Küresel ısınma adeta 'havadan para kazanma' dönemini başlattı. ABD'li yatırım bankası Goldman Sachs, hava koşullarını tahmine dayalı yatırım aracı çıkardı. Sisteme göre yatırımcılar günlük, 1, 3, 6 ve 12 aylık dönemler için hava sıcaklığını tahmin ediyor. Beklentisi tutarsa para kazanıyor.

Küresel ısınma 'havadan para kazanma' dönemini başlattı. ABD'li yatırım bankası Goldman Sachs, ilk defa hava koşullarını tahmine dayalı yatırım aracı çıkardı. Sisteme göre yatırımcılar günlük,1, 3, 6 ve 12 aylık dönemler için hava sıcaklığını tahmin ediyor ve bu tahmine para yatırıyor. Tahmin tutarsa yatırımcı hava koşullarından para kazanmış oluyor. Söz konusu yatırım enstürümanı aslında hava şartlarından doğabilecek risklere karşı adeta bir korunma aracı olan opsiyon sözleşmesi. Hava sıcaklığına dayalı yatırım araçlarının temeli 1997 yılında atılmıştı. Ancak bu kez Goldman Sachs dünya piyasalarına ilk kez kuraklığı, donu ve seli tahmine dayalı bir yatırım aracı sundu. Örneğin kışın kuraklık olacağını varsayan bir çiftçi yaz ayından kuraklığa para yatırıyor. Eğer kışın kuraklıktan dolayı tarlada zarar ederse borsada kazanıyor. Ya da bir yatırımcı tarım ürünleri üzerine faaliyet gösteren bir şirketin hissesine yatırım yaparken, hava şartlarından ötürü doğabilecek kayıpları borsada 'kuraklık' opsiyonu satın alarak kapatıyor. Bu sözleşmeler bölgesel olarak satılıyor.

YAĞMUR VE KARA YATIRIM DA VAR
Günlük, 1, 3, 6 ve 12 aylık hava tahminleri ise İngiltere başta olmak üzere Fransa ve Almanya'daki meteoroloji istasyonlarından temin ediliyor. Meteoroloji istasyonlarının tahminlerinin ortalaması alınarak fiyat belirleniyor. Peki opsiyon sözleşmelerinde işlem nasıl yapılıyor? Sıcaklık örneğinden yola çıkarsak borsada işlem gören sıcaklığa dayalı opsiyon sözleşmesinin üzerinde kışın sıcaklığın ortalama 20 derece olacağı yazıyor. Bu derecede ya da üzerinde bir sıcaklık olursa bu sözleşmeyi satın alan para kazanıyor. Eğer altında çıkarsa zarar ediyor. Hava durumu opsiyonları sıcaklıkla da kalmıyor. Yağmur, kar, hatta rüzgâra dayalı tahminlerle para kazanma fırsatı da sunuluyor. Burada da kar ve yağmurun yağış miktarı tahmin ediliyor. Ya da rüzgârın şiddetine yatırım yapılıyor. Henüz Türkiye'de bu tip bir sözleşme satın alma imkânı yok. Ancak global piyasalarda işlem yapanlar hava durumu opsiyonlarına da ilgi gösteriyor.