Domates yasağı sonunda kalktı

Rusya, Türkiye'den ithal ettiği domates, patlıcan, patates, üzüm ve limonda tarım ilacı kalıntısı olduğu gerekçesi ile 7 Haziran'dan itibaren uygulamaya koyduğu yasağı kaldırdı.

20-24 Haziran tarihlerinde iki ülke bakanlık yetkililerinin mutabakat sağladıkları memoranduma Tarım Bakanı Mehdi Eker ve Rusya Tarım Bakanı Aleksey Gordeyev imza koydu. Memorandumun imzalanması için Moskova'ya gelen Eker Rusya'nın belirlediği ekstra şartların karşılanacağını, müşteri memnuniyetinin esas alınacağını söyledi. Rusya ve Türkiye hayvancılık ve su ürünlerini de kapsayacak şekilde geniş çaplı bir 'Tarım teknik işbirliği anlaşması' imzalamak için de çalışmalara başladı.

İmza töreni sonrası kısa bir açıklama yapan Gordoyev tarım sektöründe stratejik işbirliğine gidilmesi konusunda mutabakata vardıklarını belirterek, "Tarım sektöründe oluşacak sorunların çözümü için bir yürütme komitesinin oluşturulmasına karar verdik. Türkiye tarafından talep ettiğimiz şartların yerine getirileceği teminatı aldık. Bugünden itibaren daha önce ithalatı kısıtlanan ürünlerle ilgili sınırlama da kaldırılmıştır." dedi.

İmza töreninin ardından Türk basın mensupları ile bir araya gelen Bakan Eker, "Türkiye kendi vatandaşlarının sağlığı başta olmak üzere Avrupa Birliği standartlarını baz alarak üretim yapıyor. Rusya'nın belirlediği tarım ilacı limitleri AB'nin belirlediği maksimum tarım ilacı değerlerlerinden 20, 40 hatta bazı ürünlerde 100 kat daha az. Buna rağmen Rusya'nın taleplerini yerine getirmek için gerekeni yapacağız. Bizde bir söz vardır, 'Müşteri her zaman haklıdır.' Rusya'ya mal satmak istiyorsak bu şartları karşılamak zorundayız." açıklamasında bulundu.

Bugüne kadar yaşanan sorunun temelinde tahlil yöntemleri ile ilgili bir uyuşmazlık olduğuna dikkat çeken Bakan, "Türkiye'nin laboratuarları en modern cihazlarla donatıldı. Uluslararası standartları referans alan analiz teknikleri kullanıyoruz. Ancak analizlerde yöntem birliği sağlanması gerekiyor. Biz analiz yaptığımız ürünleri şahit numunesi ile birlikte beş ay saklıyoruz. Rusya bize altı ay önce ihraç edilen ürünle ilgili belirlenen kriterlerin aşıldığını gösteren laboratuar sonuçlarını gönderiyor. Biz aynı ürünü tekrar incelediğimizde Rusya'nın kriterlerine uygun olduğunu görüyoruz. Burada analizlerde bir yöntem birliği sağlanması gerekiyor. Bunun için gerekli çalışmalar başlatıldı." ifadelerini kullandı.

Rusya'dan Türkiye'ye geri gönderilen herhangi bir mal olmadığına dikkat çeken Eker, "Rusya bizim için önemli bir pazar. Bundan sonrası için ihracatımızı artırarak devam edeceğiz. Üreticiler, ihracatçılar ve pazarlamacılar olarak zincirin bütün halkalarında bulunan sektör temsilcileri üzerlerine düşeni yapması gerekiyor. Standartlara uyulursa sorunsuz ve giderek artan oranda Rusya'ya ihracat yapabiliriz." dedi. Mutabakat metnine göre ihracatçılar Rusya'nın belirlediği standartlara uygunluğunu gösteren iki sertifikayı hazırlaması gerekiyor. Bunlardan ilki insanların sağlığı açısından ürünün zararlı olmadığını gösteren 'Gıda sağlık sertifikası', diğeri de böcek, haşarat ve diğer zararlılardan arınmış olduğunu gösteren 'Bitki sağlık sertifikası'. Eker kullanılan tarım ilaçlarının kullanım tarihi, miktarı gibi konularda belirlenen standartlara sektörün dikkat etmesi gerektiğini vurguladı.

'TARIM TEKNİK İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI' İMZALANACAK

Türkiye'nin kısa süreli bir ihracat sorunu yaşaması nedeni ile toplam ihracata göre çok büyük kayıpları olmadığına dikkat çeken Eker, "Limon sezonu sona ermişti. Üzüm sezonu henüz başlamadı. Domates ve patlıcan ihracatına uygulanan 23 günlük yasak da çok büyük kayıp oluşturmuyor." tespitinde bulundu. Eker bununla birlikte yeni sorunların yaşanmaması için alınan tedbirleri anlattı: "Birinci olarak analizlerde yaşanan yöntem sorunu çözülecek. Bunun için Rusya'dan Türkiye'ye 15 Temmuz'da bir heyet geliyor. İkinci olarak Rusya tarım bakanı ile hayvancılık ve su ürünlerini de kapsayacak geniş çaplı bir anlaşma imzalamayı kararlaştırdık. Biz önümüzdeki haftalarda konu ile ilgili taslak metni Rusya'ya sunacağız. İki ülke tarım bakanlığı yetkililerinin yer aldığı bir yürütme kurulu oluşturuluyor. Bu kurul ortak çalışmalar yürütecek ve sorunlara zamanında müdahale edecek. Ekim ayına kadar bunun hazır olmasını hedefliyoruz." Eker Rus bakanın Ekim ayında Türkiye'ye gerçekleştirmeyi planladığı ziyaretle yeni tarım anlaşmasının da imzalanabileceğini söyledi.

Küçük ölçekli işletmelerin yeni şartlardan olumsuz etkileneceği değerlendirmesinin de doğru olmadığına işaret eden Mehdi Eker, önemli olanın ürünün üretiminde belirlenen standartlara uyulması olduğunu kaydetti. Rusya'nın kendi üreticisini korumaya yönelik yasak getirdiği iddiaları ile ilgili de cevap veren Eker, "Bu bizim değerlendirmemiz dışında. Ülkelerin kendi ulusal çıkarlarını korumaları doğal. Biz de kendi milli menfaatlerimiz için buradayız. İki ülke ilişkilerini tek bir sebebe indirgemek doğru değil." dedi.