Küresel ısınmanın etkisini incelemek üzere, şimdiye kadarki en geniş kapsamlı deneye bugün başlanıyor. Binlerce uzman kutupları incelemek üzere seferber oluyor...

Birleşmiş Milletler, 2007-2008 dönemini Kutup Yılı ilan etmişti.

Bu kapsamda, dünyanın dört bir yanındaki 60 ülkeden bilim adamları hem Kuzey hem Güney Kutbu'nda araştırmalar yapacak.

Uluslararası Kutup Yılı projesinin başlaması dolayısıyla, pek çok ülkede etkinlikler, törenler yapılıyor.

Proje süresince kutup kesimlerinde erimenin etkisiyle, deniz seviyesindeki yükselme gözlenecek.

Bu durum kimi yerlerde binaların deniz seviyesine göre alçalmasına ya da sahile yakınlaşmasına yol açarken, kimi yerlerde köylerin tamamının tehdit altında kaldığı örnekler var.

Bilimadamları, kutup bölgelerindeki ısınmanın başka yerde yaşanabilecek gelişmelerin habercisi olabileceğini söylüyorlar.

Proje kapsamında, Güney Kutbu'ndaki deniz canlılarının incelenmesi, rüzgârların havayı kirleten maddeleri nasıl taşıdığını gösteren haritalar hazırlanması, kutup bölgelerinde yaşayan insanların, kutup ayılarının ve penguenlerin sağlıklarının gözlemlenmesi ve benzeri 200'ü aşkın çalışma yapılacak.

Dördüncü 'Kutup Yılı'

Adının düşündürdüğünün aksine, bir değil iki yıl sürmesi planlanan projenin 1,5 milyar dolara mal olacağı tahmin ediliyor.


Hayvan türlerinin durumu da incelenecek

İngiltere ve ABD gibi katılımcı ülkeler, bu kapsamdaki planlarını hafta başından itibaren açıklamaya başladı.

Ancak proje için resmi olarak bugün Paris'te start verildi.

Bu, 1882'den bu yana yapılan dördüncü kutup yılı projesi. Ancak ilk kez, araştırmalar aynı anda her iki kutupta birden yapılacak.

Diğer projeler ise 1932-33 ve 1957-58 yıllarını kapsıyordu.

Buz kıran gemiler, uydular ve denizaltılarla şimdiye kadarki en ayrıntılı incelemeler yapılacak. Bu çalılşma sonunda küresel ısınmanın etkilerinin de daha net şekilde ortaya konmuş olması bekleniyor.

Bilimadamları yükselen sıcaklıkların, kutup bölgelerinde dünyanın geri kalanına göre daha fazla ısınmaya yol açtığını söylüyorlar.

BM rakamlarına göre 1978'den bu yana Kuzey Kutbu'ndaki buz tabakası her 10 yılda ortalama yüzde 2,7 oranında azaldı.

Bilimadamları Kuzey Kutbu'nda denizin 2040'tan itibaren yazları buz tutmayacağı uyarısında bulunuyor.

Ancak kaygı yaratan, daha çok dünyadaki tatlı suyun yüzde 90'ının buzullarda depolanmış olduğu Güney Kutbu'ndaki gelişmeler.

Çünkü buradaki buz tabakası, kuzeydeki gibi suda yüzmüyor, kara kütlesi üzerinde bulunuyor.

Yani herhangi bir erime, denizlere doğrudan yükselme olarak yansıyacak.

Uzmanlar incelemeleri sonunda Grönland ve Güney Kutbu'ndaki buz tabakasının erimesi durumunda denizlerin ne kadar yükselebileceği konusunda daha net bir fikir sahibi olmayı umuyor.

Buzulların tamamen erimesi gibi bir durumda dünya genelinde deniz seviyesinin 75 metre yükselebileceği tahminleri yapılıyor.

Bilimadamları ise küresel ısınmanın şiddetine göre çeşitli senaryolar ortaya koymaya çalışacak.