile tanışmamıza. Kısa bir süre önce yapılan 3G ihalesini Turkcell kazandı; ancak diğer GSM operatörlerinin ihaleye katılmayıp rekabet ortamı oluşturmadıkları gerekçesiyle ihale iptal edildi. Yeni ihale içinse en yakın tarih 2008. Ne yazık ki bu önemli teknolojiye en son kavuşan toplumlardan biri olacağız. Peki, 3G teknolojisi nedir? Konunun Türkiye’deki uzmanlarından, Turkcell Katma Değerli Servislerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Cenk Serdar ile görüştük.

3G nedir?

3G, hızlı ve kaliteli veri aktarımı sağlayan bir altyapı geliştirmesidir. 3G’nin İngilizce açılımı, ‘Third Generation’ yani ‘3. Nesil’dir. Türkiye’de mobil telefon altyapısı 2G ve 2,5G altyapısı ile çalışmaktadır. 3. Nesil teknolojisi ile bugünkünden en az 20 kat daha hızlı veri aktarımı yapılabilecek. 3. Nesil, mobil iletişimde bir evrimdir. Bir benzetme yapmak gerekirse, radyodan televizyona geçiş gibi değerlendirilebilir.


3G teknolojisinin; 1G, 2G ve 2,5G teknolojilerinden farkı nedir?

20 yıl öncesini hatırlarsak, mallar kamyonlarla yollardan zar zor taşınıyordu; bilgi de aynı şekilde, dar bantlardan zar zor gidip geliyor. 1G, 2G ve 2,5G’nin böyle yollar olduğunu düşünebiliriz. Ama bugünün asıl malı ‘bilgi’. Bunun için de geniş otobanlara ihtiyacımız var. İşte 3G sağladığı geniş bant olanağıyla bunu sağlıyor; bilgi çok daha hızlı, rahat akıp gidiyor.

Bu teknolojiyi kullanmak için buna uygun cihazlar mı edinmek gerekiyor?

Evet, ama şu anda piyasada zaten 2 milyona yakın 3G uyumlu cihaz kullanılıyor. Bu, Türkiye’nin 3G’ye hazır olduğunu gösteren bir veri.

Peki, 3G’nin hayatımıza katacağı en belli başlı yenilikler neler?

En önemlisi, mobil internet hızının 20-30 kat daha fazlaya yükselmesi. Evdeki bilgisayarınızdan yapabildiğiniz her şeyi, aynı hızla cep telefonunuzdan yapabileceksiniz. Görüntülü görüşme gerçekleşecek. 3G; sağlık, eğitim, e-devlet uygulamalarını tetikleyecek. 3G ile birlikte müşterilerimiz ofis dışındayken de işlerini kesintisiz sürdürebilecek. 3G sayesinde evinize bağlayacağınız kamera ile evinizi cep telefonunuzdan gezebileceksiniz. (Evlerin ve çocukların güvenliği için oldukça önemli!) Ayrıca, bir süre sonra anahtara da ihtiyacınız kalmayacak. Çok yakında cep telefonunuzla evinizin kapısını açabilirsiniz. Yakın gelecekte evinizden doktorlarla görüntülü telefon görüşmesi yapabileceksiniz. Şöyle uç bir örnek vereyim: Doğu’daki şehirlerimiz doktor sıkıntısı çekiyorlar. Siz de rahatsızlandınız ve röntgeniniz çekildi. Bakacak kimse yok. Hemen en yakın hastaneye bilgilerinizi aktarıyorsunuz ve çaresine bakıyorlar.

3G’nin kamu alanında ne gibi yararları olacak?

