Türkiye’de 2009 yılı Nisan ayında, işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 5 puan arttı. İşsizlerin sayısı 3 milyon 618 bini buldu. Kentlerde genç nüfusta işsizlik yüzde 29.4 olarak açıklandı. Mart ayına göre işsizliğin yüzde 0.9 azalmasını mevsimsel etkilere bağlayan uzmanlar, “Ağustos’tan sonra yeniden yükseliş başlar” dedi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre işsizlik oranı Şubat döneminde yüzde 16.1 ile kırdığı tarihi rekordan Nisan döneminde yüzde 14.9’a gerilerken, tarım dışı işsizlik oranı da paralel şekilde Şubat döneminde yüzde 19.8 ile kırdığı tarihi rekordan Nisan döneminde yüzde 18.2’ye geriledi. TÜİK verilerine göre genç nüfusta işsizlik oranı ise Nisan döneminde yüzde 26.5 oldu. Geçen yıl aynı dönemde genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 17.6 idi. Bölgelere göre incelendiğinde ise kentlerde genç nüfusta işsizlik yüzde 29.4, kırsalda ise yüzde 19.8 olarak gerçekleşti. Türkiye genelinde işsiz sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 285 bin kişi artarak 3 milyon 618 bin kişiye yükselirken, işsizlerin yüzde 9.8’ini oluşturan 355 bin kişi bu dönemde işinden ayrıldı.
Yaşanan düşüş mevsimsel
İşsizlikte Mart’a göre yaşanan yüzde 0.9’luk düşüşün yaz aylarında yaşanan mevsimsel işgücü talebine bağlı ve geçici olduğunu belirten ekonomistler, Nisan ayında yaşanan yıllık artışın 5 puan ile bu yıl gerçekleşen en yüksek artış olduğuna dikkat çekti. İşsizlik verilerinin aylık olarak karşılaştırılmasının mevsimsel olarak önemli oranda artan işgücü talebi nedeniyle yanıltıcı olabileceğini belirten BGC Partners Başekonomisti Özgür Altuğ veri sonrası yayımladığı araştırma notunda, “Mevsimsel olarak artan işgücü talebi ve ekonomik aktivitedeki hafif toparlanmanın da etkisiyle tarım, hizmet ve inşaat sektörlerinde gelişim olduğunu gözlemliyoruz. Hasat dönemi yaklaşıyor, turizm sezonu başlamak üzere ve inşaat sektörü iyi hava koşulları ile birlikte hız kazandı” dedi ve ekledi:
“İşsizlik oranının önümüzdeki iki ayda yüzde 14 seviyesinin altına inmesini beklemekle birlikte Ağustos ayının ardından işsizliğin yeniden yükselmesini bekliyoruz.” TÜİK verilerine göre işsizlik oranı Mart-Nisan-Mayıs döneminde bir önceki yıl aynı döneme göre 5 puan artarken, tarım dışı işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 5.9 puanlık artış gösterdi. HSBC Stratejisti Fatih Keresteci ise raporunda “Şubat ayındaki zirveden sonra işsizlik üst üste iki ay düşmüş oldu. Ancak mevsimsel olarak kış aylarından çıkarken işsizlik oranının gerilediğini de not etmekte fayda var. Bu çerçevede, işsizlik oranının geçen yılın aynı dönemine göre artışı 2009 yılında en çok Nisan’da olmuş oldu” dedi.
3 milyon 618 bin kişi işsiz (%)
AYLAR 2007 2008 2009
Ocak 11.0 11.6 15.5
Şubat 11.4 11.9 16.1
Mart 10.4 10.7 15.8
Nisan 9.8 9.6 14.9
Mayıs 8.9 8.9 -
Haziran 8.8 9.0 -
Temmuz 8.8 9.4 -
Ağustos 9.2 9.8 -
Eylül 9.3 10.3 -
Ekim 9.7 10.9 -
Kasım 10.1 12.3 -
Aralık 10.6 13.6 -
Tarımda toparlanma var, sanayide kan kaybı sürüyor
Nisan 2009 döneminde istihdam edilenlerin yüzde 24’ü tarım, yüzde 19.2’si sanayi, yüzde 5.6’sı inşaat, yüzde 51.2’si ise hizmetler sektöründe bulunuyor. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0.2 puan, hizmetler sektörünün payı 1.6 puan artarken, buna karşılık sanayi sektörünün payı 1.5 puan, inşaat sektörünün payı ise 0.2 puan azalış gösterdi. Nisan döneminde istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 530 bin kişi azalarak, 20 milyon 698 bin kişiye düştü. Bu dönemde tarım sektöründe çalışan sayısı 94 bin kişi artarken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 436 bin kişi azaldı.
Türk-İş: İşsizlik sosyal devlet yaklaşımıyla çözülür
TÜRK-İŞ yapısal sorun haline dönüşen işsizliğin, sosyal devlet yaklaşımıyla çözülebileceğini açıkladı. Kısmi ve geçici yaklaşımlarla işsizlik sorununun çözülmeyeceğine dikkat çeken Türk-İş, açıklanan işsizlik rakamlarının özellikle siyasal iktidar tarafından dikkatle değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
İşsizlerin % 10’u iflas edenlerden oluşuyor
TÜİK’e göre işsizlerin profili şöyle:
- İşsizlerin yüzde 73’ü erkek nüfus.
- İşsizlerin yüzde 61.1’i lise altı eğitimli.
- Yüzde 22.7’si bir yıl ve daha uzun süredir iş arıyor.
- İşsizler sıklıkla (yüzde 31.2) ’eş-dost’ vasıtasıyla iş arıyor.
- Yüzde 91.4’ü (3 milyon 306 bin kişi) daha önce bir işte çalışmış.
- İşsizlerin yüzde 27.7’sinin çalıştığı iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 26.1’i işten çıkarılanlar, yüzde 13.2’si kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 10’u işyerini kapatan, iflas edenler, yüzde 7.1’i ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 6.7’sini öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar ve yüzde 9.2’sini diğer nedenler oluşturuyor.
DİSK: Gerçek işsiz sayısı 5.8 milyon
İşçiyi maliyet öğesi olarak gören politikalarla işsizliğin azaltılamayacağına dikkat çeken Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) göre, Nisan 2009’da gerçek işsiz sayısı 5 milyon 837 bin olurken, gerçek işsizlik oranı yüzde 22 düzeyinde gerçekleşti. DİSK, işsizliğin gerçek boyutlarını ortaya koymak için analize işsiz olduğu halde, iş aramayan iki milyonu aşkın emekçinin de dahil edilmesi gerektiğini vurguladı. DİSK işsizlik artışının genel bir eğilim haline geldiğini belirtti.