25
Mayıs
2024
Cumartesi
EKONOMİ

Güç Doğu'dan yükseliyor!

Son 25 yılda dünya ekonomisinden en büyük payı alan Batı dünyasının gücü aşınırken, gelişmekte olan ülkeler atağa kalktı. Özellikle Asya ülkelerinin yıldızı parladı.

Dünya ekonomisi son yıllarda hızla kabuk değiştiriyor. 1990 sonrasında artan küreselleşme eğilimi ve Asya'nın uyuyan devlerinin dünya ekonomisine entegre olması güç dengelerini Doğu ülkeleri lehine değiştiriyor.

Bu temel değişimlere bir de küresel kriz eklenince, birçok gelişmekte olan ülke, dünya ekonomisinde daha fazla söz hakkına sahip olmaya başladı. Dünya lideri ABD'nin, krizle birlikte dünya GSYH'dan aldığı pay, gerileme trendine girdi.

1985'te dünya ekonomisinden yüzde 22.95 pay alan ABD'nin, 2009'da yüzde 20.02, bu yıl ise yüzde 19.59 pay alması bekleniyor.

Avrupa ülkeleri ve Japonya'nın ekonomisi ise hızla kan kaybediyor. Dünya politikalarına yön veren ülkelerden biri olan Almanya'nın dünya GSYH'dan aldığı pay 1985 yılında yüzde 5.64 iken, 1990 ve 1995'te yüzde 5.61, 2000'de yüzde 5.16, 2005'te yüzde 4.47'ye geriledi. Almanya'nın payının 2009'da yüzde 4.08, 2010'da ise yüzde 3.95'e düşmesi bekleniyor. İngiltere'ye bakıldığında, bu ülkenin 1985'de yüzde 3.79 olan payının 2009'da yüzde 3.10'a, 2010 yılında ise yüzde 3.03'e gerileyeceği öngörülüyor.

AVRUPA 'OUT', ASYA 'İN'
Fransa'da ekonomide kan kaybeden ülkeler arasında yer alırken, Fransa'nın 1985'te yüzde 4,06 olan dünya ekonomisindeki payı 2009 yılında yüzde 2.98'e, 2010'da ise yüzde 2.92'ye gerilemesi bekleniyor. 1985 yılında dünya ekonomisinden yüzde 2.47 pay alan Hindistan, 2009'da söz konusu payın yüzde 4.94'e ulaşması öngörülürken, bu yıl da yüzde 5.09'a ulaşacağı tahmin ediliyor. Rusya'nın payı 1995 yılında yüzde 2.95 iken, 2009 yılında yüzde 3.32, bu yıl yüzde 3.35 olması bekleniyor.

KORE VE ÇİN PATLAMA YAPTI
1985 yılında dünya ekonomisinden yüzde 0.96 pay alan Kore, 1995 yılında yüzde 1.68, 2005'de yüzde 1.83 pay aldı. Kore'nin payının 2009 yılında yüzde 1.83, 2010'da ise yüzde 1.85 olması öngörülüyor. 1985 yılında dünya ekonomisinde yüzde 2.89'luk paya sahip olan Çin ekonomisi ise patlama yaptı. 1990'da payını yüzde 3.55'e çıkaran Çin, bunu 2009'da yüzde 12.05'e, 2010'da ise yüzde 12.72'e çıkaracak.

TÜRKİYE'DE ARTIŞ VAR AMA SIÇRAMA YOK
TÜRKİYE, dünya ekonomisindeki ağırlığını çok büyük sıçrayışlarla olmasa da yükseltmeye devam ediyor. 1985'te dünya ekonomisinde yüzde 1.02 pay alan Türkiye, 1990 yılında yüzde 1.13, 1995'de yüzde 1.19, 2000'de yüzde 1.22, 2005'de yüzde 1.33 pay aldı. Türkiye'nin dünya ekonomisinden alacağı payın 2009'da yüzde 1.34, 2010'da ise yüzde 1.35 olması bekleniyor.

ÇİN, İHRACAT LİDERLİĞİNİ ALMANYA'DAN KAPTI
TOPLAM 1.2 trilyon dolarlık ihracatla Almanya'yı geride bırakarak dünya lideri olan Çin, 196 milyar dolarlık da ticaret fazlası verdi. Çin Devlet Medyası 2009 genelinde ülkenin toplam ihracatının 1.2 trilyon dolara ulaştığını bildirdi. Almanya ise 2009 yılında 1.17 trilyon dolar (816 milyar avro) ihracat yaptığını açıklamıştı.

Çin, 14 aydır ilk kez Aralık ayında ihracatında artış yaşayınca dünyanın en büyük ihracatçısı olma unvanına kavuştu. Çin'in ihracatı aralık ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 17.7 artış gösterdi. Almanya'nın elinden ihracat birinciliğini almakla birlikte Çin, 2009 yılı toplamındaki ihracatı 2008'e göre yüzde 13.9 düşüş kaydetti. Çin'in yeni statüsü büyük oranda sembolik olmakla birlikte ekonominin dayanıklılık kabiliyetini gösteriyor. Finans krizi nedeniyle küresel tüketici talebi çökse bile düşük maliyetli üretimin deniz aşırı satışı devam ediyor.

.
Yayın Tarihi : 11 Ocak 2010 Pazartesi 21:24:01


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?