Türkiye ekonomisi bu yılın ilk altı aylık döneminde ise yüzde 7.5 oranında bir büyüme kaydetti. Geçen yılın ilk yarısında ise yüzde 6 oranında bir büyüme sağlanmıştı. Ankara Ticaret Odası Başkanı Sinan Aygün, ithal büyümeyi eleştirerek, "Bu nasıl  büyüme. Hiç kemsenin yüzü gülmüyor" dedi.

Sinan Aygün, büyüme rakamlarına tepki gösterdi

Ankara Ticaret Odası Başkanı (ATO) Sinan Aygün, Türkiye'nin büyümesinin, ithalata bağlı bir büyüme olduğunu savunarak, "Bu Gayrı Safi Milli Hasıla, Milli Hasıla değil, Gayrı Milli Hasıla'dır" dedi.

Aygün, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye'nin ikinci çeyrekte yüzde 8.5, ilk 6 ayda ise yüzde 7.5 büyüme gerçekleştirdiğinin açıklandığını hatırlattı. Rekor dış ticaret açığı ve rekor cari açıkla, ithalat cenneti haline gelerek büyümenin hiçbir anlamı ve sağlıklı yönünün olmadığını öne süren Aygün, şunları söyledi:

"Bu ülke büyüdüğünde toplumun her kesiminin yüzünün gülmesi gerekir. Vatandaşın 'Zenginleştik, bu zenginleşmeden biz de payımızı alacağız' diyebilmesi gerekir. Ancak Türkiye büyüyor, vatandaş katıla katıla gülüyor. Çünkü büyüme halka yansımıyor. Vatandaş diyor ki; galiba, Türkiye'nin değil de Almanya'nın, Çin'in, Japonya'nın büyüme rakamları açıklandı. O nedenle, ithalatla yakalanan bu hasıla Gayrı Safi değil, Gayrı Milli Hasıla'dır."

İthalata ek olarak Türkiye'nin inşaatla, konutla, konutlara verilen kredilerle büyüdüğünü, bu anlamda halkın borcunun da milli gelirle birlikte arttığını ileri süren Aygün, yılın ilk çeyreğinde yüzde 4.5 olan sanayideki büyüme hızının ikinci çeyrekte yüzde 10.5'e yükselmesinin sanayide bir kıpırdanmanın işareti olduğunu ancak, sanayideki bu büyümenin ticaret sektörüne yansımadığını savundu. Aygün, "Türkiye tarım, sanayi ve ticaretle değil, konutla, kazma kürekle, cam, çerçeveyle büyümeye devam ediyor" dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanı Ömer Demir'in yetişmiş uzman sıkıntısı nedeniyle, yeni Milli Gelir hesabına geçemedikleri için, kurum olarak kamuoyu ve uluslararası kurumlara karşı mahcup olduklarını açıkladığına da değinen Aygün, "Zaman zaman bu kurumumuzu mahcup oldukları konuda eleştiriyoruz. Amacımız bu kurumumuzu yıpratmak değil, iyiye ve doğruya yönlendirmektir. Alınmasınlar, gücenmesinler. Ellerini çabuk tutsunlar. Bir an evvel çağdaş bir milli gelir hesabına geçsinler. Geçsinler ki, rakamların da yorumların da ayakları yere bassın, kafalarda soru işareti kalmasın" dedi.


Büyüme rakamları

Ocak-haziran döneminde GSMH cari fiyatlarla yüzde 17.7 artarak 240 milyar 158 milyon YTL oldu. Dolar cinsinden ise yüzde 13.6 artan GSMH 172 milyar 114 milyon dolar olarak gerçekleşti. 1987 yılı sabit fiyatlarıyla milli gelir ise 68 milyon 806 bin YTL olarak hesaplandı.
Yılın ilk yarısında gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH) ise yüzde 17.2'lik bir büyüme kaydederek 240 milyar 74 milyon YTL'ye ulaştı. Dolar cinsinden GSYİH ise yüzde 13'lük bir büyümeyle 172 milyar 54 milyon dolar oldu. Sabit fiyatlarla GSYİH ise yüzde 7'lik artışla 69 milyon 268 YTML olarak gerçekleşti. 

