1.3 milyon kişiye iş kapısı açılacak

DPT’nin hazırladığı, Bakanlar Kurulu onayından geçen ve 2009-2011 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program yayınlandı. Hükümet, söz konusu üç yılda ortalama yüzde 5.5 büyüme, 1.3 milyon kişiye iş kapısı açılmasını öngördü.

DEVLET Planlama Teşkilatı’nın hazırladığı ve 2009-2011 dönemini kapsayan dördüncü Orta Vadeli Program Bakanlar Kurulu’nda kabul edilerek, dünkü Resmi Gazete’de yayınlandı. Kabul edilen program döneminde, yatırım, istihdam ve ihracat odaklı bir büyüme stratejisi sürdürülecek. Program döneminde yıllık ortalama yüzde 5.5 ekonomik büyüme hedeflendi. İstihdam olanaklarını artırıcı uygulamaların da etkisiyle Program döneminde yaklaşık 1.3 milyon kişiye yeni istihdam yaratılması öngörüldü.

Büyüme hedefleri

2001’de cari açığın 58.9 milyar, dış ticaret açığının da 95.9 milyar dolara çıkacağı tahmin ediliyor. Türkiye’nin gelecek yıl yüzde 5, 2010’da yüzde 5.5 ve 2011’de yüzde 6 büyümesi bekleniyor. Yıllık ortalamada reel olarak özel tüketim harcamalarının yüzde 5.5, özel sabit sermaye yatırım harcamalarının yüzde 6.8, kamu tüketim harcamalarının yüzde 3.7 ve kamu sabit sermaye yatırım harcamalarının yüzde 2.4 oranında artması öngörüldü.

Enflasyonda revizyon

Enflasyon hedefleri (TÜFE yıllık artış hızı) 2009, 2010 ve 2011 yılları için sırasıyla yüzde 7.5, yüzde 6.5 ve yüzde 5.5 olarak revize edildi. Enflasyon hedeflerinin Hükümet ve Merkez Bankası tarafından birlikte belirlenmesi uygulamasına program döneminde de devam edileceği vurgulandı.

Merkez enflasyon odaklanacak

Önümüzdeki dönemde de Merkez Bankası enflasyonun düşürülmesine odaklanacak ve para politikası kararlarını bu doğrultuda oluşturacak. Orta Vadeli Programa göre, enflasyonla mücadele konusunda kamuoyuyla iletişimde Merkez Bankası ile Hükümet arasındaki işbirliği daha da güçlendirilecek. 2001 yılından beri uygulanan dalgalı döviz kuru rejimi sürdürülecek. Piyasada döviz arzının döviz talebine kıyasla artığı durumlarda Merkez Bankası rezerv biriktirme amaçlı, düzenli döviz alım ihaleleri yapabilecek. Döviz kurlarındaki oynaklık önümüzdeki dönemde de Merkez Bankası’nca yakından izlenecek.

Kamu açığında sınırlı artış

2008 yılında yüzde 0.6 olacağı tahmin edilen kamu kesimi açığının GSYH’ya oranının, Program döneminde bir miktar azalması öngörülüyor. Buna karşılık, genel devlet açığında sınırlı bir artış olacağı ifade edildi. 2008’de yüzde 33.1 olması beklenen genel devlet harcamalarının GSYH’ya oranının, merkezi yönetim bütçesi cari transfer harcamalarının etkisiyle 2011’de yüzde 33.5’e yükselmesi hedeflendi.

Kişi başına gelir 2011’de 12 bin doları da aşacak

ORTA Vadeli Program’a göre, yeni hesaplamayla birlikte 9 bin 333 dolara yükselen kişi başına milli gelirin ise 2009’da 10 bin 689 dolar, 2010’da 11 bin 348 dolar, 2011’de ise 12 bin 164 dolara ulaşması hedefleniyor.

Tarıma yönelik finansal hizmetler yaygınlaştırılacak

ORTA Vadeli Programda tarım sektörüne yönelik kararlar ise şöyle sıralandı:

Tarım sektörüne yönelik finansal hizmetler çeşitlendirilecek ve yaygınlaştırılacak.

Tarımsal ürün ihracatında rekabet gücünün artırılması amacıyla, ihracat desteklerinde katma değeri yüksek, markalı ve nihai tüketiciye yönelik ürünlere ağırlık verilecek.

Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile tarım arazilerinin miras yoluyla parçalanması sorunu önlenecek ve arazi toplulaştırma çalışmaları hızlandırılacak.

Sulama yatırımları yaygınlaştırılırken, GAP sulamalarına ivme kazandırılacak, ayrıca barajı bitirilen projelerin sulamalarında yapım ve işletme-bakım özel sektör yatırımına açılacak.

Gıda güvencesinin sağlanması amacıyla, tarım ve gıda ürün fiyatlarını olumsuz etkileyen biyoyakıt hammaddesi talebi de gözönünde bulundurularak, sektörde arz-talep dengesizliklerini önleyecek tedbirler alınacak.

Orta vadeli programda öngörülen temel ekonomik büyüklükler

2009 2010 2011

GSYH (Milyar YTL) 1.109 1.245 1.395

GSYH (Milyar Dolar) 773 830 901

Kişi Başına Milli Gelir (GSYİH-Dolar) 10.689 11.348 12.164

GSYH Büyümesi (Yüzde) 5.0 5.5 6.0

Nüfus (Milyon Kişi) 72.3 73.2 74.0

İşgücüne katılma oranı (Yüzde) 48.1 48.448.7

İstihdam düzeyi (Milyon Kişi) 21.9 22.3 22.7

İşsizlik Oranı (Yüzde) 9.8 9.7 9.7

İhracat (Milyar Dolar) 149.2 163.4 181.7

İthalat (Milyar Dolar) 234.6 254.4 277.6

Turizm Gelirleri (Milyar Dolar) 21.4 22.5 23.6

Cari İşlemler Dengesi (Milyar Dolar) -52.4 -56.2 -58.9

Cari İşlemler Dengesi (GSYH %) -6.8 -6.8 -6.5

Ham Petrol Fiyatı (Dolar/W) 118.6 117.2 117.2

Ham Petrol İthalatı (Milyar Dolar)21.5 22.5 23.8

TÜFE Yıl Sonu (Yüzde) 7.5 6.5 5.5