Uluslararası döviz piyasasında ABD Doları’nın önemli paralar karşısında rekor gerileyişi sürüyor.
New York’ta dün 1.3345 seviyesinden kapanan euro, aralıksız yükselişini bugün de sürdürerek 1.3383 dolar seviyesine kadar çıktı. Japonya ve Avrupa merkez bankalarının dolara ortak müdahaleye hazırlandığına yönelik haberlerle bu seviyeden biraz gerileyen parite, son işlemlerde 1.3365 seviyesinde bulunuyor. Keskin yükseliş trendinde ortak para euronun son 2 ay içinde dolar karşısındaki değer artışı, yüzde 10’a ulaşmış oldu.
Tokyo döviz piyasasında da 102.11 yen düzeyine inerek Mart 2001’den itibaren en düşük seviyesinden satılan dolar, iç talep yetersizliği nedeniyle ihracat ağırlıklı büyüyen Japonya ve Avrupa ekonomilerini ciddi şekilde tehdit etmeye başladı.
Londra döviz piyasasında İngiliz Sterlini de dolar karşısında 1.9350 ile son 12 yılın en değerli seviyesine oldukça yakın değerlerden işlem görüyor.

ORTAK MÜDAHALE GELEBİLİR Mİ?

’’Doların değer kazanması için Avrupa ile ortak hareket etmesinin şartları oluştu’’ diyen döviz kurlarından sorumlu Japonya Uluslararası Finans Merkezi Başkanı Hiroshi Watanabe, günlerdir beklenen müdahalenin yaklaştığı sinyallerini verdi.
Avrupa Merkez Bankası’nın (AMB) bugünkü para politikası toplantısının ardından konuşma yapması beklenen AMB Başkanı Jean-Claude Trichet’in ’’ortak müdahale’’ konusunu gündeme getirmemesi durumunda doların değer kaybetmeyi sürdürerek psikolojik öneme sahip 102 yen seviyesini de geride bırakabileceği, euronun ise 1.35 dolar hedefinde yoluna devam edebileceği belirtiliyor.

Güçlü euronun Avrupa’da enflasyon riskini zayıflatması nedeniyle AMB Başkanı Trichet’in daha önceki mesajlarında dolardaki değer kaybından çok fazla rahatsız görünmemesi, analistlerin ’’ortak müdahale’’ fikrine kuşkuyla bakmalarına neden oluyor. Sürü psikolojisi içinde dolar satmayı sürdüren yatırımcıların bir çoğu, bu ihtimali düşük görüyor.
Öte yandan ABD ekonomi yetkililerinin doları desteklemek için dış ticaret ve cari açıkların azaltılacağına yönelik ifadeleri, piyasalarda etki yaratmadı. ABD Hazine Bakanlığı’nın Uluslararası İlişkiler Sekreter Yardımcısı Randal Quarles, ’’Açıkların azaltılacağı ve yetersiz iç tasarrufun artırılacağı’’ sözü vermişti.
Doların değer kaybıyla ABD’nin dış pazarlarda ucuzlayan malları ihracat artışı imkanı sunsa da yurtdışında yaşayan ABD vatandaşlarının alım gücünü düşürüyor.
Bu durumun en çok etkilediği kesimin hemen her ülkede asker barındıran ABD ordusu olduğu belirtiliyor. Durumun daha da ağırlaşması üzerine harekete geçen Pentagon, Avrupa’daki askerlerinin hayat standardı ödemelerini yüzde 31 artıran bir düzenleme yapma ihtiyacı hissetti.

’’MÜDAHALELER SONUÇ VERMEZ’’

Merkez bankalarının başarısız olma ihtimali nedeniyle dolardaki gerilemeye sert müdahalelerden kaçınacağını belirten HSBC ekonomistlerinden Mark Austin, yıl sonu için dolar/yen paritesinin 100, euro/dolar paritesinin 1.35 olacağını söylüyor.
’’Doların düşüşü kısa dönemli ve spekülatif bir hareket değil. Bu, piyasanın geneline yayılmış bir hareket olmasının yanında euronun güçlenmesinden çok doların güçsüzlüğünden besleniyor’’ diyen Austin, doların hiç bir engelle karşılaşmadan önemli paralar karşısında gerilemeyi sürdüreceğini ifade ediyor.