22
Mayıs
2024
Çarşamba
BİLİM TEKNOLOJİ

Atlas Okyanusu iklimi 'etkiliyor'

Atlas Okyanusunun tropikal bölgelerindeki buharlaşmanın, dünya iklimini sanıldığından fazla etkilediği anlaşıldı.

Nature dergisinin son sayısında yayımlanan makaleye göre, Fransız iklimbilimcisi Guillaume Leduc başkanlığındaki araştırma ekibi, Atlantik'teki buharlaşmanın, başta Avrupa olmak üzere yeryüzünün büyük bölümünde iklimi önemli ölçüde etkilediğini belirledi.

Leduc, "Atlas Okyanusu'nun kuzeyindeki akıntılarla tropikal akıntılar arasındaki etkileşim, Avrupa'ya bugünkü ılıman iklimi kazandırıyor" dedi.

Leduc ve arkadaşları, Panama kıstağının her iki yakasından aldıkları çökelti numunelerini inceleyerek son 90 bin yıl içinde bu iki okyanus bölgesinde su yüzeyindeki tuzlanma sürecinin izini sürdü.

İki okyanus arasında saniyede yüzbinlerce metreküp su alışverişi

Araştırmacılara göre, buharlaşma Karayib bölgesinde yoğunlaşıyor, deniz suyundaki tuz oranı da bu bölgede daha fazla. Alize rüzgarlarının alıp götürdüğü su buharı, Pasifik okyanusunun doğusuna yağmur olarak iniyor, bu arada tuz oranı azalıyor. Burada dikkati çeken en önemli nokta, iki okyanus arasında saniyede yüzbinlerce metreküp su alışverişinin yapılıyor olması.

Su, ne kadar tuzluysa okyanusta o kadar derinlere iniyor ve okyanus akıntıları, ekvator bölgelerinde biriken sıcaklığı kuzeye taşıyamaz hale geliyor. Mutedil iklime sahip bölgelerde bu yüzden iklim soğuyor.

Akıntılar değiştiğinde musonlar güneye yöneliyor

Leduc ve arkadaşlarının çalışmasına göre, Atlantik'ten Pasifik'e taşınan su buharının azaldığı dönemlerde, gezegenin iklimi önemli oranda soğuyor. Kuzey Atlantik'te okyanus akıntıları değiştiğinde, musonlar güneye yöneliyor.

Bu da, ekvator bölgelerinde yağışı artırırken tropikal bölgelerde azaltıyor. Bir başka önemli nokta da şu: Amazon nehrinin ağzında tatlı ve hafif su miktarı artıyor, bu da normalde Avrupa'nın kuzeybatısı istikametinde ilerleyen akıntı sisteminin debisini düşürüyor.

Bu çalışma, Gulf Stream sıcak su akıntısının azalmasını sırf buzulların erimesi yüzünden okyanuslara karışan tatlı su miktarının artışına bağlayan iklim uzmanlarını bu yaklaşımlarını gözden geçirmeye zorlayacak. 

CNN Türk
Yayın Tarihi : 22 Şubat 2007 Perşembe 16:51:04


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?