GSMH zımni fiyat deflatörü ise (ortalama yıllık enflasyon) yüzde 9.4 olarak hesaplandı. 

SEKTÖREL BÜYÜME 

Yılın ilk yarısında tarım sektörünün üretimi yüzde 1.3 büyüdü. Sanayi sektöründe ise yüzde 7.7'lik bir üretim artışı yaşandı. Sanayi sektörü bu artışla büyüme oranına 2.5 puanlık bir katkı sağladı. İnşaat sektörünün yüzde 19.3 büyüdüğü bu dönemde ticaret sektöründe yüzde 7.2, ulaştırma ve haberleşmede yüzde 3.8, konut sahipliğinde yüzde 2.1, serbest mesleklerde yüzde 4.6, devlet hizmetlerinde yüzde 1.9, kar amacı olmayan kuruluşlarda yüzde 1.1, ithalat vergisinde ise yüzde 14.2 büyüme yaşandı. 

Sanayi sektöründen sonra büyümeye ikinci en yüksek katkı 1.7 puanla ticaret ve 1.2 puanla ithalat vergilerindeki artışlardan geldi. Bu dönemde de en hızlı büyüyen sektör olan inşaatın ilk altı aylık büyümeye katkısı ise 0.9 puan olarak gerçekleşti. Tarım sektörünün sadece 0.1 puan katkı sağladığı ilk altı aylık büyümeye ulaştırma ve haberleşme sektörünün katkısı da 0.5 puan oldu.
Bu yılın ilk altı aylık döneminde küçülen tek sektör ise yüzde 0.9'la bankacılık sektörü oldu.
 
TÜKETİM VE YATIRIMLA BÜYÜME 

TÜİK'in tüketim yöntemiyle yaptığı GSYİH hesaplamalarına göre ise yılın ikinci üç aylık döneminde özel sektörün nihai tüketim harcamaları yüzde 10.1'le hızlı büyüme trendini sürdürdü. Bu dönemde devletin nihai tüketim harcamalarındaki büyüme ise yüzde 18 olarak gerçekleşirken, yatırım harcamalarında ise yüzde 10.9'mluk bir artış kaydedildi. Mal ve hizmet ihracatındaki artışın yüzde 4.3'te kaldığı bu dönemde ithalat artışı ise yüzde 10 olarak gerçekleşti. 

Bu dönemde GSYİH'deki yüzde 7.5'lik büyümeye özel tüketim harcamalarındaki artışın 6.4 puanlık katkısı oldu. Yatırım harcamalarındaki artış ise büyümeye 3.5 puanlık bir katkı sağlarken, devletin nihai tüketim harcamalarını hızlı büyütmesi de 1.2 puanlık bir büyümeye yol açtı. 

Bu yılın ikinci çeyreğinde stoklardaki büyüme de devam etti. GSYİH'nin yüzde 10.8'i kadar bir stok büyümesi yaşandı. 

Bu yılın ilk altı aylık döneminde ise özel nihai tüketim harcamaları yüzde 9.4 arttı. Devletin nihai tüketim harcamalarındaki artış ise maaş dışındaki cari harcamalardaki büyümenin etkisiyle yüzde 13.5'e kadar tırmandı. Yatırım harcamaları ise yüzde 19 arttı. Bu kapsamdaki kamu yatırımlarındaki büyüme sadece yüzde 1'de kalırken, özel sektörün yatırımları yüzde 21.5 arttı. Yılın ilk altı aylık döneminde de GSYİH'nin yüzde 8.2'si kadar bir stok artışı yaşandı. Mal ve hizmet ihracatının yüzde 3.98 büyüdüğü bu dönemde ithalattaki büyüme ise yüzde 9.2 olarak gerçekleşti. 

