SIRA GELDİ ÇİN'DE BAL İTHAL ETMEYE

Ekonominin duayenleriden Milliyet gazetesi yazarı Güngör Uras yine gözlerden kaçan bir konuyu köşesine taşımayı başardı. Türkiye'nin ayıbını ortaya koyan yazıda 'bal' sektöründe neler yaşandığı anlatılıyor.

Çin'den çok şey ithal ettiğimizi duymuşluğum var da, bal ithal ettiğimizi, bal üreticilerinin Çin'den bal ithal edilmemesi için çırpındıklarını yeni duydum.
Milliyet Ekonomi'den Bülent Yardımcı Anadolu'yu dolaşır. Üreticilerin dertlerini dinler.
Bülent Yardımcı, bal paketleyicisi firmaların, yeterli bal bulamadıkları gerekçesiyle Çin'den bal ithal etmek için Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na başvurduklarını anlattı.
Ordu Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Necati Aydın ise, "Bazı paketleyici firmaların 2003 yılında Çin'den ithal ettikleri kalitesiz balları Türk etiketi ile AB ülkelerine ihraç ettiklerini ve bu balların antibiyotikli olduğu için iade edildiğini" söylüyor.
Dünya Tarım Örgütü'nün 2005 yılı verilerine göre, dünyadaki 62.3 milyon kovan varlığında Türkiye 4.6 milyon kovan varlığıyla Hindistan ve Çin'den sonra 3'üncü sırada.
Dünyadaki 1.389 bin tonluk bal üretiminde ise Türkiye Çin'den sonra yıllık 82 bin tonluk bal üretimiyle 2'nci sırada. Türkiye'de 140 bin aile arıcılıkla uğraşıyor.

Çok üretiyor, az yiyoruz
Türkiye'de kişi başı bal tüketimi 300-500 gr dolayında. Almanlar ise kişi başına yılda 2.2 kg bal tüketiyor.
Türk balına AB pazarında büyük talep var. Özellikle granülleşmeyen çam balına ilgi büyük. Polen balları 7-8 ayda granülleşebiliyor.
Anadolu Ajansı'ndan Fatma Orhan'ın verdiği bilgilere göre, 27 kg'lık tenekelerde satılan bal geçen yıl toptan 90 YTL'den satılırken, bu yıl fiyat 150-155 YTL'ye yükseldi. İşte bu nedenle, paketleyici firmalar Çin'den ucuz bal ithal etme arayışına girdi.
Paketleyici firmaların 850 gr'lık kavanozlara doldurdukları polen balı ise marketlerde 16-18 YTL'den satılıyor.
Bu yıl kuraklık nedeniyle bal üretiminde gerileme var. Özellikle çam balı üretimi düştü.

Bal fiyatları devamlı artıyor
Resmi rakamlara göre, bu yılın bal üretimi 65-70 bin ton. Paketleyici firmalara göre 40 bin ton. Arı yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Erdoğan Altınordu, "Bu yıl Doğu ve Güneydoğu Anadolu ile Karadeniz bölgelerinde ortalama verimin üzerinde bal elde edilirken, Ege ve Marmara bölgelerinde üretimin düştüğünü, çam balı üretiminin yok denecek düzeyde olduğunu" söylüyor.
Altınordu'nun Anadolu Ajansı'na açıklamasına göre, bu yılın üretimi ve üreticilerin geçmiş yıllardan stoklarıyla birlikte 55 bin ton dolayında bal mevcut.
Bal fiyatları son yıllarda tırmanışa geçti. 27 kg'lık tenekedeki çiçek balının fiyatı 2005 yılında 50-55 YTL iken, 2006 yılında 90 YTL, 2007 yılında 150 YTL oldu. Çam balının tenekesi ise 200-230 YTL'den, yayla balının tenekesi 170-200 YTL'den satılıyor.