Güler: Kesinti yok, yatırım var

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, arz sıkıntısı nedeniyle elektrik kesintilerinin dolaştırılarak uygulandığı iddialarına karşılık, “Avrupa Kupası da geçti, sıcaklıklar da arttı, hiçbir şey olmadı. Kesinti dolaştırılıyor diye bir şey yok. Yalnızca yatırım yapılıyor, hatlar yer altına alınıyor. O sırada kesinti oluyor. Gezdirme-mezdirme söz konusu değil” diye konuştu.

Güler, Enerji Bakanlığı’nda düzenlediği basın toplantısında Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) faaliyetlerine ilişkin bilgi verdi. Afşin-Elbistan C ve D termik santralları yapım ihalesini, hem kömür çıkarıp hem de elektrik üretmeye dayanan “Türk tipi yatırım modeli” ile gerçekleştirdiklerini i-anımsatan Güler, yabancıların bu modele ilgi göstermeye başladığı, görüştüğü yabancı bakanların modele ilgi gösterdiğini ifade etti. Modeli, “Değirmene buğday götürüp, un bırakma”ya benzeten Güler, kazan-kazan usulünün geçerli olduğunu, kamuya yük olmadan yatırımın gerçekleştirileceğini ifade etti.

EÜAŞ’ın 108 baraj ve 18 termik santral işlettiğini, Türkiye elektriğinin yarısını ürettiğini vurgulayan Güler, göreve geldiklerinde yüzde 35 olan termik santral kapasite kullanım oranını yüzde 74’e çıkarttıklarını belirtti. Kapasite kullanım artışı ile neredeyse kurulu gücü ikiye çıkarttıklarını kaydeden Güler, şöyle konuştu:

-NE AVRUPA KUPASI NE DE SICAK SORUN OLDU-

“Bazıları merak ediyor. Avrupa Kupası oldu, elektrik tüketimi arttı. Onun ardından sıcaklıklar da arttı. Ama hiçbir şey olmadı. Hiçbir yerde kesinti yok. Kesinti dolaştırılıyor deniliyor, böyle bir şey yok. Yatırım yapılıyor. Hatlar ve trafolar yeraltına alınıyor. Onlar da elbette elektrik kesilerek yapılacak. Elektrik kesilmeden hatları yeraltına alacak teknik daha geliştirilmedi. Siz evde ampul değiştirirken bile elektriği kesiyorsunuz. Gezdirme-mezdirme sözkonusu değil.”

Elektrik tüketim artışı şu ana kadar karşıladıklarını, bundan sonra da karşılamaya devam edeceklerini ifade eden Güler, Avrupa’da yüzde 1-2 tüketim artışı olurken, Türkiye’de artış oranını yüzde 8-8,5 düzeyinde olduğunu kaydetti. Antalya, İzmir gibi bazı yerlerde tüketim artışının yüzde 20’ye kadar çıktığını ifade eden Güler, elektrik ve doğal gaz tüketim artışında Türkiye’nin Çin’den sonra Türkiye’de ikinci olduğunu söyledi.

Göreve geldiklerinde Türkiye’nin kurulu gücünün 31 bin 752 MW olduğunu, bunun da 19 bin 500 MW’ının kullanıldığını belirten Güler, Haziran 2008 itibariyle kurulu gücün 40 bin MW olduğunu, 35 bin 500 MW’ının kullanıldığını bildirdi. Böylece kurulu güç kullanım oranının yüzde 36’dan yüzde 61’e çıktığını vurgulayan Güler, görevde oldukları sürede 700 bin metre boru yenileme işlemi yaptıklarını, bunun sonucunda 7,4 milyar kWh fazladan elektrik üretildiğini söyledi. Bunların göz ardı edilmemesi gerektiğini ifade eden Güler, bu çalışmaları yaparken bir taraftan da 630 milyon dolar tutarında çevre yatırım gerçekleştirdiklerini, 1 milyar dolar daha çevre yatırımı yapacaklarını bildirdi.

Göreve geldiklerinde 129 milyar kWh elektrik üretiminin olduğunu, bu yetmediği için Bulgaristan’dan elektrik alındığını ifade eden Güler, üretimin bu yıl 206 milyar kWh’ye yükseleceğini kaydetti. Bunu yüzde 60 üretim artışı anlamına geldiğini vurgulayan Güler, “80 yılda Türkiye’nin kullandığı elektrik enerjisi 5 lambaysa, biz 6 yılda buna 3 lamba daha ekledik. Üretimin yüzde 60 artması her santralın 1000 saat daha fazla çalışması demek” diye konuştu.