Ocak-haziran dönemindeki yüzde 7'lik GSYİH büyüme oranına özel tüketim harcamalarındaki artış 6.2 puanlık, Devletin harcamalarındaki artış 0.9 puanlık, yatırım harcamalarındaki artış ise 5.8 puanlık katkı yaptı. 

TÜRKİYE ARALIKSIZ BÜYÜME SÜRECİNİ 18 ÇEYREĞE ÇIKARDI 

Türkiye ekonomisinde 2001 krizinden sonra başlayan büyüme süreci bu yılın ikinci çeyreğinde de devam etti. Yılın ikinci çeyreğinde yüzde 8.5’lik büyüme oranıyla Türkiye ekonomisi aralıksız büyüme sürecini 18 çeyreğe çıkararak rekor kırdı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre, GSMH yılın ikinci çeyreğinde yüzde 8.5, GSYİH ise yüzde 7.5 oranında büyüdü. Büyüme oranları yılın ilk çeyreğindeki yüzde 6.4’lük oranın üzerinde gerçekleşti. 

18 ÇEYREK ARKA ARKAYA BÜYÜME 

2001 krizinde yüzde 9.5 oranında küçülen Türkiye ekonomisi, 2002 yılındaki yüzde 7.9'luk büyüme hızıyla yeniden büyümeye başlamıştı. 2003 yılında yüzde 5.9, olan büyüme oranı 2004 yılında da yüzde 9.9'a ulaşmıştı. 2002-2005 yılları arasındaki toplam büyüme yüzde 35.1'e yükseldi. Bu yılın birinci üç aylık döneminde ise üretim ve ihracatta azalmayla kendisini gösteren olumsuz gelişmelere karşın yüzde 6.4'lük bir büyüme kaydedilmişti. 

Türkiye ekonomisi 2001 krizinden sonra hemen 2002 yılının ilk çeyreğiyle birlikte başlayan söz konusu büyüme döneminde 18 çeyrek dönem aralıksız olarak büyüyerek yeni bir rekora da imza attı. 

1994 SONRASINDAKİ REKOR AŞILDI 

TÜİK'in GSMH gelişmelerini çeyrekler itibariyle hesaplayıp açıklamaya başladığı 1987 yılından sonraki dönemde Türkiye en uzun büyüme sürecini 1994 krizini izleyen dönemde yaşamıştı. 1994 yılında yüzde 6.1 oranında küçülen GSMH, 1995 yılının birinci çeyreğinde de yüzde 0.2 küçülmüş ve aynı yılın ikinci çeyreğindeki yüzde 12.6'yla birlikte 15 çeyrek dönem sürecek yeni bir büyüme sürecine girmişti. Söz konusu süreç Rusya, Uzak Doğu krizleri gibi krizlerin etkisiyle 1998 yılının son çeyreğiyle birlikte sona ermiş ve Türkiye 1999 yılında yüzde 6.1 oranında küçülmüştü.


Üçer aylık dönemler itibariyle GSMH'deki büyüme oranları(yüzde) 

1.Dön 2.Dön 3.Dön 4.Dön Yıllık 

1994 4.1 -9.7 -8.7 -6.9 -6.1
1995 -0.2 12.6 10.0 8.0 8.0
1996 9.5 8.2 5.1 7.0 7.1
1997 6.5 9.1 8.5 8.7 8.3
1998 9.5 4.5 2.6 0.6 3.9
1999 -7.9 -3.7 -7.6 -4.9 -6.1
2000 4.2 5.4 7.2 7.8 6.3
2001 -3.3 -12.3 -9.1 -12.3 -9.5
2002 0.6 10.4 8.0 11.8 7.9
2003 7.4 3.6 5.6 7.2 5.9
2004 13.9 15.7 5.7 6.6 9.9
2005 7.5 4.7 8.0 10.2 7.6
2006 6.4 8.5


(