30
Mayıs
2024
Perşembe
EKONOMİ

Borsa 2.5 trilyon dolar eridi

ABD borsalarında işlem gören hisselerin değeri ekim ayında 2.5 trilyon dolar eridi. Yatırımcıların borsadan 75 milyar dolar çekti.

Krizde bir ayı daha geride bırakan ABD, ekim ayında piyasalar açısından tarihinin en kötü 31 gününü yaşadı. ABD’de neredeyse bütün borsaları temsil eden Dow Jones Wilshire 5000 Bileşik Endeksi’ne göre ülkedeki hisselerin değeri bir ayda 2.5 trilyon dolar eridi. Yatırımcıların borsadan çektikleri yatırımlarının değeri de 75 milyar doları buldu. Bu yolla ABD borsalarında eylülde 56 milyar dolar olan çıkış rekoru da aşılmış oldu.

Panik çıkışı tetikledi


Ekim ayının kötü geçmesinin en büyük nedeni olarak piyasalardaki panik havası gösteriliyor. Son 20 yılın en büyük paniği olarak tanımlanan bu psikoloji nedeniyle orta sınıf yatırımcıdan dolar milyarderi yüksek riskli fonlara kadar her kesimden yatırımcı satış eğilimine girdi. Ekim küresel kredi krizinin, zaten sıkıntıdaki Wall Street kurumlarını zorlamaya, bankaların borç verme ve tüketicilerin kredi alma pozisyonlarına, emeklilik fonları ve borsalara zarar vermeye başladığı bir ay oldu.

Gelişmekte olan piyasalar


Bu ayın ilk sekiz gününde New York Borsası’nda Dow Jones Endeksi 2 bin 400 puan kaybederken, endeksin aylık kaybı yüzde 14 oldu. Ekim ayında gelişmiş 23 ülke borsasının durumunu gösteren MSCI Dünya Endeksi yüzde 19, gelişmekte olan ekonomilerin borsa kayıpları ise yüzde 29 oldu. Giderek daha hızla yayılan krizin etkisi sadece ABD Borsalarını etkilemekle kalmadı. Londra ve Singapur borsalarına da çıkışlar hakim oldu.

Eylülün mirası oldu


Analistlere göre ekim ayındaki kayıpların tohumları aslında eylül ayında atıldı. ABD hükümetinin durumun daha da kötüye gitmesi üzerine hazırladığı 700 miyar dolarlık kurtarma paketi 29 Eylül’de reddedilince piyasalar büyük tepki göstermişti. Kongre kurtarma paketine 3 Ekim’de onay verdiğinde ise paket yatırımcının güvenini tazelemeye yetmedi. Yatırım fonları, emeklilik fonları, yükske riskli fonlar ile bireylerin borsadan kaçışları başladı. New York Borsası’nda 1 Ekim tarihinde 10 bin 882 puan olan Dow Jones Endeksi 10 Ekim’de 7 bin 882 puana geriledi.

Son hafta yükseldi


Ancak bu ayın son haftasını borsada endeksler yükselişle kapattı. Dow Jones Endeksi son haftada yüzde 11.3, Standart and Poor’s Endeksi yüzde 10.5 ve Nasdaq Bileşik Endeksi de yüzde 10.9 arttı. Petrol fiyatları ise bugüne kadarki en büyük düşüşü yaşadı. Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin gibi ülkeler de geçtiğimiz ayı Borsada rekor kayıp ayı oarak kapattı.

Bernanke: Yeni sistemin iyi koruyuculara ihtiyacı var


ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Ben Bernanke Fannie Mae ve Freddie Mac’in başına gelenlerden sonra devlet desteklimüteşebbüslerin rollerinin daha iyi düşünülmesi gerektiğini söyledi. Hükümetlerin özellikle finansal stresin yoğun yaşandığı dönemlerde mortgage sistemini korumak için bir rolü olması gerektiğini savunan Bernanke, “Ancak devlet garantisi bir kez devreye girdi mi ve mükelleklerin parası kullanıldı mı sistematik riskler konusunda daha hassas olmak gerekiyor. Bu konuda dengeyi bulmak kolay değil. Ancak sistemin iyi koruyuculara ihtiyacı var” dedi.