-30 MİLYAR DOLAR YATIRIM VAR, BİR ŞEY YAPILMADI DİYORLAR-

Türkiye’nin Avrupa elektrik ağına dahil olacağını belirten Güler, bu çerçevede ihtiyaca göre Avrupa’ya elektrik vereceklerini ya da alacaklarını, komşu ülkelerden Avrupa’ya elektrik ileteceklerini söyledi. Güler, Türkiye burada da bir enerji köprüsü olacak. Sadece petrol, doğal gazda değil. Bir enerji borsası olacak ve buna ayrıca karbon ticareti girecek” dedi. Yatırımların büyüklüğünü vurgu yapan Güler, “30 milyar dolarlık proje yürüyor. Hem de, Bu dönemde bir şey yapılmadı, deniyor” tepkisini gösterdi.

-OTOMATİK AYARLAMA, OTOMATİK ZAM DEĞİL-

Otomatik fiyat ayarlamasına geçilmesi ile yapılan zammın enflasyonu artıracağının sorulması üzerine Güler, “Maliyetleri yansıtan bir modeli almamız politikamızın ciddiyeti ile son derece uyumlu… Otomatik fiyat ayarlaması demek her zaman fiyat artışı olacak demek değil. Maliyet düşünce fiyat inecek. Öyle olmasa adı otomatik zam olurdu. Fiyatlar düşerse elektrik fiyatları da buna göre ayarlanacak. Önceki dönem gerekmediği için yapmamıştık. Şimdi gerekti, yaptık. Bir yılda petrol fiyatları yüzde 100 arttı” dedi.

Enerji politikasının sosyal yönü de olduğunu ifade eden Güler, dar gelirlilere 7,5 milyon ton kömür dağıttıklarını kaydetti.

Barajlardaki suyun düşük düzeylerde olmasını değerlendiren Güler, suyun geçen seneden daha düşük olduğunu belirtirken, bölgenin ihtiyacına göre doğal gaz, kömür ve hidroelektrik arasında geçiş yaparak sistemi dengelediklerini, kesinti yapmadıklarını anlattı.

-AFŞİN PROJESİNDE E VE F GELEBİLİR-

Afşin-Elbistan’da A ve B santralları varken, kendilerinin C ve D santraları projesini ürettiklerini belirten Güler, “Belki E ve F gelecek” dedi.

Jeotermal ve güneş başta olmak üzere yenilenebilir enerji potansiyeline işaret eden Güler, “Hepimiz yakınıyoruz. Aslında yakınacağımıza enerjide verdiğimiz Kurtuluş Savaşında, yerli kaynaklara geçişi destekleyelim. O zaman petrol fiyatı da düşer” diye konuştu.

Enerjiyi beş eşit sütun üzerine kurmak istediklerini ifade eden Güler, doğal gaz, kömür, hidroelektrik, nükleer ve yenilenebilir enerjinin yüzde 20’şer oran ile eşit dengeye oturmasını hedeflediklerini anlattı. Cumhuriyetin 100, yılı olan 2023 için hazırladıkları hedefleri öne çektiklerini belirten Güler, hedeflerin suda 2013, rüzgarda 2020 olduğunu ifade etti.

Hidrojen kullanımının önemine işaret eden Güler, “Hidrojen olursa yepyeni bir dönem başlayacak. Egzozundan su buharı çıkaran bir araba düşünün. Hidrojen ekonomisi. Tek sorun maliyet. Ama bilgisayarda olduğu gibi fiyatı zamanla düşecek” dedi. Güneş enerjisinden etkin olarak yararlanma hedefinin 2011-2012 yılları olduğunu belirten Güler, “Güneş çıkarken petrol inecek. Bir yerde buluşacaklar. İspanya ile birinci biz miyiz onlar mı diye hesabını yapıyoruz. Bu müthiş bir şey. Enerjide yeni resim farklı olacak. Buna herkesin hazırlıklı olması lazım” diye konuştu.
-NÜKLEER VE AFŞİN’DE ERTELEME YOK-

Nükleer ve Afşin Elbistan C-D ihalelerinde erteleme olmayacağını kaydeden Güler, elektrik üretim özelleştirmesinde takvimin belirlenmesi için TBMM’de görüşülmekte olan ilgili yasanın çıkmasını beklediklerini söyledi. Güler, uzun zamandır Selahattin Çimen tarafından vekaleten yürütülen Enerji Bakanlığı Müsteşarlığına kısa süre içinde asaleten atama yapılacağını da ifade etti.