'SAĞLIĞIN FATURASI EĞİTİME KESİLİYOR...
TEPAV, sosyal harcamalar içinde sağlık harcamalarının payının arttığını, eğitim harcamalarının payında ise düşüş olduğunu açıklandı. TEPAV raporunda, sağlık reformunun maliyetinin eğitime yüklendiği belirtildi.
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), sağlık reformunun maliyetinin eğitime yüklendiğini öne sürdü. TEPAV, kompozisyonu bozuk ve maliyetli sağlık harcamalarının aktarılan büyük kaynağa rağmen SGK'nın bütçesini altüst ettiğini, sağlık harcamalarındaki bu "sağlıksızlığın" faturasının ise eğitim harcamalarına kesildiğini açıkladı. TEPAV, sosyal harcamalar içinde sağlık harcamalarının payı artarken eğitim harcamalarının payında ise belirgin bir düşme olduğuna dikkat çekti.
TEPAV İstikrar Enstitüsü tarafından hazırlanan "Mali İzleme Raporu 2009 Yılı Mayıs-Haziran Ayları Bütçe Sonuçları" açıklandı. TEPAV Raporu'nda yılın ilk altı ayı sonunda faiz dışı bütçe harcamalarının yaklaşık yüzde 50'sinin cari transferlerle sermaye transferlerine gittiğine dikkat çekilerek "Sadece Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) yapılan transferlerin faiz dışı harcamalar içindeki payı yüzde 26 oldu. Geçen yılın aynı döneminde bu oranın yüzde 22 olduğu dikkate alındığında, sosyal güvenlik sistemindeki sorunların merkezi yönetim bütçesi üzerinde ne düzeyde bir mali baskı yarattığı daha iyi anlaşılmaktadır" denildi.
SGK'nın ilaç harcaması arttı
SGK dengesine bakıldığında haziran ayında gelirlerde yaşanan yüzde 8.9 oranındaki düşmenin, harcamalardaki yüzde 17 oranındaki artışla birlikte kurum bütçe dengesinin yüzde 186 oranında bozulmasına yol açtığı belirtilen raporda, haziran sonu itibariyle prim gelirlerindeki yavaşlamaya karşın giderlerin sağlık kaynaklı olarak artmasının SGK'nın yapısal nitelikli bir problemle karşı karşıya kaldığını gösterdiği kaydedildi.
SGK'nın harcamaları içinde dönemsel olarak öne çıkan unsurun, ilaç harcamalarının haziran sonunda yüzde 20.2 oranında artması olduğu vurgulanan raporda, "Tedavi harcamalarının yüzde 9'lar düzeyinde artıyor olması toplam sağlık harcamalarındaki artışı yüzde 13'ler düzeyinde tutmuştur. Bununla birlikte, tahakkuk etmeyen ve ertelenen tedavi giderlerinin 2 milyar TL'yi aştığı dikkate alındığında, aslında sağlık harcamalarının açıklananın çok üzerinde olduğunu söylemek yanıltıcı olmayacaktır" denildi.
Eğitim harcamaları düştü
Kamu sosyal harcamalarının GSYH'ye oranının 1999-2008 arasında yüzde 30 civarında artış gösterdiği ifade edilen raporda, artışın eğitim, sağlık ve sosyal güvenlik ve koruma harcamalarında farklı oranlarda olduğuna dikkat çekildi. Raporda şu ifadelere yer verildi: "Eğitim harcamaları azalırken sağlık ve sosyal güvenlik ile koruma harcamaları bu dönemde artmıştır. Sağlık harcamalarında yüzde 50'yi aşan artış bu dönemde öne çıkan bir gelişme olmuştur. Sosyal harcamaların kendi içinde dağılımına baktığımızda, belirgin bir şekilde eğitim harcamalarının aldığı pay düşerken (yüzde 30'dan yüzde 22'ye), sağlık harcamaları ile sosyal güvenlik ile sosyal koruma harcamalarının payının ise arttığı görülmektedir. İstikrar programının uygulandığı bu dönemde sosyal harcamalar içinde eğitim harcamaları programın maliyetini yüklenmiş görünmektedir."
BÜTÇE AÇIĞI DAHA ARTACAK UYARISI
TEPAV Raporu'nda bütçe açığının yılın ilk yarısında 23.2 milyar TL olarak gerçekleştiği ve 1.9 milyar TL fazla veren önceki yılın aynı dönemine göre çok ciddi bir artış gösterdiği hatırlatıldı. "Vergi gelirleri ekonomik daralmadan etkilenirken harcamalarda buna paralel bir azalış gözlenmemekte; tersine, artış eğilimi dikkati çekmektedir" denilen raporda, şu uyarılara yer verildi: "Altı aylık bütçe uygulama sonuçları durgunluğa karşı iradi bir maliye politikasının bulunmadığı, maliye politikası uygulamasında ikilem yaşandığı, bütçe hazırlık süreci ve politika belgelerinin hazırlanıp harcamacı kuruluşlara yön gösterilmekte gecikildiği, dolayısıyla sektörel politika önceliklerinin yaşama geçirilemediği bir ortamda yılın geri kalan bölümünde açığın daha da arttığı ve sorunların biraz daha ağırlaştığı bir döneme girildiğine işaret etmektedir."
