Bakan Tüzmen'den kritik uyarılar
Tüzmen: “Dünyanın bu koşulları içinde yüzde 36 ihracat artışı sağlayan ihracatçılarımız önünde şapka çıkarmalıyız”
12 aylık ihracatın 132 milyar doları aştığını söyleyen Devlet Bakanı Tüzmen, “Dünyanın bu koşulları içinde yüzde 36 ihracat artışı sağlayan ihracatçılarımız önünde şapka çıkarmalıyız” dedi. Ancak ithalat rakamları ihracatı gölgeliyor. İthalatın da patlamasıyla dış ticarette makas iyice açıldı ve Türkiye Ağustos sonu itibarıyla yıllık 75 milyar doları aşan bir açıkla karşı karşıya kaldı
Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, 9 aylık ihracatın 100 milyar doları, 12 aylık ihracatın da 132 milyar doları aştığını belirterek, “İhracatçılarımız, bütün güçleriyle ihracatlarını artırmak için uğraşıyorlar ve başarıyorlar. Dünyanın bu koşulları içinde yüzde 36 ihracat artışı sağlayan ihracatçılarımız önünde şapka çıkarmamız gerekiyor” dedi. Ancak rakamlar Tüzmen’in “başarı tablosunu” gölgeliyor.
Üretimin giderek ithal girdiye dayalı hale gelmesi, bu yüzden ithalatı patlatması yüzünden dış ticarette makas aleyhte açıldı ve Türkiye’yi Ağustos sonu itibarıyla yıllık bazda 75 milyar doları aşan bir açıkla karşı karşıya bıraktı. Yılın ilk sekiz ayındaki artış hızları değişmezse bu yılın tümünde ihracatın 147-148 milyar, ithalatın 230-231 milyar, dış ticaret açığının da 83-84 milyar dolar düzeyinde gerçekleşeceği tahmin ediliyor.
Hammadde ithalatı patladı
Geçen yıl Ağustos sonu itibarıyla son bir yıllık dönemde yıllık ihracat 98 milyar 982 milyon, yıllık ithalat 156 milyar 503 milyon, yıllık açık 57 milyar 521 milyon ve dış ticaret hacmi de 255 milyar 485 milyon dolar olmuştu. TÜİK verilerinden yapılan hesaplamalara göre, 1 Eylül 2007-31 Ağustos 2008’i kapsayan son bir yıllık dönemde Türkiye 132 milyar 445 milyon dolarlık ihracat yaparken, büyük bölümü hammadde olmak üzere toplam 208 milyar 414 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirdi. Buna göre dış ticaret hacminin 340 milyar 859 milyon dolara ulaştığı anılan bir yıllık dönemde 75 milyar 949 milyon dolarlık dış ticaret açığı verildi.
İthalat 51.9 milyar dolar arttı
Son bir yıllık dönemde, 1 Eylül 2006-31 Ağustos 2007’yi kapsayan önceki bir yıllık döneme göre 33 milyar 463 milyon dolar daha fazla ihracat gerçekleştirilirken, 51 milyar 911 milyon dolar daha fazla ithalat yapıldı.
Bunun sonucunda yıllık dış ticaret açığı bir yıl önceki düzeyine göre 18 milyar 428 milyar dolar büyüdü. Dış ticaret hacminde anılan dönemlere göre genişleme ise 85 milyar 374 milyar dolar oldu.
DEMİR-ÇELİK HAZIR GİYİMİ GEÇTİ
İhracatın bu yılki yıldızının demir-çelik sektörü olduğunu kaydeden Kürşad Tüzmen, demir-çelik sektörü ihracatının hazır giyim ve konfeksiyon ihracatını geçtiğini belirtti. Tüzmen, demir-çelik sektörünün yılbaşından bugüne ihracat artışının yüzde 93 olduğunu kaydederek, “Örneğin Eylül ayındaki ihracat artışı yüzde 150’nin üzerinde. Sektörün ilk 9 aylık ihracatı, 16 milyar doları aşmış durumda. Demir-çelik sektörü bu ihracatıyla en çok ihracat yapan sektörler sıralamasında otomotiv ve yan sanayinden sonra ikinci sıraya yerleşti” diye konuştu.
8 aylık dış ticaret açığı 75 milyar doları buldu (Milyon$)
Yıl İhracat İthalat Fark Karşılama oranı (%)
2001 31.334 41.399 -10.065 75.7
2002 36.985 52.547 -15.562 70.4
2003 47.253 69.340 -22.087 68.1
2004 63.167 97.540 -34.373 64.8
2005 73.476 116.774 -43.298 62.9
2006 85.431 138.621 -53.190 61.62
2007 107.215 170.057 -62.842 63.0
2008* 132.445 208.414 -75.949 63.6
