Mardin Valisi'ne tepki yağıyor

'Kızlar okulu' öneren Mardin Valisi'ne tepki: Bunu söyleyenin eğitimi eksiktir

Mardin’in Bilge köyündeki katliamın şokunu atlatamayan çocuklar, pazartesi günü yeniden okula gitmeye başlayacak. Mardin Valisi Hasan Duruer’in açıklamaları yeni bir tartışma başlattı.

'Yörenin inançları gereği, kız çocuklarının ayrı okullarda okuması faydalı olabilir' diyen Mardin Valisi'ne Arınç, 'Ergenlik yaşı düştü' diyerek destek verdi. Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Güllü ise tepkili: Bir vali bunu söylüyorsa onun eğitiminin eksik olduğu kanaatine varırım

Mardin Valisi Hasan Duruer, kızların okula gitmesini sağlamak için tepki çeken bir öneri getirdi: “Kız çocukları ile erkek çocukları ayrı okullarda okusun.” Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, valiye destek çıkarken eğitimciler ve sivil toplum örgütlerinin temsilcileri Duruer’e tepki gösterdi. Arınç, Türkiye’de ergenlik yaşının çok küçük yaşlara düştüğünü belirterek, “Neredeyse dokuzlarda, 10’larda, 11’lerde görülmeye başlandı. Ergenlik yaşı çocukların farklı psikolojik hareketleri ve davranışlarının olduğu yaşlardır. Özellikle o bölgelerde yanlış anlamalara yol açabilecek bazı davranışların oluşumunu da dikkate almamız lazım” dedi. Eğitimcilerle kadın dernekleri ise öneriye karşı çıktı. Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu (TKDF), “İş başa düştü” diyerek, acil toplantı yaptı ve kız çocuklarının eğitimi için ‘gerekirse kapı kapı dolaşma’ kararı aldı.

‘Yörenin inançları gereği’
Mardin Valisi Duruer, NTV’de Can Dündar’ın sunduğu ‘Canlı Gaste’ programında Mardin’deki vahşetle ilgili değerlendirmelerde bulunurken şunları söyledi: “Olay sosyolojik ve psikolojik açıdan çok iyi değerlendirilmeli. Buradaki aşiret yapısının, töre düzeninin, insanların yapısının iyi analiz edilmesi gerekiyor. Kız çocuklarının okuması konusunda gayret göstermemiz gerekiyor. Yörenin inançları gereği, kız çocuklarının ayrı okullarda okumasının faydalı olacağını düşünüyorum. Erkeklerle aynı okullarda okumaları istenmiyor. Bu çocukları eve mahkûm etmemek için, çok sayıda kız okullarına, yurtlarına ihtiyacımız olacaktır.”

Güllü: Vali’nin de eğitimi eksik
Radikal’e konuşan TKDF Başkanı Canan Güllü, olay sonrası sivil toplum örgütlerinin bugüne kadar o bölgede yaptığı çalışmaların bir ilerleme kaydetmediğinin ortaya çıktığını belirtti. Güllü şunları söyledi: “Ama devletin de elinin değmediği yerler olduğunu çok net gördük. Oraya kamunun gönderdiği yöneticilerin de eğitimden geçmediği anlaşılıyor. Bir vali eğer televizyonda böyle bir cümleyi ifade edebiliyorsa ben onun eğitiminin eksik olduğu kanaatine varırım.”
Yıllardır toplumsal cinsiyet eşitliğinin önemine vurgu yaptıklarını ifade eden Güllü, şöyle konuştu: “Bu eksikliği giderdiğimiz anda problem çözülecektir. Kadının seçme özgürlüğü yok, kendi başına karar verebilme yeteneği yok, erkeklerin kadınlar adına karar verdiği bir bölgede yaşıyoruz ve bir valimiz bunları söylüyor. ‘Kız çocuklarını eğitelim’ demek varken hayatın ilk aşamasında erkek çocuklardan ayırırsanız ne olur. Tekrar aynı başa gelirsiniz. Bu gün bu olaya tepki koymazsak yarın diğer valimiz de çıkar bunu söyler.”

‘Acil kaynak arayışı başlattık’
Valinin sözleri üzerine acil toplantı yaptıklarını kaydeden Güllü, şöyle devam etti: “Anladık ki bize düşen görevler var. Kararlar aldık. Arkadaşlarımız acil kaynak arayışına başladı. O bölgelerde, o köy okullarında köy okullarının genel yapısını çıkararak, çocukların ülke ile irtibatları kesilmeden okumalarının temini noktasında neler yapılabilir diye araştıracağız. Öncelikle öğretmenlerle bağlantıya geçeceğiz. Oralara kütüphaneler, labaratuvarlar kurmak, teknolojik aletleri sunabilmeyi amaçlıyoruz. Çocuğunu göndermeyen ailelere ulaşmak için kapı kapı dolaşacağız. Bu programımızı kız çocuklarının daha az okula gönderildiği Mardin, Şanlıurfa Bitlis ve Siirt’te uygulayacaz.”

