Kredi tartışması büyüyor

İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi, bankaların son iki senedir tekstil sektörüne zor kredi verdiklerini, son krizde ise fırsatçılık yaptıklarını söyledi.

Tanrıverdi, “Düz kredi maliyeti yüzde 10’a, ticari kredi faizi yüzde 30’a, faktoring faizleri yüzde 40-45’lere çıktı. Teminat mektubu komisyonlarında yüzde 3-4’ler konuşuluyor. Bankalar fırsatçılık yapıyor” dedi.

‘Bu para için değmez’

Türkiye’de kredilerin yüzde 0.9’unu konfeksiyon sektörünün kullandığını, çok büyük sorunlu kredi bulunmadığını belirten Tanrıverdi, “Konfeksiyon sektörü 3 milyar 300 milyon YTL kredi kullanmış. Tüm kredilerin yüzde 1’i bile değil. Bu kadar para için bu sektörü boğdurmamak lazım” dedi.
Döviz kredilerinde de maliyetlerin yükseldiğine işaret eden Tanrıverdi, firmaların bir şekilde bu maliyetlere katlandıklarını, Eximbank’ın performansa dayalı krediye geçmesini beklediklerini vurguladı.

Domino etkisi

Şirketlerin bir krediyi kapatıp diğerini aldığını işlerini böyle döndürdüğünü anlatan Tanrıverdi şöyle konuştu:
“Bu döngüde bir aylık durma bile bütün dengeleri altüst eder. Üretim yapan firmalarda bu sıkıntı var. Hiçbiri likit değil, teminatı olan var, olmayan var. Burada oluşacak olumsuz etki domino etkisi yapabilir.”
İHKİB Başkanı Tanrıverdi, bankalarla herhangi bir terslik yaşanması halinde sektörde büyük sıkıntı yaşanacağını belirterek, “Bu sektör kaybedildiği zaman bir daha bu avantajları bulamayız. Sektörün bankalarla yaşayacağı sorunlar büyük olursa asıl krizi o zaman yaşarız” dedi.

Bankacılar: Kredi çağırmak etik değil
KADİFE ŞAHİN

Bankacılar sektörde bazı bankaların kredileri vadesinden önce geri çağırdığını doğruluyor. Ancak bunun bütün bankalar tarafından yapıldığını da kesin bir dille reddediyorlar. Likiditeye yönelik endişelerin yoğun olduğu şu günlerde bankaların eskisi gibi gözü kapalı kredi vermediğini ifade eden bankacılar, kimi şirketlerin kredi ihtiyaçı olmadığı halde yarın öbür gün ne olur kaygısıyla kredi talebinde bulunduklarını söylediler.

‘IMF kredisi özel sektöre kullandırılsın’
ERGUN ÖZEN (Garanti Bankası Genel Müdürü): “Biz kredi veriyoruz. Gelen bütün kredi taleplerini eskisi gibi karşılamak da doğru değil.
Vadesi gelmeyen kredileri baskı yaparak geri çağrılması etik değildir. Ancak vadesi gelmiş kredileri yenilememeyi haklı bulabilirsiniz. Bu işi böyle yönetmeliyiz. Şu anda bankacılarda çok büyük bir panik yok. Tamam kredi şartları zorlaşıyor. Fakat bu krediler kesildi, verilmiyor demek değil.
Türkiye bu sorunu özel sektör üzerinde biçimlendireceği bir IMF programıyla çözebilir. Bugüne değin IMF’den aldığımız kredileri kamu finansmanında kullandık. Bugün bu ihtiyacımız yok. Fakat özel sektörün finansmanı, cari açığın finansmanı ve Türkiye ekonomisinin sürdürülebilir büyüme sorunları var.”

‘Merkez Bankası reeskont kredisi versin’

(İsminin açıklanmasını istemeyen bir bankacı): “Dünyada yaşanan bütün bu gelişmelerin olası sonuçlarının bankaları ve reel sektörü etkilememesi mümkün değil.
Türkiye’de bankacılık sistemi sağlam ama çok sağlam diye düşündüğümüz dev bankaların krizden nasıl etkilendiğini gördük. Likiditeyle ilgili olarak dünyada büyük bir endişe var. Bu endişe bertaraf edilene kadar bankaların temkinli davranması çok doğal. Likidite sorunu aşılana kadar uzun vadeli yeni kredi verilmesine bankalar sıcak bakmayacaktır. Ancak bu demek değildir ki verilen krediler geri çağrılacak.
Merkez Bankası ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ihtiyaç duyulan likiditeyi çeşitli araçlarla sağlayabilir. Munzam karşılık oranları düşürülebilir, MB yeniden reeskont kredisi verebilir, mevduat garantisinin limiti artırılabilir.”

‘Kredi vermeye devam ediyoruz’

HÜSEYİN AYDIN (Halkbankası Genel Müdürü): “Biz kamu bankası olarak, diğer kamu bankaları adına konuşamam, Halkbank olarak daha önce nasıl çalışıyorduysak bugün de aynı şekilde çalışmaya devam ediyoruz.
Sistemimizde bir değişiklik yok. Kriz var, piyasalarda likidite sıkıntısı yaşanıyor gerekçesiyle kredileri geri çağırmıyoruz. Daha önce olduğu gibi şimdi de halkın yanındayız.”