Matematiğin en büyük ödülü Field’s Madalyası’nı reddederek, sırra kadem basan Rus bilim insanı Grigori Perelman’ın annesiyle yaşadığı ortaya çıktı. Perelman, artık hiç matematik konuşmuyor, edebiyat okuyor ve çocukluk arkadaşlarıyla klasik müzik dinliyor.

Matematiğin en zor 7 probleminden biri çözen Yahudi kökenli Rus bilim insanı Grigori Perelman, St. Petersburg’ta annesiyle birlikte mütevazi bir dairede yaşıyor. Annesinin emekli maaşı 80 milyonla geçinmeye çalışan Perelman, geçen Ocak ayında akademiden istifa ettiğinden bu yana işsiz. Sunday Telegraph gazetesi, Perelman’ın izini sürdü ve nerede olduğunu buldu. Perelman artık kimseyle matematik konuşmuyor ve medyanın kendisine gösterdiği ilgiden şikayetçi. Nouvel Observateur’e telefonla bağlanan Perelman, birkaç hafta içinde ödülü neden reddettiğine dair bir açıklama yapacağını söyledi.

Kürsüsü yenilenmeyince küstü

Perelman’ın hem ödülü reddetmesi hem de inzivaya çekilmesi, birkaç yıldır çalıştığı Rusya’nın önde gelen yüksek okullarından Steklov Matematik Enstitüsü’nde meslektaşlarıyla yaşadığı derin görüş ayrılığından kaynaklanıyor. Kurum içinde 2003 yılında yapılan bir oylamada Perelman’nın kürsüsü yenilenmeyince, bir arkadaşının aktardığında göre Perelman bunalıma girdi. Arkadaşları, “Kendini işe yaramaz biri olarak hissetti, morali bozuktu” sözleriyle nitelediği Perelman’ın, özgüven krizi yaşadığını ve kendini inzivaya çektiğini belirtiyor. Arkadaşlarına göre, kız kardeşi (Elena) de matematikçi olan Grigori, her zaman annesine yakın bir çocuktu. Dolayısıyla annesinin yanına taşınmasına arkadaşları şaşırmamış.

Steklov Matematik Enstitüsü’nden bir arkadaşı Natalya Stepanovna, Perelman’ı şöyle betimliyor: “Son derece kibardır, ancak fazla konuşmaz, kendi halindedir, belki de kendi başına özgürce araştırma yapabilmek için istifa etmiş olabilir.”

"Medyanın ne yazdığı umurumda değil"

İngiltere’nin önde gelen gazetelerinden Sunday Telegraph’a kısa bir demeç veren Perelman, kendisine gösterilen ilginin yersiz olduğunu, kendinden bahsedilmesinden hoşnut olmadığını söyledi. Perelman şöyle konuştu: “Benim sorumlarım bana ait, neden bu kadar ünlü oldum anlayamadım. Beni, insanlar benim dertlerimi anlayamaz veya ben farklı bir insanım diye demiyorum, sadece ben kadar ilgiye ne gerek vardı diye düşünüyorum.” 

Kendi ismi üzerinde yaratılan spekülasyonlardan şikayet eden Perelman şunları söyledi:

“Biliyorum ki, benim yaptığım gizli bir reklam gibi bile algılanabilir, eğer insanlar böyle görmek isterse söyleyecek bir sözüm yok. Ancak ben bunu böyle görmüyorum. Bence gazeteler haber yazarken biraz daha dikkatli olsalar, haber yazdıkları kişinin ruh hali hakkında biraz daha ince olsalar daha iyi olurdu. Açıkçası ben Batılı gazetelerin spekülatif haberlerin konu teşkil etmekten memnun değilim, ben iyi bir malzeme değilim. Medyanın hakkımda ne yazdığı çok da önemli değil.”

Fransız haber dergisi Nouvel Observateur’e telefonla bağlanan Perelman, birkaç hafta içinde ödülü neden reddettiğine dair bir açıklama yapacağını söyledi.

1 milyon dolar ödülü var, almıyor

Perelman, 10 yıllık bir çalışmanın sonucunda Poincare Önermesi’ni çözdükten sonra prestijli dergilerde yayımlamak yerine internete koymuştu. 

Perelman kanıtı neden internete koyduğunu şöyle açıklıyor, “İlgilenen biri olursa, girip internete bakabilir, saklayacak bir durum yok. Tüm hesaplamalarımı koydum.” Perelman şimdilik daha önce biriktirdiği paralarla yaşama çalıştığını belirtiyor. Rus matematikçi, ABD’li Clay Matematik Enstitüsü’nün Poincare Önermesi’ni çözmesi üzerine kendisine önerdiği 1 milyon dolarlık ödülü almamaya kararlı görünüyor. Perelman ABD’nin prestijli dergisi New Yorker’a verdiği bir demeçte de Field’s Madalyası’nın anlamsız bir ödül olduğunu ifade etmişti.

Bazı arkadaşları Perelman’ın Madrid’te düzenlenen törene gidecek parası olmadığını ve bir başkasından bunun için borç istemeye utandığını vurguluyor.

Klasik müzik ve edebiyat 

Bir diğer arkadaşı St. Petersburg Yetenekli Gençler Matematik Enstitüsü Başkanı Sergey Rukşin, Perelman’ın 1982’de Budapeşte’de yapılan Uluslararası Matematik Olimpiyatları’nda en iyi skor olan 42 puan aldığını hatırlatıyor. Perelman, ABD’de ders verdikten sonra 1996’da Steklov Matematik Enstitüsü’ne dönmüştü. Kendi de bir matematikçi olan Rukşin, Perelman’la birlikte sık sık buluşup edebiyat ve klasik müzik konuştuklarını ifade ediyor ve ekliyor: “Ama hiç matematik konuşmuyoruz. Canı istemiyor. Edebiyat ve klasik müzik bize yetiyor, zira Grigori aynı zamanda iyi bir kemancıdır.”