Kuş gribi dolayısıyla Türkiye’de tavuk tüketiminden kaçış olurken, Kanada’da bir bilim adamı tavuk tüyünden bilgisayar devreleri yapmaya hazırlanıyor.
University of Delaware Kimya Mühendisliği Öğretim Üyesi Dr. Richard Woll, tavuk tüyü ve soya yağı gibi doğal ürünlerin bilgisayar yapımında kullanılmasının, zararlı atıkların azalmasını sağlayacağını belirtiyor. Dünyanın en büyük çip üreticisi Intel’in desteklediği proje için ABD Tarım Bakanlığı’ndan 500 bin dolarlık ödenek bekleniyor. Projenin amacına ulaşması halinde tüy tıp, inşaat ve otomotiv sektöründe de kullanılabilecek.
Bilgisayar, petrol tabanlı malzemeden yapıldığı için çevreye dönüşümü en zor ürünlerden biri olarak kabul ediliyor. Bilgisayarların içindeki ‘epoksi-fiber glas’ adındaki devre plaketleri bazı bileşenlerden üretiliyor. Kanadalı bilim adamı Dr. Woll’un çalışmasına göre ise, epoksinin yerine soya fasulyesi yağı geçecek, tavuk tüyleri ise fiber glas yerine değerlendirilecek. Çünkü tavuk tüyleri yüzde 50 hava içeriyor. Woll, “Amacımız, zararlı atıkların azalmasına yardımcı olarak, çevreyle dost bilgisayarın bugünkülerin yerini alması.” diyor. Business Communications Company Inc (İş İletişim Şirketi)’nin 2005’teki Elektronik Atık Kazanma İşi Raporuna göre, dünya genelinde 2004’te 7,2 milyar dolar olan elektronik atık pazarı 2009’da 11 milyar dolar olacak. Aynı dönemde elektronik atık pazarında geri dönüşen metallerin satışı ise 4,236 milyardan 6,245 milyar dolara çıkacak. Bilgisayarın kullanımı sonrasında beşikten mezara kadar tehlikeli atıklar ortaya çıkmaması için kullanılan malzemelerin çevre dostu olması şartı aranacak. ABD’de satılan her kişisel bilgisayar için 6-10 dolar arası geri dönüşüm maliyetini bilgisayar fiyatlarına eklenmesi yasası hazırlandı. Toplanan paralar, devletin tehlikeli elektronik atıkları emniyetli bir şekilde yok etme programının finansmanında kullanılacak. Türkiye’de e-atıklar özellikle bilgisayar, televizyon, cep telefonu, monitör, pil gibi ürünler önemli sorun haline gelmeye başladı. Zehirli materyaller (kurşun, cıva, kadmiyum) toprak, hava ve suya karışıyor. Özellikle pil yapımında kullanılan kadmiyum, böbreklerde, merkezi sinir sistemi üzerinde ve kalpte rahatsızlıklara yol açıyor. Amerika’da elektronik atıkların yüzde 50’si denizaşırı ülkelere gönderiliyor. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde büyük sorun olmaya başlayan elektronik atıklar için ciddi çalışmalar yapan bilim adamları özellikle çevre dostu malzemeleri kullanmaya çalışıyor. Tavuk tüylerini bu nedenle tercih eden Dr. Woll, tüylerin bilgisayara entegre olması için birkaç işlemden birden geçmesi gerektiğini söylüyor. Bunun için önce tavuklar çiftliklerde veya tavuk üretim tesislerinde yolunuyor, sonra da tüyler sıcak bir ortamda fabrikaya gönderiliyor. Ham tavuk tüyleri birçok kez yıkandıktan sonra kurumaya bırakılıyor. Tüyler saplarından ayrılıyor ve geriye tüyün beyaz kısmı kalıyor. Tüylerdeki beyaz kısım, folyolara dönüştürülüyor. Bu işlem hindi tüylerine de uygulanabiliyor. Deneylerinde bu folyoları kullanan Dr. Woll, soya yağının bu devrede işe girdiğini kaydediyor. Soya yağı, tüyden yapılan folyonun sertleşmesini sağlıyor. Sonuç olarak tavuk tüyünden yapılan devre plaketi, üzerine bilgisayar devrelerinin işlenmesine uygun hale geliyor.
Dr. Woll, tavuk tüyünün bilgisayar devresinin yanı sıra inşaat ve otomotiv sektöründe de kullanılabileceğine dikkat çekiyor. Bilim adamı, tüyden yapılan malzemenin suya ve rüzgara dayanıklı çatı malzemesi veya otomobillerdeki paneller, çerçeveler, kapı kaplamalarında etkili olacağını ifade ediyor. Kemik eklemeleri ve deriye yapılan yamalarda da yine aynı malzeme kullanılabilecek.
Zaman/Zeliş Yıldıral
Yayın Tarihi :
20 Ocak 2006 Cuma 10:14:59