En ucuz kaynak IMF
Türkiye’nin bu yıl 47 milyar dolar ödeme yapması gerektiğine dikkat çeken HSBC Türkiye Genel Müdürü Piraye Antika, IMF’ten gelecek 20-30 milyar dolarlık bir ek kaynakla bunun çevrilebileceğini vurguladı. Antika, "En ucuz, en hazır para olduğu için IMF diyorum, şu anda öyle bir imkan var" derken, IMF ile yapılacak anlaşmanın herkesi rahatlatacağını savundu.
HSBC Türkiye Genel Müdürü Piraye Antika, "Uluslararası Para Fonu (IMF) ile anlaşma siyasi bir tercihtir. Ancak Türkiye’nin kısa vadede ödeyeceği yüklü dış kredi dikkate alınırsa, olası bir anlaşma herkesi rahatlatacaktır" dedi. Antika, bu yıl ödenmesi gereken 47 milyar doların, en kolay IMF’den sağlanacak kaynak ile sağlanabileceğini dile getirdi.
Yeni dünya düzeni kuruluyor
Bugün yaşanılanların krizden çok, yeni bir dünya düzeninin kurulması olarak görülmesi gerektiğini belirten Antika, yeni dünya ile ilgili şu analizi yaptı: "Dünya düzeni değişiyor. Kimse öngöremedi ve daha çok yeni. Herkes, daha geçen ekim ayında kabul etti bunu. Aslında buna kriz demeyeyim. Bana, yeni bir dünya düzeni kuruluyormuş gibi geliyor. Yapısal olarak da, gerek küçük işletmelerin, gerekse ülkelerin ekonomilerinin uzun dönemde yeni dünya düzenine nasıl adapte olacakları konusu var. Bugün çok büyük bir belirsizliğin ortasındayız."
Türkiye fırsat penceresi
Antika, çözümlenmesi zaman alacak bu belirsizlik ortamında, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin, özellikle de Türkiye’nin fırsat penceresi olduğunu düşünüyor. Antika, şöyle konuştu: "Krize neden olmuş ortamdan faydalanmış ülkelerin, dış finansmana dayalı politikalarının pek sürdürülebilir olmadığını tahmin ediyorum. Türkiye’de serbest piyasa ekonomisine müdahale edilmedi, kıt kaynaklar tüketilmedi. Şimdiye kadar yaşananlar tabii ki çok büyük sosyal sorun yaşatıyor. En büyük sorun da istihdam. Fakat piyasalar açısından krizin etkileri çok kontrollü oldu."
IMF, elimizi rahatlatır
Antika, sözlerini şöyle tamamladı: "Kamu ve bankacılık sektörü dahil, Türkiye’nin bu yıl 47 milyar dolar kredi ödemesi var. Bu, Türkiye’nin çevirebileceği birşey aslında. Mesela IMF’den 20-30 milyar dolar ek kaynak sağlanabilir. En ucuz, en hazır para olduğu için IMF diyorum. Yoksa tek akla gelebilecek şey değil. Bu, Türkiye’nin elini rahatlatır. IMF bir politika tercihidir. Ancak Türkiye olarak dış kaynak ihtiyacımız var ve şu anda makul fiyatta dış kaynak da orada gözüküyor. Yoksa tek seçenek değil. 2010 ise daha rahat görünüyor. Keza döndürülmesi gereken kredi miktarı 27 milyar dolar civarında. Bence pozitif, yapıcı tedbirli uyarıcı olmalıyız. Türkiye’de yabancı hakkında negatif bir düşünce mevcut. Bizden olmayan şeye karşı bir korku var. Yabancıları çok fazla sevmiyoruz. Ama ben yabancı bankalar arasında böyle bir düşünce olduğunu düşünmüyorum."
BDDK krizde çok iyi yönetti
HSBC Genel Müdürü Piraye Antika, BDDK’nın kriz yönetiminde başarısına dikkat çekerek, şunları söyledi: "Bence Türkiye şu ana kadar gayet iyi yönetildi. Bir defa bir sükunet ortamı oldu, panik ortamı olmadı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu da (BDDK), şu ana kadar sektörü çok iyi yönetti. BDDK’nın özellikle sermaye yeterliliğinde olan ısrarları, Türkiye’yi bugüne kadar göreceli olarak, çok güçlü bir konuma getirdi."
