Altın borsasında neler oluyor?
Savcılığın Societe Generale'in altınlarının peşine düşmesi altın piyasasında korku yarattı.
Goldaş'ın Fransız Societe Generale ile yaşadığı problem sonrası Fransız bankanın bu şirkete ithal ettirdiği altınlara tedbir koydurması İstanbul Altın Borsası'nda işlemleri neredeyse durdurdu.
1.5 tonu geçen günlük hacim 100 kg.'nın altına indi. Altın ticaretinin durması fiyatı da yukarı çekti. Dünya fiyatlarının 3 dolar altında işlem gören altının ons fiyatı dünya fiyatlarını 2 dolar geçti. Dünyada altın dün 928 dolarken Türkiye'de 930 dolara satıldı. Societe Generale'nin tedbir kararı aldırmasının ardından Bakırköy İcra Müdürlüğü'nun Altın Borsası üyelerine gönderdiği yazı etkili oldu.
İcra Müdürlüğü yazısında Societe Generale'e ait olduğu bildirilen külçe altınların seri numaraları verilerek "Kutu ve külçe numaraları yer alan altınların bulunması halinde söz konusu altınlar üzerinde herhangi bir işlem yapılmaksızın herhal müdürlüğümüze bildirilmesi ve mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararının infazı için altınların derhal müdürlüğümüze teslim edilmesi rica olunur" denildi.
Türkiye'ye altın ithalatını düzenleyen 32 sayılı kararda Gümrük Beyannamesi'nde hangi şirketin adı geçiyorsa altınlar o şirketin sayılıyor. Bu nedenle mahkemelik olan altınlar Türkiye'de o Goldaş'ın sayılıyor. Goldaş da borsa üzerinden altını başka bir şirkete satarken altının külçe seri numarası borsa kayıtlarına giriyor. Daha sonra ise üyeler birbirne satış yaparken seri numarası belirtilmiyor.
Bu nedenle Goldaş'tan borsa üzerinden altın alan tüm firmalar risk altında bulunuyor. Türkiye altın ihracatının yüzde 70'ini yapan Goldaş bu altınları diğer firmalara sattığı için şu anda Türkiye'deki altınların büyük bölümü ihtilaflı olduğu söylenen külçelerden oluşuyor. Parasını ödeyip altınını alan firmalar, şimdi savcılık, para ticaretini değil, külçelerin tabikini yaptığı için bu külçeleri savcığına teslim etmek zorunda.
Hatta firma Goldaş'tan daha önce satın aldığı altını başka bir şekle dönüştürülmüş bile olsa Societe Generale bu altını alabilir durumda. Bazı iddalara göre ise Fransız bankanın avukatları, Goldaş'ın ithal ettiği altınları alan firmanın herhangi bir külçesine de "Bu külçeler eritilip dönüştürülmüş" iddiasıyla el koydurabilir.
ALTINLAR YASTIKALTINA
Bu nedenle borsa aracı kurumları ve firmalar Fransız bankanın güçlü avukatlarının işleme konu olan altınları Societe Generale'in altınları olarak değerlendirip el koymasından çekiniyor. Altınları pazara çıkarmıyor.
Mahkeme numaralı külçeleri istedi
Societe Generale'in avukatlık bürosu Pekin, 15 ton olduğunu iddia ettiği altınların seri numalarını vererek tedbir konulmasını istedi. Mahkeme de külçeler üzerine tedbir koyarak Altın Borsası üyelerine yazı göndererek seri numaraları belli külçelerin üzerinde hiç bir işlem yapılmayarak mahkemeye acilen teslim edilmesini istedi. Bu istek Goldaş'tan altın satın alan şirketler ve Altın Borsası üyeleri içerisinde panik yarattı.
Altın borsası risk altında mı?
ALTIN piyasasındaki kilitlenmeyi doğrulayan Altın Borsası Başkanı Osman Saraç, "Societe Generele ile olan ciddi itilaf işlem hacminde ciddi düşüş sağladı. Hacim düşük olduğu dönemlerde bile 700 kg. civarındaydı. Yazın ise ortalama 2 tonu bulur. Goldaş hadisesinden dolayı tedarik sıkıntısı oldu. Ayrıca hukuki olarak külçelerin takibi yapıldığı için üyeler parasını verip aldığı külçeleri dolaşıma sokmaktan korkuyor" diye konuştu.
Diğer yandan Societe Generale avukatlarının isteği ile Altın Borsası Başkanı Osman Saraç'ı tartışmalı altınlar konusunda yeddiemin tayin edildi. Bazı iddialara göre böylece Altın Borsası kaybolan altınlardan sorumlu tutulabilecek. Ancak Başkan Saraç, "Bizim kasalarımızda onlara ait altın yok. Ben kasamdakini bilirim. Eğer bana gelmişse savcılığa haber veririm ki Altın Borsası üzerinde şaibe oluşmasın" diye konuşuyor.
