Bazı şirketlerin hisse senetlerinde manipülasyon iddiasıyla gözaltına alınanların sayısı artıyor. Savcılığın talebi üzerine 131 kişinin mal varlığına tedbir konuldu. Borsa'daki maniplasyona bir ekonomi yazarı da karıştı. Milliyet gazetesinden Erdal Kılıç ile Lube Ayar'ın haberi şöyle.... 

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) 'manipülasyon' ve 'spekülasyon' yaparak haksız kazanç sağladıkları öne sürülen kişilere yönelik operasyonda gözaltına alınanların sayısı 36'ya yükseldi. Savcılık, 4 ayrı grup halinde faaliyet gösterdikleri öne sürülen 131 kişinin mal varlığına ihtiyati tedbir koydu. İstanbul, İzmir, Ankara ve Bursa'da altı aydır takip edilen şebekenin bazı suç örgütü liderlerinin paralarını da işlettikleri iddia edildi.
Soruşturmayı yürüten Şişli Cumhuriyet Savcısı Mecit Ceylan'ın talebi üzerine, 29'u asli fail olmak üzere yaklaşık 131 kişinin mal varlığına spekülasyon sonucu edinilen haksız kazançların tespiti için tedbir konuldu.

Kara para iddiası
Telefonları dinlenerek tespit edilen şüpheliler arasında bir ekonomi yazarı da bulunuyor. Bu yazarın, şebekenin düşük fiyattan satın aldığı hisselerle ilgili yazılar yazarak, değerinin yükselmesini sağladığı iddia edildi.
Yarın mahkemeye çıkarılması beklenen şüpheliler hakkında, 'kara para aklamak', 'SPK Kanunu'na muhalefet', 'dolandırıcılık' ve 'suç işlemek amacıyla örgüt kurmak ve bu örgüte üye olmak' suçlarından soruşturma yürütüleceği öğrenildi.

Dört grupta çalışma
Şebekenin 4 ayrı grup kurarak, borsa işlerini takip ettikleri öne sürüldü. Buna göre;
1. grup, kazanma sözü vererek borsada dalgalanma yaratacak parayı buluyor. Bu grupta, milletvekilleri, organize şuç örgütü üyeleri, emniyet ve bürokrat yetkililerinin bulunduğu iddia ediliyor.
2. grup, borsada işlem gören şirket yöneticileriyle görüşüyor. Bu görüşmede şirketin mali yapısı, bilançosu, sermayesi, kâr payı dağıtıp dağıtmayacakları, büyüme ya da küçülme kararı alıp almadıkları detaylı şekilde öğreniliyor. (Lio Yağ Sanayii ve Koniteks)
3. grup, operasyon kararı alınan şirket hisseleri üzerinde, aracı kurumları kullanarak hisse alımı ya da satışı yapıyor.
4. grup ise, daha çok ekonomi dergilerinde borsa yorumu yapan kişilerden oluşuyor. Bu yazarlar belirlenen şirketler hakkında olumlu yorumlar yaparak yatırımcıları bu hisseleri alması konusunda yönlendiriyor.
SPK'nın Lio Yağ Sanayii, Koniteks, Kent Gıda, Ünal Tarım, Emek Elektrik, Okan Tekstil, Mert Gıda, Sap Plastik (Belçika merkezli) isimli şirketlerin hesap hareketleri ve takas bilgilerini emniyete göndererek soruşturmanın kapsamını genişlettiği öğrenildi.


'İçerden bilgi aldılar' iddiası
İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah, operasyonun altı aylık bir çalışma sonucu olduğunu söyledi.
SPK yetkilileri de konu hakkında çalışmanın geçen yıl başlatıldığını ve MASAK ile bağlantılı yürütüldüğünü belirtti. Yetkililer, incelemenin, bazı şirket patronlarına uzanabileceğini de söyledi.
Mecnur Çolak'ın borsa operasyonlarında zaman zaman şirket sahip ve ortakları ile birlikte hareket ettiği iddia daha önce de edilmişti. Son operasyonda da bir şirket sahibi gözaltına alındı.
Spekülatörler şirket içinden bilanço rakamlarını önceden öğrenerek (insider trading/içerden öğrenenlerin ticareti) işlem yapıyorlar. Şirket kötü bilanço açıklayacaksa hisseleri düşeceğinden önceden satıp çıkıyorlar. Yüksek kâr açıklayacaksa yatırım yapıyorlar. Yüksek kâr açıklayacak bir şirket hakkında önceden 'kötü bilanço geliyor' söylentisi yayarak düşük fiyattan hisse topluyorlar veya tersini yapıyorlar. Bu bilgileri de şirket içinden sağlıyorlar.


SPK, 28 kez yasak koydu, Mecnur'u durduramadı 
Borsada 'işlem yasaklı' Mecnur Çolak, yine sahnede. Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) 2001 yılından bu yana 28 kez işlem yasağı koyduğu Çolak'ı hiçbir yasak yıldırmadı. Fenerbahçeli eski futbolcu, 30'a yakın suç duyurusuna rağmen, 1.5 yıllık 'sessizlik'ten sonra yeniden ortaya çıktı. SPK'nın internet sitesindeki verilere göre Çolak, Ersu hisseleri ile ilgili olarak dört kez işlem yasağı aldı. En çok işlem yaptığı hisseler arasında Vakıf şirketleri, ÇBS, Avrasya Menkul, Işıklar Ambalaj, Çemtaş Çelik ve EGS şirketleri var.

