Yeşilsiz şehir tehlikesi

Yüksek katlı binaların fazla olduğu, ısı adasının çok yoğun olduğu bölgelerde suç oranlarının artığı bildirildi.

Küresel iklim değişikliği konusunda yaptığı çalışmalarla tanınan İstanbul Teknik Üniversitesi Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Karaca, düzensiz ve plansız kentleşmenin küresel iklim değişikliğinde azımsanamayacak paya sahip olduğunu belirtti.

Dünyadaki birçok meteoroloji istasyonunun şehirlerin içinde kaldığına dikkati çeken Prof. Dr. Karaca, Türkiye'de 2005 rakamlarına göre nüfusun yüzde 67'sinin şehirlerde yaşadığını, 2020-2030'da dünya nüfusunun yüzde 80'inin nüfusu şehirlerde yaşayacağının tahmin edildiğini ifade etti.

Plansız şehirleşmenin betonlaşmayı beraberinde getirdiğini ve yüzey örtüsünün betonla kaplandığını belirten Prof. Dr. Karaca, şunları söyledi:

"Beton ve asfalt türü malzemeler, gündüz topladığı ısıyı gece yayıyor. Bu nedenle kentler, bu ısıyı yayan birer ısı adaları gibidir. Örneğin çarpık kentleşmenin, betonlaşmanın yoğun olduğu İstanbul'da, kırsal alana göre hava sıcaklığı bir kaç derece yüksek. Son elli yılda çarpık kentleşmeden ötürü İstanbul'un yüzey sıcaklığındaki 0.7 derecelik artış, dünyada küresel ısınma nedeniyle hava sıcaklığındaki artışa eş değer."

Küresel ısınmada karbondioksit salınımı kadar, kentlerin oluşturduğu ısı adalarının da önemli rolü olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Karaca, şunları kaydetti:

"Batıda yeşil alanların içine şehirleri gizlemişler, ancak bizde ve çok sayıda ülkede tam tersine çarpık bir kentleşme var. Yapılaşmanın bu kadar hızlı olmaması gerekir. Karbondioksit salınımı ile kentlerin ısı adası oluşturma etkisi birleşirse küresel iklim değişikliğini daha da hızlandırabilir. Isının yükselmesi sadece kentlerdeki betonlaşmayla da sınırlı değil. Adeta klima görevi gören ormanlar tahrip edilerek tarım alanları açılıyor. Açığa çıkan toprak örtüsü, daha fazla ısı yaydığı için, küresel ısınmayı artırıyor."