Kredi kartlarından alınan yıllık üyelik ücretleri tüketiciyi çileden çıkarıyor. Tüketiciler, 'kart aidatı veya ücreti' adı altında alınan ücretlerin yasal olmadığını savunarak bankalara itiraz dilekçeleri gönderirken, kart başına alınan ortalama 30 YTL'lik aidat, kredi kartları pazarının toplam büyüklüğüne bakıldığında toplam 1 milyar YTL'yi buluyor.

Türk bankacılık sektöründeki toplam kredi kartı sayısı 30 milyon adet. Bankaların kredi kart müşterilerinden kullanım bedeli olarak aldıkları ortalama aidat ise 30 YTL. Kart pazarının toplamında ise tüketicilerin kart ücreti olarak cebinden çıkan para 900 milyon YTL, yani yaklaşık 1 milyar YTL.

TÜKETİCİLER İSYANDA

Son günlerde kamuoyunda yıllık kart aidat ücretlerinin yasal olup olmadığı sorgulanıyor. Tüketici derneklerine ve bankalara konuyla ilgili her gün yüzlerce şikayet gelirken, tüketicilerin ortak tepkisini, 'Kartı kullanarak zaten bankalara yeterince para kazandırıyoruz. Oysa bankalar kazandırdığımız parayı yeterli görmeyip bizden ekstradan para alıyor. Bu ücretin hiçbir yasal dayanağı yok' şeklinde özetlemek mümkün. Her gün bu konuda dernek merkezine yüzlerce telefon geldiğini belirten Tüm Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Başkanı Ali Er, kart ücretlerinin hiçbir yasal dayanağının olmadığını ileri sürerek tüketicilere, 'ödemeyin' çağrısında bulundu.

HUKUKİ GEREKÇESİ YOK

Bankanın, kart ücretinin tahsilinde ısrar etmesi halinde kartını iptal ettirmesini öneren Er, 'Enflasyonun düşmesi sonucu bankaların kar marjları daraldı. Örneğin; 100 liralık bir havale işleminden neredeyse 30-40 lira masraf ve komisyon alıyor. Kredi kartında da haksız bir kazanç söz konusu. Bankalar tıpkı tekeden süt çıkarma mantığı ile karlılıklarını artırma çabasında. Hiçbir hukuki gerekçesi yok' diye konuştu.

Bankacılar ise bu konudaki eleştirilere katılmıyor. Kredi kartı sözleşmelerinde tarif edilmiş olması koşuluyla yıllık aidat veya başka bir adla alınan herhangi bir ücretin yasaya aykırı olması gibi bir durumun söz konusu olmadığı görüşünde.

SÖZLEŞME ŞARTI

Bazı bankaların hala müşteri başvurusu ve talebi olmadan belirledikleri adreslere kredi kart postaladığını düşünürsek kart ekstrelerine yılda bir kez otomatikman yansıtılan 30 YTL'lik kart aidatının ne kadar adil olduğu tartışmalı bir konu. Banka ve Kredi Kartları Kanunu'nun 24. maddesine göre, 'Kart hamilinin yaptığı işlemler nedeniyle, sözleşmede yer almayan faiz, komisyon veya masraf gibi adlar altında hiçbir şekil ve surette ödeme talep edilemez ve kart hamilinin hesabından kesinti yapılamaz. Sözleşmede kart hamilinin haklarını zedeleyici ve kart çıkaran kuruluş lehine tek taraflı haksız şartlar sağlayan hükümlere yer verilemez.'

İşte, bu madde sözleşmede yazılı olduğu sürece kart ücretininin yasallığı konusunda bankaları haklı kılıyor. Ancak sözleşemede yazılı olmaması durumda itiraz edip bu ücreti iptal ettirebiliyor.


Ödemek istemeyen iptal ettirsin

YapI Kredİ Bankası Kredi Kartları Yönetimi konuya ilişkin yaptığı açıklamada şu görüşleri dile getirdi: 'Kredi kart hamillerimizin imzaladığı kredi kartı sözleşmesine göre, Bankamız tarafından belirlenen üyelik ücretleri her yıl kredi kartı hesaplarına yansıtılmaktadır. Bu konuda bilgilendirme hesap bildirim cetvellerinin arka yüzünde ve Yapı Kredi web sayfamızda yer almaktadır. Müşterilerimizin bankamıza şahsen yaptığı kart başvurularında kendilerine sözleşme imzalatılarak değerlendirmeye alınmaktadır. Bankaların müşterilerine jest olarak basıp gönderdikleri kartlar için de, teslimat aşamasında müşteri onayı ile belli bilgileri kendilerinden alınarak sözleşme imzalatılmaktadır. Kartını kullanmak istemeyen müşterilerimiz kartı kullanmadan iade etmeleri durumunda kart ücreti tahakkuk ettirilmemektedir. Bankalar kartını çok sık kullanan müşterilerine ayrıcalıklı avantajlar sunabilmek için ücretlerinde esnek uygulamalar yapabiliyor.'