Türkiye büyük fırsatlar ülkesi
PİRAYE Antika, satın alma konusunda karşılarına çıkabilecek fırsatlara göre tavır alacaklarını açıklayarak, "HSBC karşısına çıkan bir fırsatı, tabii ki değerlendirmek ister. Türkiye fırsatları değerlendirme ülkesi. Fakat şu anda öyle bir fırsat yok. Ama her zaman değerlendiriyoruz" dedi.
Yabancılar, 15 milyar dolar çıkardı, açığı bankalar kapattı
HSBC Genel Müdürü Piraye Antika, Ekim 2008’i krizde ’milat’ olarak değerlendirirken, şöyle konuştu: "Bankaların son derece tedbirli davranıp, seçerek kredi vermesi çok doğru davranıştı. Bu son 5-6 ayda çok çok iyi yönetildi diye düşünüyorum. Aslında Bankalar Birliği’nin yayınladığı rapora göre, kriz için 3 Ekim’i milat kabul edersek, gelişme var. O tarihten bugüne, krediler 15 milyar dolar azalmış. Mevduat da yaklaşık 19-20 milyar dolar azalmış. Bankalar, gitmişler bu kaynağı bono alarak devlete borç vermişler. Çünkü bonolar da, aynı miktarda artmış. Yani bu ne demek? Aslında bonodan yabancı çıkmış. Çünkü sistem durmuş durumda. Bonodan çıkan likiditeyi, ülkeden çıkan yabancıların yerine almışlar. Ve bu sayede kurda çok büyük bir patlama yaşanmadan, bu büyük döviz talebi karşılanmış. 3 Ekim’den beri 15 milyar dolarlık yabancı çıkardı, onların yerine bankalar girdi. Böylece sektör aslında çok doğal bir bilanço yapılandırması yaşadı."
Korumacılık eğilimi artıyor, işimiz daha zor
YASED’in yeni dönem başkanlığını da üstlenen Piraye Antika, yurtdışında kriz döneminde Türkiye’ye özel bir ilgi çekmenin zorlaştığını belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı: "Dünyada yükselen bir korumacılık eğilimi var. Dünyada herkes kendi vatandaşlarının yatırımını o ülkede değerlendirmek istiyor. Yani Türkiye’ye gelecek olan pay küçülmüş, aslında büyük değilmiş de biz öyle büyük sanıyormuşuz. Şu an kıt kaynakları çekmekte, diğer gelişmekte olan pazarlarla yarışıyoruz. İşimiz daha zor. Ocak-şubatta doğrudan dış yatırımlar birer milyar doların üzerinde olmuş."
Özel sektörün pozisyon açığı risk
PİRAYE Antika, uzun vadede bankacılık sektörünün sağlığının ihmal edilmemesi geriktiğine dikkat çekerek, şunları söyledi: "Bankacılıkta bir problem yok dememeliyiz. Şu anda elbette öncelik özel sektör. Çünkü özel sektörün sağlığı bankaların da sağlığını getirecek. Bankaların bugünkü en önemli riski özel sektördeki pozisyon açığıdır. Orada alınabilecek bir zarar, bizi doğrudan etkiliyor."
Kriz yatırımları erteletti
HSBC Genel Müdürü Piraye Antika, krizde henüz dibe vurulmadığını, bu yüzden banka olarak temkinli adımlar atmaya devam ettiklerini söyledi. Antika, şunları söyledi: "Türkiyede 2008 yılında çok ciddi yatırım öngörüyorduk. Bunların hepsini tamamladık. Temmuz-ağustos ayında kriz belli oldu tabi. Fakat bir karar aldık ve çok uzun vadeli düşündüğümüz için 2008 yatırımlarını tamamladık. 2009 ve sonraki yıllar için beklemeye aldık."
