Kral Kobra

Veteriner hekim olan Samira Alasgarova dünyayı beraberce paylaştıımıız canlılara dikkati çekiyor.. Samira Alasgarova bu yazısında ürkütücü, donuk bakışlı bir o kadar da gizemli yırtıcı kobraları anlatıyor..…

Kral kobra…


Elapidae familyasına ait olan yılanlar dünyanın en iri, tehlikeli ve zehirli yılanlar listesinde yer almışlardır.

Kral kobranın bilimsel ismi Ophiophagus hannah. Ophiophagus adı yılan tüketen anlamını taşır. Gezegenimizin en tehlikeli ve iri 20 yılanından biridir. Uzunluğu 3,5 – 5 metre, ağırlığı ise 10 kilograma kadar ulaşır. Soğukkanlı canlıdır.

Nerede yaşar

Güney-Doğu Asya bölgesi, özellikle Hindistan’ın yağmurlu tropik ormanlarında, Pakistan, Endonezya ve Filipinler gibi iklimi yumuşak, seyrek ormanlı alanlarda veya yeşilliği bol olan nemli bölgelerde rastlanır. Ürkütücü görünümü, donuk bakışları ve yırtıcılığıyla Kral kobra kendi ismini hak edenlerdendir.

Karasal ve sucul yaşam sürdürmektedir. Karada bulduğu ağaç kovuğunda, ağaç dalında, kayalıklarda saklanarak yaşamına devam eden Kral kobra, suda ise mükemmel yüzer. Karada saatte 8 kilometre ilerler. Gündüzleri avlanır, geceleri dinlenir. Kobralar sağırdır. Bütün yılanların görme ve duyma yetenekleri az gelişmiştir. Bir kobra yılan 3 metre öteyi göremez, iç ve dış kulak gelişmediğinden, duymaz, yaklaşan tehlikeyi yerdeki titreşimlerden algılar. Yılanlar duymayı dilleriyle sağlarlar. Dilleriyle yakaladıkları ses titreşimleri yaklaşan canlı hakkında fikir edinirler. Kobralar, başlarını yukarıda tutarak ürkütme ve saldırı pozisyonuna geçmeleriyle ünlüdürler. Bu rakibinin ya da avcısının gözünde daha büyük gözükmek için geliştirdiği bir savunma yöntemidir. Kral kobranın sırt derisinin rengi koyu yeşil-kahverengi, gövde kısmı ise daha açık kum renge sahiptir. Pullu derinin üstü farklı desenlerle süslü varyasyon göstermektedir. Sabah saatlerinde güneşlenmeyi çok severler. Yılda iki kez eski derilerini atıp yenilenirler. Doğada erkek kobralar dişi kobralardan daha iri ve daha süslüdür.

Beslenme

Kral kobralar her türlü zehirli ve zehirsiz yılanlar, ve sürüngenlerle beslenirler.

Üreme

Dişiye sahip olmak isteyen erkekler dövüşür. Dövüşleri şiddetten daha çok ritüel dansa benzer. Çiftleştikten sonra dişi ve erkek birlikte yuva kurmaya başlar. Dişi bir seferde 20-35 adet yumurtayı önceden çürümüş yapraklardan hazırlanmış yuvaya bırakır. Yumurtaları koruyan dişi bu dönemde gergin olduğu için salgıladığı zehrin toksisitesi daha yüksektir. Kral kobranın yuvasına yaklaşan her kimse, insan veya fil ölüm tehlikesiyle karşı karşıya kalmaktadır. Yavrularını yememek için dişi, yavruların yumurtadan çıkış dönemine yakın, yuvayı terk eder.

Yılan zehiri

Yılan zehri başın şakak kısmında bir çift tükürük bez tarafından salgılanır. Sarı şeffaf renkte olan zehir karmaşık protein yapıdadır. Proteolitik özelliğe sahip zehir proteinleri, kanın pıhtılaşmasını sağlayan bir dizi ferment, proteaz ve ekstraz enzimlerinin yapısını bozarak, canlının dolaşımını engeller. Kral kobranın zehri sinir sistemine yöneliktir ve genellikle felç edicidir. Isırılma sonrası görülen sistemik nörolojik belirtiler, zehrin kan dolaşımı hızıyla hedef organlara ulaşması nedeniyle çok çabuk ortaya çıkıyor. Sinir hücreleri ve kaslar üzerindeki felç edici etki, özellikle kalp ya da solunumun durması nedenleriyle kısa süre içinde ölüme yol açabiliyor. Kurutulmuş zehrin etkisi yılarca korunur. 1 gram Kral kobranın zehri 100 insanı öldürebilir. Kral kobra tarafından ısırılan köpek 15 dakika içinde ölür, kanatlılar ise ölümcül ısırıktan sonra 1-2 saat yaşayabilmekte, Kral kobra tarafından ısırılan bir insan 30 saniye ile 5 dakika içinde hayatını kaybeder. Kral kobranın zehrinin ölümcül etkisi zehrin konsantrasyonu ile ilgili değil, bir seferde çok miktarda hedefe zehir enjekte ettiği için ölüme yol açıyor.

Panzehir

Yılan zehirlerine karşı üretilen birçok panzehir var. İmmun serum niteliğinde bu maddeler özel tasarlanmış enstitülerde üretilmektedir. Bilimsel yapılı bu kuruluşlarda panzehirin üretiminde sağlıklı genç atlar kullanılır. Sağlıklı ve genç atlara küçük dozlarda yılan zehri enjekte edildikten birkaç ay sonra kanlarından elde edilmiş serumları bir takım işlemlerden sonra elde edilen hazır antidotları sağlık kuruluşlarına dağıtılmaktadır.

Yılan zehri yılanı öldürebilir mi

Dolaşımlarında mevcut olan özel nötralizan moleküller sayesinde kendi zehrinden etkilenmezler.

Yaşam süreleri

Ortalama 12 ile 15 yıl arasında yaşarlar.

Tehlikeler

Yılanın doğasında gizli yaşam sürdürme özelliği vardır. Doğada birçok tehlikeye karşı kalan yılanlar saklanabilme özelliğine sahip oldukları için kendilerini korurlar. Yılanlar hiçbir zaman nedensiz yerde saldırmazlar.

İnsan korkuları ve önyargıları bu canlıların yeryüzünden yok oluşlarına sebebiyet vermektedir. Dişi yılanların öldürülmesi, yılan nesillerinin yok olmasına neden olmaktadır.

samirales@hotmail.com