Sivil Anayasa'da eğitim adımı

Türkçe’den başka dillerde eğitim, demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olarak kanunla düzenlenir” hükmü var

Prof. Dr. Ergun Özbudun başkanlığında 6 Anayasa hukukçusu tarafından hazırlanan AKP’nin sivil anayasasında, Kürt sorunu konusunda demokratik adımlar atılması önündeki Anayasal engellerin kaldırılması hedefleniyor. VATAN’ın edindiği bilgiye göre, taslağın başlangıç ve madde gerekçelerinde “farkılıkların kültürel zenginlik olarak görüldüğü” belirtiliyor. Anayasa’nın temel felsefesini yansıtan başlangıç bölümünde böyle bir ifadenin yer alması büyük önem taşıyor.

Vatandaşlık

Taslakta, son yıllarda tartışma konusu olan vatandaşlık tanımının da değiştirilmesi hedefleniyor. Mevcut Anayasa’nın 66. maddesindeki “Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes Türktür” ifadesinin değiştirilmesi için taslakta alternatifler öneriliyor. Yapılacak yeni tanımla, mevcut vatandaşlık tanımındaki etnisite vurgusunun hafifletilmesi amaçlanıyor.

Kürtçe yayın

Taslakta ayrıca, Kürtçe üzerindeki bazı kısıtlamalar da kalkıyor. Taslakta resmi dilin Türkçe olduğu vurgusu aynen kalıyor ancak diğer diller üzerindeki kısıtlamaların kaldırılması için de düzenlemeler yapılıyor. Taslakla bu kapsamda halen TRT’de günde yarım saat yayın yapılan Kürtçe ve diğer dillere ilişkin olarak görsel basındaki kısıtlamaların kaldırılması hedefleniyor. Taslağın yürürlüğe girmesi halinde Siyasi Partiler Kanunu’nun baştan başa ele alınıp değiştirilmesi gerekecek. Taslaktaki hükümlerin korunması halinde Siyasi Partiler Kanunu’nda düzenlenen Kürtçe propaganda yasağı yeni Anayasa’ya aykırı hale gelecek.

Kürtçe eğitim ve öğrenim

Taslakta yer alan önemli düzenmelerden biri de Kürtçe’nin okullarda öğretilmesine ilişkin Anayasal engelin kaldırılması olacak. Mevcut Anayasa’nın 42. maddesinde yer alan “Türkçe’den başka hiçbir dil, eğitim ve öğretim kurumlarında Türk vatandaşlarına ana dilleri olarak okutulamaz ve öğretilemez” hükmü Kürtçe’nin okullarda okutulmasını yasaklıyor. Taslakta ise bunun yerine “Eğitim ve öğretim dili Türkçe’dir. Türkçe’den başka dillerde eğitim demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olarak kanunla düzenlenir” hükmü yer alıyor. Böylece TBMM’nin Anayasal bir engelle karşılaşmadan çıkaracağı yasa ile Kürtçe’nin okullarda seçmeli ders olarak okutulmasını sağlamasının yolu açılıyor.

Atatürk 3 maddede yer alıyor

Anayasa taslağında ayrıca, Atatürk’e 3 ayrı maddede atıf yapıldığını açıkladı. Mevcut Anayasa’da atıf yapılan madde sayısı ise 6. Taslakta, devletin niteliklerinin düzenlendiği 2. maddedeki “Atatürk milliyetciliğine bağlı” ifadesi ile milletvekili ve Cumhurbaşkanı’nın yemin metinlerindeki “Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı” ifadeleri kalıyor. Mevcut Anayasa’da “Gençliğin korunması” ve “Eğitim ve Öğrenim Hakkı” maddelerinde yer alan Atatürkçülüğe atıf ise kaldırılıyor. Ayrıca mevcut Anayasa’da Atatürk’e atıf yapılan bir diğer madde olan “Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu” başlıklı madde taslakta yer almıyor.