Elektrik dağıtım özelleştirmelerinde Alman E.ON ve RWE, İtalyan Enel ile İspanyol Iberdrola gibi devler EPDK'dan bilgi alıyor. Talipli yerli gruplar arasında Koç, Sabancı, Doğan, Zorlu ve Park'ın adı geçiyor
Elektrikte dağıtım özelleştirmeleri için yasal altyapı hazırlanırken, 2006 sonuna kadar bazı bölgelerde işlemin tamamlanması hedefleniyor.
Gündemin ilk sırasında İstanbul Anadolu ve Avrupa yakaları, Trakya (Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ), Konya ve çevre illeri ile Ankara ve çevre illerin elektrik dağıtım ihaleleri var. Toplam 21 bölge için açılacak ihaleler için yabancılar da bastırıyor.
Dünya devleri
Dünyanın önde gelen büyük enerji şirketleri E.ON (Almanya), RWE (Almanya), Enel (İtalya) ve Iberdrola (İspanya) ihalelerle yakından ilgileniyor. E.ON, son olarak İspanyol Endesa'ya 34.5 milyar dolar teklif etmesi nedeniyle de gündeme gelmişti. Ancak Endesa teklifi yetersiz bulduğunu açıkladı.
Dağıtım ihaleleriyle ilgilenen yabancıların, özellikle şartnamedeki 'çoğunluk hissesinin yabancılara satılmaması' ile ilgili bölümün değiştirilmesi için çabaladıkları kaydediliyor. Merrill Lynch ve Ofer ortaklığıyla gündeme gelen Global Menkul Kıymetler'in de gelişmelerle ilgili sürekli bilgi aldığı kaydediliyor.
21 bölge, 20 ihale
İhalelerle ilgilenen yerli yatırımcılar arasında da Koç Grubu, Sabancı Grubu, Doğan Grubu, Zorlu Grubu, Park Holding gibi şirketler bulunuyor.
Elektrik dağıtımının özelleştirilmesi sürecinde toplam 21 bölge için 20 ihale yapılacak. Kayseri bölgesi zaten 1940'tan bu yana özel şirket tarafından işletiliyor.
Uluslararası Finans Kuruluşu'nun (IIF) raporuna göre elektrik dağıtım ihalelerinden bu yıl 3.5 ile 5 milyar dolar arasında bir gelir beklendiği kaydedilmişti. İlgili tasarının önümüzdeki hafta içerisinde meclise gelerek görüşülmesi ve yasalaşması bekleniyor.
Kayıp kaçak düşecek
Özelleştirmelerle birlikte yaşanacak en iyi gelişme kayıp kaçak oranında yaşanacak azalma olarak gösteriliyor. Çünkü kısa bir zaman içerisinde kayıp kaçak oranının yüzde 17'den yüzde 12'ye gerilemesi bekleniyor.
Önümüzdeki 5 yıl için devletin özel şirketlere ödeyeceği elektrik ücretlerinin sabit kalacağı düşünülürse ihaleleri alan firmalar mecburen iletim hatlarına yatırım yapacaklar. Çünkü kayıp kaçak oranı azaldıkça firmaların gelirleri de buna paralel olarak artacak.
Daha önce 21 bölgenin kayıp kaçak oranlarına göre elektriğe ödeyecekleri birim fiyatın değişik olması gündeme gelmiş ve tartışma yaratmıştı.
Bu düzenlemeye göre kayıp kaçak oranı yüksek olan bölgelerde elektrik fiyatını da yükseltmek gibi adaletsiz bir uygulama söz konusuydu. Devlet bu bölgelerde sübvansiyon uygulama kararı almıştı. Ancak bu uygulamanın da devlete getireceği yükün yıllık 780 trilyonu bulduğu ortaya çıkınca uygulama 5 yıl ertelendi.
Başbakan Erdoğan: Özelleştirmeler seçime göre
YELDA ATAÇ Ankara
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, enerji dağıtım özelleştirmesi için, "Seçimden önce mi sonra mı yapacağımıza karar vermemiz gerekiyor" dediği öğrenildi.
Enerji dağıtım özelleştirmesinde çok sayıda çalışanın işten çıkarılacak olması ve ihaleye giriş koşullarının ağırlığı nedeniyle Anadolu sermayesinin pay alamayacak olmasının seçim endişesi yarattığı bildirildi.
Dağıtım bölgelerinin özelleşmesi konusunda ilk çatlak, Erdoğan'ın Türk - İş ziyaretinde ortaya çıktı. Söz konusu tasarı ile ilgili olarak, "Memnun kaldım" diyen Devlet Bakanı Ali Babacan'a, Erdoğan "Ben memnun kalmadım" diyerek itiraz ettik.
Özelleştirme sonucunda, çok sayıda işçinin işten çıkarılacağının anlaşılması üzerine, çalışan örgütleri Erdoğan'a ulaştılar. Erdoğan'ın çalışan temsilcilerine ihale zamanlaması ile ilgili olarak, "Seçimden önce mi sonra mı yapacağımıza karar vermemiz gerekiyor" dediği ortaya çıktı.