Cep'e 2.8 milyar dolarlık yatırım
Cep'e 2.8 milyar dolarlık yatırım
35 milyon dolara ulaşan mobil iletişim pazarında 2009 yılı GSM operatörlerinin kıyasıya rekabetine şahit olacak. Sektöre bu yıl operatörler tarafından toplam 2 milyar 800 milyon dolarlık yatırım yapılması bekleniyor.
Küresel kriz tüm dünya ve Türkiye'de etkisini hissettirirken, 35 milyar dolarlık hacme ulaşan mobil telefon (GSM) pazarı, büyümenin lokomotifi olacak. 2009'da yeni bir sayfa açan GSM operatörleri bu yıl toplam 2 milyar 800 milyon dolarlık yatırım yaparak, istihdam arttıracak.
2008 sonunda toplam kullanıcı sayısı 65 milyon 824 bin 110 kişiye ulaşan GSM pazarında operatörler 2009 yatırım stratejilerini peş peşe açıklıyor. Önce Turkcell 1.6 milyar dolarlık yatırım açıkladı. Hemen ardından ise Vodafone 1.3 milyar TL'lik (yaklaşık 800 milyon dolar) bir yatırım yapacağını duyurdu. Bugün ise Avea'nın 2009 hedefleri kapsamında yaklaşık 400 milyon dolarlık yatırım açıklaması bekleniyor. 2008 yılında kıran kırana fiyat rekabetine tutuşan GSM operatörleri 2009 yılında ise 3G kılıçlarını kuşanacak.
Sektör 35 milyar dolara ulaştı
35 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşan sektörde Turkcell, 37 milyon kullanıcı sayısına ulaşırken, Vodafone 16.7 milyon, Avea ise 12.2 milyon abone sayısına ulaşmış durumda.
2008 yılını yüzde 20 büyüme ile kapatan sektörün gayrisafi milli hasıla içindeki payı yüzde 5 civarında. GSM operatörlerine göre sektörde büyüme 2009 yılında da sürecek. 2008 yılında numara taşınabilirliğinin gelmesiyle rekabette yeni bir döneme giren sektörde halen kıran kırana fiyat rekabeti yaşanıyor. Yeni tarifeler sayesinde Turkcell 2008'de 1.6 milyon yeni abone elde ederken, Avea ise 2.3 milyon yeni abone elde etti. Numara taşımadan olumsuz etkilenen Vodafone ise son çeyrekte 600 bin abone kaybederken, 200 bin yeni abone elde etti.
2009 ise 3. nesil (3G) uygulamaların başlayacağı bir yıl olarak üç operatöre göre de rekabette "sıfır" noktası olarak algılanıyor. Verilen hizmetin kalitesini arttıracak olan 3G yatırımları için teknolojik yatırımlar gerçekleştirilecek. Bu nedenle 2009 yılında patlayacak yatırımların büyük bölümü bu alanda kullanılacak. Turkcell 1.6 milyar dolar yatırım yapacağını ve bin kişiye istihdam sağlayacağını belirtirken, Vodafone ise 1.3 milyar TL yatırım açıklayarak yarıştan kopmadığını ilan etti. Avea'nın ise bugün yapacağı toplantıda yaklaşık 400 milyon dolar yatırım planı açıklaması bekleniyor.
Ara bağlantı ücreti düşecek
Analistlere göre de Türkiye'de Gayri Safi Milli Hasıla'dan nispeten daha bağımsız hareket eden telekom sektörü krizden alarm zilleri çalan diğer sektörlere göre çok daha az etkilenecek. Sektöre yönelik araştırmalar yapan Ata Yatırım Araştırmadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Nergis Kasabalı, Türkiye için "parlak bir sektör" yorumunu yaptığı GSM pazarı için şunları söylüyor:
"Sektörde cep telefonu kullanım oranı belli bir doyuma ulaştı. Geçen yıl numara taşınabilirliği ve çift kart kullanımı ile beraber penetrasyon yüzde 92'lere ulaştı. Bu yıl küçük de olsa bir artış olmasını ve yüzde 95'ler seviyesine gelebileceğini düşünüyoruz. Ancak daha çok 3G yatırımları sektörü hareketlendirecek. İnovatif yatırımlar hız kazanacak."
Kasabalı, rekabetin artmasına bir başka etkenin daha olanak sağlayacağını dile getirirken, "Bugün 9 kuruş civarındaki ara bağlantı ücretlerinin nisan gibi gözden geçirilmesini bekliyoruz. Büyük bir ihtimalle indirim olacak" diyor.
Bu arada sektörde rekabeti daha arttıracak bir gelişme ise sabit hatların ve şehir içi aramalarında rekabete açılması, Sanal Mobil Operatörlerin (Mobile Virtual Network Operator - MVNO) telekom sahnesine dahil olmasıyla telekom sektörü hareketlenecek. MVNO'lar kendi GSM altyapısına sahip olmadan, bir başka operatörün şebekesi üzerinden hizmet verebilecekler. Teknoloji bazlı ürünlerin ve broadband kullanım düzeyinin de artması bekleniyor.
