ABİYE TOPRAK KARDEŞE PARA

Miras hukukunda yapılacak yeni düzenlemeyle tarım arazilerinde radikal önlemler alınıyor Araziler sadece en büyük erkek kardeşe miras kalacak. Büyük, küçüklere para ödeyecek.

Tarım arazilerinin miras yoluyla parçalanmasını önlemek için radikal düzenlemeler geliyor. Medeni Kanun’da yapılacak kritik bir değişiklikle, tarla ve bahçe gibi tarımsal niteliği olan arazilerin miras yoluyla bütün kardeşlere değil, sadece ailenin en büyük erkek evladına geçmesine izin verilecek. Büyük kardeş, diğer kardeşlerinin hakkını toprakla değil parayla ödeyip çiftçilik yapacak. İstemeyen, miras hakkını kardeşine verip parasını alacak.

EYLEM PLANINA GİRDİ

Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren tarafından açıklanan üç aylık eylem planında yer alan, “Medeni Kanun’un miras hükümlerinde değişiklik yapılacaktır” sözünün ayrıntıları netleşmeye başladı. Tarım Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı, yıl sonuna kadar bir dizi toplantı gerçekleştirip gerekli yasal düzenlemenin temelini atacak. Bu yolla miras hukukunun Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nda belirlenen parsel büyüklüklerinin daha altında bölünmesini engelleyici düzenlemeler içeren kanun değişiklikleri yapılacak.

ÇOK PARÇALIYIZ

Tarım Bakanlığı verilerine göre, ülkemizde 22 milyon parsel tarım arazisinde 3 milyon 100 bin işletme bulunuyor. Tarım işletmeleri, çok küçük ölçekli ve çok parçalı bir yapıda. Türkiye’de tarım işletmeleri ortalama 55 dekar büyüklüğündeyken bu rakam AB’de 175, ABD’de bin dekara kadar çıkıyor. AB’de nüfusun yüzde 4’ü, Türkiye’de ise yüzde 28’i tarımla uğraşıyor. Türkiye’deki tarım arazilerinin böylesine küçük olmasına en büyük neden ise mevcut Medeni Kanun gösteriliyor. Tarımsal arazilerin bütün kardeşlere pay edilmesini öngören, halen yürürlükteki miras hukuku nedeniyle tarımsal araziler miras yoluyla hızla parçalanıyor.

İŞTE YENİ MODEL

Sürecin yavaşlatılması için geçtiğimiz yıllarda tarım arazilerinde bölünemez parsel büyüklüğü 10 dekardan 20 dekara yükseltildi. Ancak, bu da soruna çare olmadı. Dört bakanlığın işbirliği ile yürütülen çalışmayla miras hukukunun içerisindeki, toprak parçalanmasına yol açan düzenlemeler tamamen ayıklanacak. Yeni düzenleme, tarımsal alanların miras yoluyla hak sahipliği sistemini değiştiriyor. Buna göre, yeni sistemde tarımsal araziler bütün kardeşlere değil, ailedeki en büyük erkek evlada miras kalacak. Büyük kardeşin kabul etmemesi halinde hak küçük kardeşe geçecek. Mirası alan erkek kardeş, diğer kardeşlerin hakkını toprakla değil, parayla ödeyecek.

PARA YETMEZSE KREDİ

Kardeşlerinin parasını ödeyecek mali gücü olmayan miras sahibi kardeşler için yeni bir kredi mekanizması da kurulacak. Bu amaçla oluşturulacak arsa ofisleri isteyen çiftçiye uzun vadeli düşük faizli kredi açacak. Hak sahibi olan büyük kardeşin miras kalan tarım arazisini üzerine kaydettirebilmesi ancak kardeşlerine parasını ödedimesinden sonra mümkün olacak. Ayrıca, arazinin bölünmemesi şartıyla müşterek işletme modellerine de izin verilecek. Ancak, bu durumda şirket kurulması istenecek.