Gül'den Haziran'da imza sözü

Türkiye AB ile Nabucco için anlaştı, Gül haziranda 'imza güvencesi' verdi

Prag Zirvesi’nde Nabucco konusunda Türkiye ile varılan mutabakat, Avrupa’da dikkat çekti. İngiliz The Guardian gazetesi, ‘çığır açıcı’ olarak nitelediği anlaşmanın 25 Haziran’da Ankara’da imzalanacağını belirterek, “Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki gaz mutabakatı, Rus sıkboğazını bozdu” yorumunu yaptı. Gazeteye konuşan Avrupa Komisyonu’nun Enerjiden Sorumlu Üyesi Andris Piebalgs da, Türkiye’nin yüzde 15’lik talebinden vazgeçildiğini söylerken, “Maliyete dayalı bir geçiş konusunda mutabık kaldık. Sonuçlandırmaya yakınız” diye konuştu.

Çığır açıcı bir hat
Prag zirvesini düzenleyen üst düzey bir Çek yetkilisi ise, müzakereleri ‘İstanbul’daki bir pazaryerinde yapılan pazarlığa’ benzetti.
İngiliz The Guardian gazetesi, Türkiye’nin, Prag Zirvesi’nde AB’nin Rus gazına olan bağımlığını azaltacak Nabucco boru hattına ilişkin ortak bildiriye imza atmasının projenin gerçekleşmesi açısından taşıdığı önemi geniş bir haberde değerlendirirdi. ‘Türkiye ile AB arasındaki gaz mutabakatı, Rusya’nın sıkboğaz politikasını bozdu’ yorumunu yapan gazete, “Üst düzey AB yetkililerine göre, bir yıllık tıkanıklıktan sonra Avrupa Birliği ve Türkiye, Hazar havzasında potansiyel bir enerji bolluğunun kilidini çözecek çığır açıcı bir gaz boruhattı anlaşmasına vardı” diye yazdı.

AB: Türkler kabul etti
Anlaşmanın, 25 Haziran’da Ankara’da imzalanacağı kaydedildiği haberde anlaşmanın, AB’nin Nabucco projesi için çok önemli bir ivme oluşturduğu vurgulandı. Haberde üst düzey bir AB yetkilisinin anlaşmanın öneminin altını çizerken sarf ettiği ‘Türkler, bizim istediğimizi kabul etti. Herhangi bir koşul yok’ sözlerine de dikkat çekildi.

Neden tıkanmıştı
The Guardian gazetesi, Türkiye’nin doğu sınırından Avusturya’ya kadar uzanacak, 9 milyar avroluk Nabucco hattının Rus şirketi Gazprom’un kontrolü dışındaki gazın Avrupa’ya ulaştırılmasının başlıca rotasının olacağına işaret ederken de, “‘Ancak plan, boru hattı transit anlaşmasına ilişkin olarak AB ile Türkiye arasındaki anlaşmazlık nedeniyle tıkanmıştı.

Ankara’da sert pazarlık
Boru hattının yarısından fazlası Türkiye’den geçecek böylece Türkiye, Avrupa’nın enerji sağlamasında bekçi haline gelecek” diye yazdı. Haberde, Türkiye’nin müzakerelerindeki tutumunu değerlendirirken de, “Ankara çok sert bir pazarlık yaptı ve pompalanacak gazdan bir ‘vergi’ almakta ısrar etti ve transit gazın yüzde 15’ini indirimli fiyatlardan kendisine verilmesini talep etti. AB yetkilileri ve boruhattı döşeyecek ve işletecek altı şirketten oluşan konsorsiyum ise, bunun Nabucco’yu finansal açıdan uygulanabilir bir proje olmasını engelleyeceğini söylüyor.”

Piebalgs’ın açıklamaları
The Guardian, tıkanıklığın Parg Zirvesi’nden aşıldığını belirtirken, Avrupa Komisyonu’nun Enerji’den Sorumlu Üyesi Andris Piebalgs’ın ‘Yüzde 15’lik talepten vazgeçildi’ sözlerini aktardı. Gazeteye konuşan Piebalgs, “Maliyete dayalı bir geçiş konusunda mutabık kaldık. Sonuçlandırmaya yakınız” diye konuştu. Bu arada, zirveyi düzenleyen üst düzey bir Çek yetkilisi de, müzakereleri ‘İstanbul’daki bir pazaryerinde yapılan pazarlığı’na benzetti.
Gazete, bölgedeki bir AB Temsilcisi’nin anlaşmanın henüz sonuçlanmadığını belirterek, ihtiyatlı bir tutum takındığını ancak AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso’nun Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün kendisine anlaşmanın birkaç hafta içinde imzalanacağı güvencesini verdiğini anlattığını kaydetti. İngiliz gazetesi, Türkiye’nin Nabucco anlaşmasının enerji başlığının açılmasına bağlayıp bağlamadığına ilişkin tartışmalarına ilişkin olarak da şunları yazdı:

‘Ankara koşul sürmüyor’
“Türk lideri, Nabucco anlaşması ile Ankara’nın AB üyeliğine ilişkin olarak Brüksel ile sürdürdüğü müzakerelerde ilerleme arasında dolaylı bir bağ kurdu. Müzakereler, Rumlar (Kıbrıs Rum kesimi) tarafından bloke ediliyor ve bazı büyük AB ülkeleri, sessizce Türkiye’nin hedefinin dondurulmuş olduğunu görmekten oldukça mutlu.
Ancak Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso ve diğerleri, Ankara’nın Nabucco anlaşması için koşullar öne sürmediğinde ısrar ediyorlar.”
Nabucco projesindeki gecikmenin boru hattı maliyetini önemli ölçüde arttığını ancak Türkiye ile yakında yapılması öngörülen anlaşmanın projeyi hayata döndürdüğünü belirten gazete, Nabucco projesini gerçekleştirecek konsorsiyumun Türk Botaş şirketinin de yer aldığını da yazdı. (anka)

Sorunlar bitmiyor
Nabucco’da Türkiye ile AB’nin anlaşması sorunların bittiği anlamına gelmiyor. Çünkü Nabucco’dan akacak Azeri gazı hattı dolduracak kapasitede değil. Türkmenistan’dan gelen doğalgaz ise bu ülke tarafından Rusya’ya uzun vadeli bir kontrat çerçevesinde satılıyor. Nabucco’nun ortaklarından bir Alman enerji şirketi Türkmenistan’da yeni doğalgaz yataklarını geliştirmek için hükümetle anlaşma yapmış olsa bile daha alınacak çok yol var. Nabucco’nun önündeki bir diğer engel de hattın inşaatının nasıl finanse edileceği konusunda ortak görüşe varılamamış olması.