Arınç: Ergenlik yaşı düştü
Mardin Valisi Duruer’in sözlerine, Arınç destek verdi. Cumhurbaşkanı ve Başbakan’ın eşleriyle medya kuruluşlarının yürüttükleri kampanyanın kızların okullaşma oranını artırdığını belirtti. Gelenekler, yaşam tarzı, feodal yapının kalıntılarının kız çocuklarının arka planda düşünülmesine neden olduğunu ifade eden Arınç, sözlerine şöyle devam etti: “Çocukların ayrı okullarda okutulması belki özendirme amacıyla konuşulmuş olabilir. Anneler babalar çocuklarını erkeklerle bir arada okudukları takdirde yanlış etkilenirler diye yanlış bir düşünceye sahip olsalar bile bu gerekebilir. Sağlık açısından şunu bilmeliyiz ki Türkiyemizde ergenlik yaşı çok küçük yaşlara düştü. Kızlarımızda ve erkeklerimizde ergenlik yaşı neredeyse 9’larda, 10’larda, 11’lerde görülmeye başlandı. Ergenlik yaşı çocukların farklı psikolojik hareketleri ve davranışlarının olduğu yaşlardır. Ebeveynlere çocuklarına çok daha fazla şefkatle yaklaşmak düşer. Eğer 9’lu, 11’li yaşlarda ergenlik yaşının başladığını düşünebiliyorsak, özellikle o bölgelerde yanlış anlamalara yol açabilecek bazı davranışların oluşumunu da dikkate almamız lazım. Ama salt şu söyleniyorsa ‘Kızlarla erkekler aynı okullarda aynı sıralarda okumasın’ katılmam şahsen. Pedagojik açıdan bunun değerlendirilmesinde fayda vardır. Önemli olan çocuklarımızın okumasıdır, tahsilini yapmasıdır. Bunun için edagoglarımız bize en iyi yolu göstereceklerdir. Belki sayın Vali’nin çabasını o açıdan düşünmemiz gerekiyor.”

Kızların üçte ikisi liseye gitmiyor
Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2008-2009 eğitim istatistiklerine göre Mardin’de ilköğretimde toplam ‘net okullaşma oranı’ yüzde 90.68. Kızlarda yüzde 89.41 olan ilköğretimde net okullaşma oranı erkeklerde 91.92’yi buluyor. Ortaöğretimde ise toplam ‘net okullaşma oranı’ yüzde 34.73. Erkeklerin yüzde 42.01’i ortaöğretime devam ederken, kızlarda bu oran yüzde 27.11’e geriliyor.
Mardin’de ilköğretim düzeyinde okul başına 231, öğretmen başına 30, derslik başınaysa 42 öğrenci düşüyor. Ortaöğretimdeyse okul başına 528, öğretmen başına 31, derslik başına da 40 öğrenci düşüyor.
Türkiye genelinde net okullaşma oranı ilköğretimde yüzde 96.49 iken bu oran erkeklerde yüzde 96.99, kızlarda yüzde 95.97. Ortaöğretimde Türkiye genelinde net okullaşma oranı yüzde 58.52 iken, erkeklerde bu oran yüzde 60.63, kızlardaysa 56.39. Türkiye genelinde okul başına 307, öğretmen başına 23, derslik başına 32 öğrenci düşüyor. Bu rakam orta öğretimde ise okul başına 384, öğretmen başına 17, derslik başına 31 olarak gerçekleşiyor.
Mardin Milli Eğitim Müdürü Hasan Dal’ın verdiği bilgiye göre Bilge köyü İlköğretim Okulu’nda 23’ü kız toplam 40 öğrenci öğrenim görüyordu. Ancak bu çocuklardan 17’si ailelerinin göç etmesi nedeniyle gitti. Dal, şu bilgileri verdi: “Köydeki 18 öğrencimiz de 6, 7 ve 8. sınıflarda taşımalı eğitim kapsamında Sultan köyüne götürülüyordu. Bunlardan altısı göç etti. Kalan 12 öğrencimiz pazartesi eğitime yeniden başlayacak. Ayrıca anne babasını yitiren dokuz öğrencimiz ile annesi öldürülen üç öğrencimizi yatılı bölge okullarına yerleştirmek istiyoruz.”