Başka isimleri kullanıyor
Mecnur Çolak'a 2003'te 12 kez işlem yasağı konuldu. 2004'te beş yasaklama alan Çolak, 2005 yılında ortalıktan çekilmiş gözüktü. Haziran 2006'da yeniden hızlandı ve Boyasan, Yataş, ÇBS, TKB ve Ersu hisse senetlerinde yaptığı manipülasyonlar gerekçesiyle 5 kez yasaklılar listesine alındı. Transfer parası ile borsaya giren Çolak, 1988'de İdaş operasyonu ile dikkat çekti.
Çolak, akrabalarını da borsaya çekti. Kardeşi Metin Çolak da 6 Eylül 2002'den itibaren 7 kez işlem yasağı aldı. Aralarında Bulgaristan'dan gelen akrabalarının da bulunduğu bazı kişileri dolandırmakla suçlandı, gözaltına alındı.
Mehmet Ali Erbil, Orhan Gencebay, Hakan Şükür, eski milli kaleci Engin İpekoğlu gibi sanat ve spor dünyasından pek çok ünlüyü de yaptığı işlemlere ortak etti. İşlem yasaklarına karşın tanıdıkları adına açtırdığı hesaplar üzerinden işlem yapmayı sürdürdü.


Çolak'ın işlem yasakları
18/05/2001 ÇBS Printaş
28/06/2001 Avrasya Menkul
10/05/2002 Vakıf Finansal
08/08/2002 Ersu Meyve
17/10/2002 Tukaş
06/01/2003 Bak Ambalaj
06/01/2003 Frigo-Pak
06/01/2003 Işıklar Ambalaj
17/01/2003 İdaş İstanbul
17/01/2003 Çemtaş Çelik
27/06/2003 Nurol Gayrimenkul
01/08/2003 Çemtaş Çelik
15/08/2003 İpek Matbaacılık
29/08/2003 EGS Finansal
23/10/2003 Ersu Meyve
25/12/2003 EGS EGESER
25/12/2003 Avrasya Menkul
05/03/2004 Vakıf Girişim
05/03/2004 Vakıf Gayrimenkul
05/03/2004 Vakıf Menkul
11/03/2004 Arsan Tekstil
30/09/2004 Işıklar Ambalaj
25/08/2005 Ersu Meyve
02/06/2006 Boyasan Tekstil
09/06/2006 Yataş Yatak
09/06/2006 ÇBS Boya
09/06/2006 TKB A.Ş.
15/06/2006 Ersu Meyve


SPK'nın yasakları etkisiz
28 kez işlem yasağı konulmasına ve hakkında birçok kez suç duyurusunda bulunulmasına karşın Mecnur Çolak'ın borsa oyunlarının devam etmesi, SPK yaptırımlarının etkililiği konusunu tartışmalı hale getirdi.


Manipülasyona konu olan hisseler dün değer kaybetti
Lio Yağ: Yılbaşında yatay bir seyir izleyen Lio Yağ, 2 Haziran'da birden bire 0.89 YTL'ye çıktı. Hisse dün yüzde 9.72 değer kaybıyla 0.65 YTL'den kapandı.
Mert Gıda: 24 Şubat'ta 12.30 YTL'ye çıkan hisse 19 Nisan'da aniden 21.00 YTL'yi gördü. Hisse dün yüzde 17.13 değer kaybıyla 15.00 YTL'ye düştü.
Ünal Tarım: Ocak'ta 0.44 YTL olan hisse 20 Mart'ta 0.87 YTL'yeçıktı. Daha sonra düşüşe geçen hisse dün yüzde 9.76 değer kaybıyla 0.37 YTL'den kapandı.
Emek Elektrik: 6 Mayıs'ta 1.29 YTL seviyesine çıkan hisse daha sonra düşüş trendine girdi. Hisse dün yüzde 6.56 değer kaybıyla 0.57 YTL'ye geriledi.
Koniteks: 3 Mayıs'ta 0.92 YTL'de bulunan hisse 16 Haziran'da 0.55 YTL'ye kadar düştü. Hisse dün yüzde 4 gerileyerek 0.48 YTL'den kapandı.
Kent: Ocak'ta 40.28 YTL olan hisse mayısa kadar yatay seyir izledi. Mayısta aniden 48.73'e çıkan hisse dün yüzde 7.48 değer kaybıyla 34.00 YTL'ye düştü.
Okan Tekstil: 21 Şubat'ta 0.86 YTL'de bulunan hisse yatay bir seyire girdi. 25 Mayıs'ta 0.45 YTL'ye kadar düşen hisse dün önceki günkü seviyesinden kapandı.


27 yaşındaki Kaya, yasaklı rekortmeni
Borsa operasyonunda gözaltına alınan Yalçın Kaya'nın 37 kez işlem yasağı var. İstanbul doğumlu ve 27 yaşlarında olduğu belirtilen Kaya, dar hacimli hisse senetlerindeki manipülasyonlarla dikkat çekiyor.
Gözaltına alınanlardan Serkan Mırık'ın 5, Behçet Erdem'in 1, Sezgin Ayık'ın 7, Cihan Sütşurup'un 6, Murat İlgeç'in 7, Mehmet Zeki Erdem'in 7, Ahmet Özgür'ün 14, Mehmet Tahir Görpeoğlu'nun 5, Can Dilmener'in 1 kez işlem yasağı bulunuyor. Koniteks Yönetim Kurulu Başkanı Haldun Aygün'ün de 1 işlem yasağı bulunurken, Sefer Emanet, Hasan Ütebay, Hakan Işın, Ahmet Yavuzkoç, Hakan Buharoğlu, Mehmet Veysel Keskin, Sinan İyik, Ayşegül Tuncer, Ferik Aydın, Tanju Kambur, Evgin Yatırım Menkul Değerler Ortağı Ertan Yılmaz ile K Menkul Kıymetler Yönetim Kurulu Başkanı Halit Kadir Acartürk SPK'nın işlem yasağı alanlar listesine ilk kez girdiler.