Vergiyle sağlanan kamu hizmetlerinin niteliksizliği eleştirilen Türkiye, işçisinin sırtına en fazla ücret kesintisi yükleyen OECD ülkesi olmayı sürdürüyor. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) 2006 yılına ait "Ücretlerin Vergilendirilmesi" raporuna göre Türkiye, karı-kocadan birinin çalıştığı iki çocuklu ailenin en fazla kesinti yüküne katlandığı ülke durumunda. Türkiye 2005'te de aynı konumda bulunuyordu.

OECD'nin 2006'ya ait yıllık "Ücretlerin Vergilendirilmesi" raporu, üye ülkelerde birey ve değişik bileşimdeki ailelerin elde ettikleri gelirlerdeki kesintilerle ilgili karşılaştırmaları içeriyor. Raporla ilgili açıklamada, karşılaştırmalar sonucu, iki çocuklu, evli ve karı-kocadan birinin ortalama ücretle çalıştığı çiftler üzerinde en fazla kesinti yapılan OECD ülkeleri; Türkiye, Polonya ve Fransa olarak sıralandı. Türkiye geçen yıl da listenin başındaydı.

TÜRKİYE VERGİ LİDERİ

Rapora göre, söz konusu özellikleri taşıyan bir aile, Türkiye'de 2006 yılında haneye giren ücret üzerinden yüzde 42.8 kesinti alındı. En yüksek ikinci vergi takozuna sahip Polonya'da ise bu oran yüzde 42.2 oldu. Polonya'yı söz konusu aile örneğinde yüzde 42 kesintiyle Fransa izledi. Vergi takozunun AB ülkelerinde yüzde 30'lar dolayında bulunurken OECD ortalamasının yüzde 27.5 olduğu belirtildi.

Türkiye, Polonya ve Fransa'yı ise yükün fazlalığına göre, İsveç, Yunanistan, Belçika, Macaristan, Finlandiya, Hollanda ve Avusturya izliyor. Bu kategoride ücretler üzerinde en az vergi yüküne sahip olan ülkeler İrlanda (yüzde 2.3), Yeni Zelanda (yüzde 2.6) ve İzlanda (yüzde 10.4) olarak sıralandı.

VERGİ TAKOZU

Rapor, OECD ülkelerinde hükümetler tarafından işçi ücretlerinden alınan ve işçinin işverene olan maliyetiyle net maaşı artı hükümetin ödediği nakit destekler arasındaki fark olan "vergi takozunu" kıyaslıyor. Rapora ilişkin OECD açıklamasında, "İstihdamın toplam maliyeti, şirketlerin işe alma kararlarında ana unsurdur ve böylece, dolaylı olarak işsizlik eğilimlerini etkileyen bir faktör olmaktadır" denildi.

BEKARLAR ÜCRETİN YARIDAN FAZLASINI DEVLETE VERİYOR

Geçen yıl hizmetler ve sanayi üretimi sektöründe çocuksuz, bekar, ortalama ücret düzeyinde geliri olan işçilerin ücretlerinde en fazla "vergi takozu" kesintisi Belçika'da yapıldı. Yüzde 55.4 ücret kesintisi olan bu ülkeyi yüzde 52.5 ile Almanya, yüzde 51 ile Macaristan izledi. Üç ülkede de işçilerin işverenler tarafından ödenen toplam istihdam maliyetinin yarısından azını aldıkları dikkati çekti.

Bu listede, sıralamanın en altında ise Meksika (yüzde 15), Kanada (yüzde 18), Yeni Zelanda (yüzde 20.9) yer aldı. OECD ülkeleri için bu oranın ortalama yüzde 37.5 olduğu belirtildi.

Açıklamada, vergi takozundaki bu sonuçların, hükümetin koyduğu, kişisel gelir vergisi, işçi-işveren sosyal sigorta primleri, bordro vergisi ve nakit desteklerdeki politika araçları alanının karışık etkilerinden kaynaklandığı belirtildi. "Vergi takozu düzeyindeki çeşitlilik, tercih edilen düzey, kompozisyon ve hükümet harcamalarının sosyal yardımlar dahil finansman yöntemiyle ilgili değişik ülkelerdeki hükümet ve seçmenlerin değişik önceliklerini yansıtmaktadır" denildi.

SADECE 8 ÜLKEDE DÜŞTÜ

Geçen yıl, çocuksuz bekar çalışanlar için ortalama vergi takozunun, 18 OECD ülkesinde yükselirken sadece 8 ülkede düştüğü kaydedilen açıklamada, "Değişimler asgari düzeyde olmuştur. 2005'ten 2006'ya vergi takozları sadece Hollanda'da yüzde 1'den fazla artmıştır. Artış sağlık sigorta sistemi reformuna bağlı olmuştur. Vergi takozu sadece Çek Cumhuriyeti'nde yüzde 1'den fazla düşmüştür" denildi.

ASGARİ ÜCRET

Raporla ilgili açıklamada şu bilgilere yer verildi:

-OECD'nin 30 üyesinin üçte ikisinden biraz fazlasında asgari ücret uygulanmaktadır ve bu ülkelerin de yarısından biraz fazlasında asgari ücret geçtiğimiz yıllarda ortalama ücrete göre daha hızlı yükselmiştir. Asgari ücretle çalışan işçilerin reel gelirlerinin önemli ölçüde düştüğü ABD bu alanda önemli bir istisna oluşturmaktadır.
-Primler ve bordro vergileri ortalama, asgari ücretli işçilerin istihdam maliyetlerinde yaklaşık yüzde 18 pay almaktadır.