Turkcell mart ayında ilk kez ‘Mobil İmza’ uygulamasını Türkiye’de başlattı. Bugün 14 banka Mobil İmza’yı kullanıyor. İki ay önce ‘Mobil İmza’ ilk defa bir kamu kurumunda, gümrüklerde kullanılmaya başlandı. İşte hep e-devlet geliyor diyoruz ya, 3G ile son derece güvenli bu sistemler e-devletin oluşumunu hızlandıracak. Bugün pasaport, askerlik gibi işlemlerimizi hallederken her seferinde kimlik bilgilerimizi veriyoruz. Hepimizin şikâyet ettiği konu bu... Devlet çok ciddi paralar harcıyor ama kaliteli hizmet yetersiz. 3G sayesinde kamu işlerinizi oturduğunuz yerden yapacaksınız. Japonya bu sistemi oturttu. Yeni gerçekleşen bir şey söyleyeyim: Kurduğumuz altyapı sayesinde Fatih Belediyesi vatandaşlarına bazı işlemleri belediyeye uğramadan yapma imkânı sağladı. Garanti ve İş Bankası’nın ATM kartına gerek kalmadan ATM’lerden mobil imzayla para da çekebiliyorsunuz.

Saydığınız kadarıyla ‘3G’ hemen her derde deva… İstanbul’un trafiğine de bir çözüm getirecek mi?

Mobil Ofis çözümü İstanbul trafiğini de rahatlatacak bir çözüm. İnsanlar ofise gitmeden işlerini sürdürebilirse sabah ve akşam trafiği de rahatlayacaktır.

‘Görüntülü arama’ efsaneleşmiş durumda. Bu teknolojiye, artık kavuştuk, diyebilir miyiz?

Görüntülü arama deneyimini biz CeBIT Bilişim Eurasia 2007’de ziyaretçilere yaşattık. Ayrıca Taksim ve Şişli’de kurduğumuz stantlarda da bu uygulamayı tanıttık. Turkcell, bu teknolojiyi hizmete sokmaya hazır. Ancak bunun için 3G ihalesinin yapılıp lisansların verilmesi gerekiyor.

3G’nin reklâmlarında vurgunun en çok yapıldığı yenilik canlı televizyon izleyebilme imkânı. Zaten telefonlarda TV izlenmiyor mu?

Günümüzde kullanılan 2G altyapısı bu miktarda data aktarımını sağlamıyor. Ama 3G ile kesinlikle mobil televizyon hayatımızın bir parçası olacak. Ömrümüzün önemli bir kısmı servislerde ve otobüslerde geçiyor. Sabah ve akşam günde üç saat yollardayız. 3G ile cep telefonunuzla net’te dolaşıp, e-maillerinizi cevaplayabileceğiniz gibi televizyon da seyredebileceksiniz. Hatta Lig TV’yi bile…

Sayılan onca yenilik tam olarak ne zaman uygulanabilecek?

Biz iki yılı aşkın bir süredir 3G ile ilgili test çalışmalarımızı zaten sürdürüyoruz. Hazırlıklarda son aşamaya gelmiştik. Türkiye nüfusunun yüzde 97,4’ünü kapsama alanına alan ve 2G altyapısının tümü 3G uyumlu olan Turkcell, 3G için sıfırdan bir yatırım yapmıyor. Yetkilendirme Planı’na göre 3 yıl içinde Türkiye coğrafyasının yüzde 25’ini 3G kapsamasına almak gerekiyor. Biz bu orana çok önceden ulaşacağız. Eğer ihale gerçekleşirse, yasal sürecin başlamasını takiben altı ay içinde biz 11 büyük ilimizde 3G’yi hizmete sokacağımızı zaten duyurmuştuk. Yani 2008 kışında baharda da biz 3G’nin yeniliklerini kullanıcılarımıza sunmuş olacağız.

Turkcell’in bu servisler için uygulamayı düşündüğü fiyat politikası ne?

3G verimlilik açısından avantajlı ve rekabette maliyetler düşüyor. Burada asıl yükü, yüzde 60’a varan vergiler oluşturuyor. Vergiler azalırsa maliyetler de o oranda düşecek. Dolayısıyla 3G’de servislerin fiyatı 2G’dekinden pek de farklı olmayacak. Ses hizmetleri, görüntülü görüşme ücretleri, dakika ücretlerinde farklar olmayacak. Hatta data kısmında, hızlı veri sayesinde tüketicinin, son kullanıcının daha ucuza hizmet alacağını tahmin ediyorum.