16
Mayıs
2024
Perşembe
BİLİM TEKNOLOJİ

En ağır küresel felaket raporu

California'da portakallar buz tuttu, Teksas'ta kar yağdı. Kayak merkezlerinde ise kardan eser yok... Dünya ısınıyor…
Meteoroloji uzmanlarına göre, 150 yılda ısınmanın en çok arttığı yıl 1998. Uzmanlar, 2007'nin ise, son 150 yılın en sıcağı olacağı yorumunu yapıyor. 

Rapor bir felaket

Dünya iklim uzmanları, küresel ısınmala ilgili rapora son şeklini vermek üzere Paris’te bir araya geliyor. Rapora göre, iklim değişikliği ve etkileri düşünülenden çok daha korkutucu boyutlarda. Küresel ısınmadan en çok etkilenecek bölgenin Akdeniz olacağı belirtiliyor. Başta Çukurova olmak üzere Konya Havzası ve Ege Bölgesi küresel ısınmanın olumsuz sinyallerini şimdiden vermeye başladı. 

BM gözetiminde düzenlenen ‘Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’, bugün Paris’te başlıyor. 4 gün sürecek toplantının ardından Cuma günü, 2001’den bu yanaki ilk iklim değişikliği raporu yayımlanacak.


Taslak rapora ulaşan İngiliz Independent gazetesi, 2 bin bilimadamı tarafından hazırlanan BM raporunun, şimdiye kadarkilerin en korkutucusu olduğunu yazdı.

Taslak raporda, bu yüzyılda küresel sıcaklığın 2 - 4,5 derece arasında artmasının kaçınılmaz olduğu, bu artışın 6 dereceyi bulabileceği yer aldı.

“Dünya ısındıkça, okyanuslarda artan buharlaşma, atmosferdeki su buharı oranını artıyor, Bu da sera etkisini güçlendiriyor” denen raporda, yükselen sıcaklık nedeniyle, gezegenin insan eliyle üretilmiş karbondioksiti etkisiz hale getirme özelliğini de yitireceği belirtildi.

Bu durumda atmosferdeki karbondioksit artış oranının yüzde 44’ü bulabileceği ve küresel sıcaklığın 2100 yılına kadar fazladan 1.2 derece daha artabileceği de, iklim modellemelerinin sonuçları arasında.

İklim Değişikliği Panelinin raporunda, son 3 rapordan farklı olarak, küresel ısınmaya insan faaliyetlerinin de yol açtığı açık şekilde ifade edildi ve Dünya’nın iklim sisteminde gözle görülebilecek değişikler de sıralandı. Rapora göre;

Avrupa’da 2003 yazında görülen sıcak dalgaları daha sık, yoğun ve uzun süreli olacak, 

Tropikal fırtınalar ve kasırgalar güçlenecek, bıraktığı yağış ve seller artacak, 

Kuzey kutbu, yazları buzlanmayacak, buzullarda erime sürekli hale gelecek, 

Karbondioksit oranı sabitlense bile, deniz seviyeleri yükselmeye devam edecek, 2100 yılına kadar yükselme 43 santimetreyi bulacak.

1988 yılında oluşturulan ‘Hükümetler arası İklim Değişikliği Paneli’, 2001 yılındaki son raporunda petrol, doğalgaz ve kömür tüketiminin atmosferdeki karbondioksit oranını 420 bin yılın en yüksek düzeyine çıkarttığını bildirmişti. 

Küresel ısınma Akdeniz'i vuracak 

Küresel ısınmadan en çok etkilenecek bölgenin Akdeniz olacağı belirtiliyor. Başta Çukurova olmak üzere Konya Havzası ve Ege Bölgesi küresel ısınmanın olumsuz sinyallerini şimdiden vermeye başladı.

Çukurova için pamuk, Konya için şeker pancarı, Ege için ise kiraz artık hayal olacak.

Çukurova çiftçisi şaşkın. Geçtiğimiz kasım ayında aşırı yağışların ardından gelen sel felaketiyle mücadele eden çiftçiler şimdi de üç aydır yağmur yağmamasının neden olduğu susuzlukla başa çıkmaya çalışıyor.

Çiftçiler telafi için ektikleri buğdayın henüz çimlenmemesinden kaygılı.

Çukurovalılar baharda ekilmesi gereken pamuk, mısır gibi ürünlere verilecek su olmadığını söylüyor. Halkın bir kısmı çareyi yağmur duasında, bir kısmı da kurban kesmede arıyor.

Çukurova'nın kuzeybatısındaki Konya Ovası ise çoktan çölleşme belirtileri göstermeye başladı. Bölgedeki mevcut kaçak kuyular, bilinçsiz sulama ile düşen yağış miktarının azlığı ovayı tehdit ediyor.

Ege daha şanslı

Ege Bölgesi şimdilik şanslı ancak bazı kesimlerinde belirtiler üreticileri ürkütüyor. Erik ağaçları çiçek açtı, kiraz kış uykusuna yatmadan tomurcuk vermeye başladı.

Yaş meyve sebze ihracatının en büyük kalemi olan kiraz, küresel ısınma mağdurları arasında yer alacak gibi gözüküyor.

Bilimadamları, büyük ve sayısı artan orman yangınları ve buzulların erimesiyle sahilerin dolacağını öngörüyor. Tarım arazilerindeki ürün değişikliği de büyük nüfus hareketlerini yani göçleri ve bulaşıcı hastalıkları artıracak. Türkiye'nin güney sahillerindeki güneş deniz kum turizmi Samsun ve Trabzon'a kayacak. 

Çin’den küresel ısınma itirafı 

Çin yönetimi, etkileri dünya çapında hissedilmeye başlanan küresel ısınma ve çevre konularında hiçbir ilerleme kaydetmediğini resmi bir raporla itiraf etti.

ABD’den sonra küresel ısınmaya yol açan sera gazını en çok üreten ülke olan Çin’de, bilimadamları ve hükümet uzmanlarının hazırladığı raporda, karbondioksit salımından, içme suyunun temizlik düzeyine 30 ayrı veri ele alındı.

Raporda, ülkedeki sosyal ve ekonomik modernleşmeye karşın, ekolojik modernleşmenin çok gerilerde kaldığı vurgulandı.

Çin’de dünya nüfusunun beşte birinin yaşamasına karşın, dünya petrol üretiminin sadece yüzde 4’ü kullanılıyor. Ancak hızlı ekonomik büyüme nedeniyle her geçen gün enerji ihtiyacı artıyor.




BBC Türkçe/aa
Yayın Tarihi : 29 Ocak 2007 Pazartesi 13:26:54
Güncelleme :29 Ocak 2007 Pazartesi 14:51:22


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?
Yorumlarınız
cansu toloğlu IP: 88.228.17.xxx Tarih : 27.12.2007 17:30:42

slm ben cansu küresel ısınmanın trabzon için etkilerini sitenizde yayımlarmısınız.yada www.cansu_cancan@hotmail.com bu adrese gönderirmisiniz.şimdiden tşk