ABD’nin TMSF’si 17’nci bankaya el koydu


ABD’nin TMSF’si bu yıl 17’nci bankaya da el kondu. ABD’nn TMSF’si FDIC’in el koyduğu bankanın 17 Ekim itibariyle 287 milyon dolar varlığı ve 254 milyon dolar mevduatı bulunuyor. Bankanın mevduatlarının, Michigan eyaletinin Grand Rapids kentindeki Fifth Third Bank’a devredileceği söyleniyor. Fifth Third Bank’in Freedom Bank’ın mevduatlarının yanı sıra 36 milyon dolar değerindeki varlıklarının da sahibi olacağı belirtiliyor. Bankanın diğer 251 milyon dolar tutarındaki varlıkları ise FDIC’in denetiminde kalacak. Freedom Bank’ın fona maliyeti 100 milyon doları bulacak.

JP Morgan, 70 milyar doları yeniden yapılandıracak


JP Morgan, kredi verdiği 400 bin kişiye ait 70 milyar doları yeniden yapılandırmaya hazırlanıyor. Borcunu geri ödemek konusunda sorun yaşayanmüşterileri kapsayan bu uygulamanın benzerini daha önce de Bank of America hayata geçirmişti. JP Morgan uygulama kapsamında yeniden yapılandırdığı kredilerde faizi ve komisyonlar düşük
tutuma yoluna gidecek. Bunun sonucunda diğer mortgage şirketlerinin de benzer bir uygulamaya geçmesi bekleniyor. ABD’de iki yılda 7.3 milyon Amerikalı’nın kredisini yenilemesi, bekleniyor.”

Primary fon yatırımcısını rahatlattı


ABD’de zor durumda olduğu düşüncesi üzerine piyasadan 500 milyar dolarlık çıkışa
neden olduğu belirtilen New York merkezli Reserve Management Co. tarafından yönetilen Reserve Primary Fon, altı hafta beklettikten sonra yatırımcılarının evlerine çeklerini postalamaya başladı. Primary Fon’un yatırımcıları bir anda fondan para çekme eğilimine girmişti. Çin hükümetinin de yatırımcıları arasında yer aldığı fon şimdilik yatırımcılara tüm yatırımlarını geri ödeyemedi. Ancak kalan meblanın da kısa süre içinde evlere postalanacağı belirtildi.

ABD TMSF’si Indymac’i laboratuvar yaptı


ABD’nin TMSF’si el koyduğu ABD’nin en büyük 10’uncu mortgage kredi sağlayıcısı IndyMac Bancorp’u laboratuvar gibi kullanmaya başladı. Indymac’teki işleyişi inceleyerek icra ile satışları engelleyecek bir yöntem bulmaya çalışan FDIC, Indymac içinde çok sayıda kötü enstürman buldu. FDIC Başkanı Sheila Bair, “Amacımız zordki ev sahiplerine yardım ederken ileride de yeniden sorunlar yaşanmasını engelleyecek çözümler üretmek” dedi.

Barclays, hükümetten kaçıp Ortadoğu’ya sığınıyor


İngiliz Barclays, Abu Dabi ve Katar’daki yatırımcılar ile 11.8 milyar dolarlık sermaye artırımına gitmeye hazırlanıyor. Bankanın bu yolla hükümetten yardım almadan sorununu çözmeye çalıştığı belirtiliyor. Bu sermaye artırımı sonucunda Barclays hisselerinin yüzde 32’sinin Ortadoğulu yatırımcının eline geçmesi öngörülüyor. Barclays yetkilileri, “Küçük yatırımcı hükümetten gelecek bir kurtarmaya daha taraf gibi duruyor” diyor.

Hürriyet
Yayın Tarihi : 3 Kasım 2008 Pazartesi 11:00:12
Güncelleme :3 Kasım 2008 Pazartesi 11:08:02


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?