Faizde ne kadar indirim olur?

Bugün toplanacak Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'ndan ne karar çıkar?

Erdal Sağlam'ın analizi...

Mali disipline ilişkin şüpheler, elektrik zammının netleşmemesi ve Kuzey Irak'a yönelik sıcak takibin ekonomiye etkisinin belirsizliği nedeni ile Para Kurulu'nun bugün en fazla 0.5 puanlık faiz indirimi yapması bekleniyor.

Bugün toplanacak Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'ndan yine faiz indirim kararı çıkması bekleniyor. Piyasalarda hemen herkes indirim beklerken, indirimin oranı konusunda ise beklentiler ve tahminler değişik.

Yapılan anketlerde, bugünkü toplantıda çeyrek puanlık indirim kararı verilmesi büyük ihtimal olarak görünüyor. Buna karşılık indirimin yarım puan olmasını bekleyen bankacılar da var. Bunların yanısıra son günlerde “şok faiz indirimi” diye nitelendirilen, 2-3 puanlık indirimler bekleyenler de çıkmaya başladı.

İhracatçı şok istiyor

İhracatçılar aslında kurların düşük seyrinden şikayetçiler ama artık “kurların yükselmesi için şok faiz indirimi” istemeye başladılar. İhracatçıların bu yöndeki talepleri kurlar aşağı gittikçe artarken, son günlerde şok faiz indirimi talebinde bulunanlara bazı bankacılar da eklendi.

Bu kişiler faizlerin hala çok yüksek seviyede olduğunun altını çizip, dünya konjonktürünün de bir yavaşlamaya işaret ettiğini gerekçe gösterip, yüksek oranlı indirim istiyorlar. Bu görüşü savunanlar bugün, “en az 1 puanlık indirim kararı” çıkması gerektiğini söylüyorlar.

Ancak bizce Merkez Bankası Para politikası Kurulu'nun bugün yarım puanın üzerine çıkacak bir indirim kararı vermesi hayli zor görünüyor. Belki bundan 10 gün önce, Merkez Bankası'nın 1 puanlık bir indirim yapması daha büyük bir ihtimaldi ama son gelişmeler yüksek oranlı indirim ihtimalini azaltmış görünüyor.

Mali disiplin belirsiz

Her şeyden önce Başbakan Erdoğan'ın 2008 için faiz dışı fazla(FDF) hedefinin artık yüzde 6,5 olarak alınmayacağını söylemesi, IMF ile bütçe üzerinde bu düzeltme için yeniden müzakerelerin yapılması, mali disiplin açısından belirli bir şüphenin oluşmasına neden oldu.

2008 bütçe ve program dengeleri yarın TBMM'ye verilecek ve mali disiplin konusunda ek bir tedbir olup olmadığı bu metinle birlikte anlaşılacak. Halbuki Merkez Bankası, bu ayrıntılar belli olmadan karar vermek zorunda. Elbette bütçe dengelerinin ayrıntıları konusunda Kurula, özellikle oy hakkı olmayıp toplantılara katılan Hazine Müsteşarı İbrahim Çanakçı tarafından bilgi verilecektir ancak ne olursa olsun, mali disiplinin devamı konusunda 10 gün öncesine kıyasla piyasalarda daha şüpheli bir yaklaşım söz konusu.

Tezkere faktörü

Bizce yüksek oranlı indirim kararını etkileyecek en önemli faktör, Kuzey Irak'a sınır ötesi harekat için gündeme gelen TBMM tezkeresi. Merkez Bankası, sıcak takip halinde ekonominin nasıl etkileneceğini, bu ihtimalin sonuçlarının ne olacağını ve ekonominin nasıl etkileneceğini, şimdiden düşünmek zorunda. Daha doğrusu bu ihtimale karşı ekonomiyi korumak için, artık daha ihtiyatlı olma ihtiyacı hissetmesi doğal bir tavır sayılmalı. Bu arada hala yapılamayan elektrik zammı konusunun belirginleşmesi gerekiyor. Zammın Merkez Bankası ile konuşulduğunu biliyoruz ama hükümetten hala karar çıkmadı. Merkez Bankası elektrik zammının enflasyonla mücadele açısından getirip götürdüklerini iyi tartmak zorunda. Zammın, orana ve zamanlamaya bağlı olarak enflasyonu doğrudan etkilemesi kaçınılmaz. Ancak biran önce zammın yapılması da mali disiplin açısından güven verecek.

Para Kurulu'nun işi zor

Bu yüksek faiz indirimini engelleyen faktörlere karşılık, iç talepte bir canlanma görüldüğü ama bunun eskisi kadar olmadığı tespiti, hizmet enflasyonundaki olumlu seyir, faiz indirimi için gerekçe oluşturuyor. Yanısıra, dünya ekonomisinden kaynaklanan yavaşlamanın da bir faiz indirimini gerekli kıldığı, bir süredir söyleniyor. Özet olarak bugün faiz kararı verecek Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun işi bir hayli zor olacak. Çeyrek puanlık ya da yarım puanlık indirim Merkez Bankası yönetimi açısından çok fazla sorun çıkarmayacak. Ancak 1 puan ya da ihracatçıların istediği gibi şok faiz indirimi kararı vermesi, Merkez Bankası yönetiminin, geçen ay olduğu gibi, siyasi karar aldığı, hükümetin baskısına boyun eğdiği biçiminde yorumlanacaktır. Kısacası, ihracatçıların istediği şok faiz indirimi, Hükümet de istese bile, bir hayli zor.