Ankara Ticaret Odası'nın (ATO) hazırladığı rapor, Türkiye'de çalışabilir yaştaki nüfusun toplam nüfus içindeki oranının arttığını, ancak Türkiye'nin istihdamı ve verimliliği artırarak kalkınma şansı sunan bu fırsattan yararlanamadığını ortaya koydu.

ATO'nun Eurostat ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yararlanarak hazırladığı "İstihdam Raporu"na göre, Türkiye'de çalışabilir yaştaki nüfus olarak tanımlanan 15-64 yaş arası nüfusun toplam nüfus içindeki payı, 2006 yılı itibariyle yüzde 66, yapılan nüfus projeksiyonlarına göre bu oran, 2010 yılında yüzde 67'ye, 2025 yılında ise yüzde 69'a çıkacak.

Raporda, Türkiye'nin "demografik fırsat penceresi"nin 2025 yılında kapanacağı ifade edilerek, bu tarihten sonra çalışanlara bağımlı nüfusun artmaya başlayacağı ve Türkiye'nin tıpkı Avrupa Birliği ülkeleri gibi yaşlı bir nüfusa sahip olacağı belirtildi.

Raporda, Türkiye'de çalışabilir nüfusun arttığı ancak istihdama katılım oranının her geçen yıl azaldığı belirtilerek, 1988 yılında 15-64 yaş arası nüfusta yüzde 54,9 olan istihdam oranının, 2006 yılında yüzde 45,9'a gerilediği bildirildi.

Rapora göre, tarım sektöründeki çözülme, istihdama katılım oranlarını düşürüyor. Çözülmenin temelinde de ücretsiz aile işçileri yatıyor. 1988 yılından 2005 yılı sonuna kadar 2,2 milyon ücretsiz aile işçisi tarım sektöründen ayrıldı.


2002 yılından 2006 yılı sonuna kadar tarım dışı istihdam 2 milyon 346 bin kişi artarken, tarımdaki çözülme 1 milyon 370 bin kişi oldu. Bu yüzden toplamda 976 bin kişilik istihdam artışı yaşandı.

Rapora göre, bu durum özellikle kadın istihdamında kendini daha yoğun olarak gösteriyor. Çalışabilir yaştaki her 100 kadının 24'ü istihdamda görünüyor.

2006 yılında 15-64 yaş grubundaki erkeklerde yüzde 68,0 ile AB ortalaması olan 71,5'e yaklaşan Türkiye, kadın istihdamında AB'nin çok gerisinde. AB'nde çalışabilir yaştaki kadınlarda istihdama katılım oranı yüzde 57,6 iken, Türkiye'de bu oran sadece yüzde 23,8. Bu durum, toplam istihdamı da aşağıya çekiyor.

Ücretsiz aile işçileri dikkate alınırsa bu oran daha da düşüyor. Çünkü, 2006 yılı itibariyle istihdamda olan kadınların yüzde 36'sı tarım sektöründe ücretsiz aile işçisi olarak çalışıyor.

2006 yılı itibariyle AB'de aktif 15-64 yaş arası nüfusta istihdam oranı yüzde 65,2. AB ülkeleri ile karşılaştırıldığında en düşük istihdam oranına sahip ülke Türkiye. Türkiye'nin AB içinde en düşük istihdam oranına (yüzde 55.5) sahip ülke olan Malta ile arasında 10 puana yakın fark bulunuyor.

Avrupa Birliği, toplam istihdam oranını 2010 yılında yüzde 70'e, kadın istihdam oranını ise yüzde 60'a çıkarmayı hedefliyor.