Kriz tefeciliği sektör oldu

Kriz tefeciliği sektör haline getirdi

Krizde borç batağına saplananlar çözümü tefecide buluyor. Paravan şirket adıyla çalışan, ilan dahi veren tefeciler, önce müşterilerinin kredi kartı borcunu kapatıyor. Sonra borç miktarını yüzde 20-30 faizle kredi kartından taksitle geri çekiyor

Kriz cüzdanları boşaltınca, tüketiciler çareyi kredi kartlarıyla alışveriş yapmakta buldu. Borç denizine düşenler ise ‘modern tefeci’lere sarıldı. Bir şirket adıyla çalışan ve her yere ilan vermekten kaçınmayan tefeciler, kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerin var olan tüm borcunu kapatıyor.
Daha sonra bu borç miktarına yaklaşık yüzde 20 ile 30 arasında değişen bir faiz koyarak kredi kartından 12 taksit olarak tekrar çekiyor. Böylece siz bankaya faiz vermeden borcunuzu taksitli şekilde ödüyorsunuz. Tefeci ise, borcunuz üzerinden para kazanıyor. Borçlu muhtemelen yeni borçlarını da ödeyemiyor ve tefecinin sürekli müşterisi oluyor. Bununla beraber tefeci nakit paraya sıkışanlara da benzer yöntemle nakit para veriyor.

Paravan şirket

“Kredi kartı borcunuz mu var? Ödeyemiyor musunuz? Çözüm mü arıyorsunuz? İşte çözüm... Asgari ve faiz ödemekten kurtulun! Borcunuzun tamamını biz ödeyelim. Siz 12 taksitte ödeyin. Üstelik hiçbir evrak, kefil, senet, sözleşme, imza, vs. gerekmeksizin. Kredi kartınızla bize gelmeniz yeterli” Krize çözüm başlığını taşıyan bu metne bir bankamatiğin önünde rastlayıp, ilanı veren Global Ltd Şti’nin kapısını çalıyoruz. Beyoğlu’ndaki İstiklal Caddesi üzerinde Meşelik Sokak’a girip, adresteki iş hanını buluyoruz. El ilanının üzerindeki kapı numarasına kadar gidiyoruz; ancak aynı ilan üzerindeki ‘Global’ ismine rastlayamıyoruz. Odadan içeri girip ‘Global mi?’ diye sorana kadar doğru yerde olduğumuzdan emin olamıyoruz.

Telefoncu süsü verilmiş
İçeride bir, iki tane cep telefonu, birkaç telefon pili ve şarj aletine rastlıyoruz. Ancak bunlardan satın almak istediğimizde “Biz burada pek satış yapmıyoruz” cevabıyla karşılaşıyoruz. Daha sonra müşteri temsilcilerinin kartvizitlerinde ve ofisin camındaki ‘Umut İletişim’ yazısıyla camdaki cep telefonu operatörü amblemleri dikkatimizi çekiyor. Anlıyoruz ki ilanlarda ve internet sitesinde adı geçen ‘Global’, aslında yok. Bizi karşılayan iki müşteri temsilcisi, borç miktarımızı öğrenir öğrenmez sistemi anlatmaya başlıyor: “Önce, borcunuzun bulunduğu kredi kartınızın tüm borçlarını kapatıyoruz, sonra da aynı kredi kartı veya limitleri müsait diğer kartımızdan söz konusu borcu ve aylık yüzde 2.5, yılda ise yüzde 30 olan vade farkını ekleyerek 12 taksit olarak çekiyoruz” Bu şekilde yeniden bankaya borçlanıyoruz.
Müşteri temsilcisi bize masada duran üç adet kredi kartını ve fişlerini gösteriyor. Çayımızı içerken müşteri temsilcileriyle ‘kriz’i konuşuyoruz. Melek hanım şöyle diyor: “Ya inanın sadece siz değil o kadar çok müşterimiz var ki herkes sizin sıkıntınızda. Şurada iki aylık bir sıkıntı var. Onun etkisinden herkes o sıkıntıları yaşıyor. Biz bankanın aldığı faizi de almıyoruz. Büyük kolaylık sağlıyoruz. Beş yıllık bir şirketiz” İpek hanım ise, işlerinin yoğunluğunu anlatıp “Artık başlı başına bir sektör olduk” diyor. Müşteri temsilcisinden irtibat bilgilerinin bulunduğu kartviziti alıp, düşünmek istediğimizi söyleyip çıkıyoruz.

Bizimki tamamen yasal
Ziyaret ettiğimiz bu ‘şirket’ tefecilerden yalnızca biri. Kredi ve kredi kartları danışma merkezi ismiyle internette kredi kartı borçlarını ödeyeceğini ilan eden başka bir şirketin temsilcilerinden emekli edebiyat öğretmeni Ali Rıza Bey’e 5 bin lira borcumuz olduğunu söylediğimizde iki çözüm sunuyor: “Birincisi bu 5 bin liranın yüzde 28’i olan 1400 lirayı kartınıza yatırabilirseniz, bu 5 bin lira 12 ay taksit yapılır. (1400 TL tefecinin komisyonu oluyor. Karta taksitlendirme yaparken bu parayı yeniden alıyor.) Hatta 16-18 ayda ödenmesini sağlarız” Ali Rıza bey bankalarla olan farklarını da şöyle açıklıyor:
“Bu 1400 lira 14 aylık ticari zararınız, aylık yüzde 2’ye geliyor. Halbuki bankalar bugün biliyorsunuz yüzde 5,6,7,8 e kadar gidiyor. Bu banka komisyonuna gidiyor, efendim vergisi stopajı falan. Aslında bizim yaptığımız iş tamamen yasal. Diğer tefecilerin yaptığı gibi değil. Türkiye’de yasal olarak yapan tek müesseseyiz biz. Onun için internette ilan ettik”

Yöntem geliştirmişler
Ali Rıza bey toplam borcun yüzde 28’ini ödeyemeyecek kişiler için başka bir yol öneriyor. Borç sahibi kartına çok cüzi bir miktar yatırıyor, şirket de borcun yarısını kapatıyor. Böylece üç ay takibe alınmaktan kurtulan borç sahibi ‘rahat ediyor’! Tekrar ödeme vakti geldiğinde ise tefecinin kapısını yeniden çalıyor.
Tefeci bu şekilde sürekli müşteri ediniyor. Ali Rıza bey yasal olduğunu iddia ettiği şirketi için şöyle konuşuyor: “Şimdi bunu banka müdürlerine anlatıyor bizim uzmanımız, inanın anlamıyorlar, gelip masa başında ‘aaa öyleymiş’ diyorlar. Çok basit bir sistem ama karışık gibi gözüküyor.”

İş teklifi de geldi
Ali Bey bize iş teklifinde de bulunuyor. “Biz aynı zamanda müşterilerimize müşteri temsilcisi olmanızı teklif ediyoruz. Çevrenizde kart problemi yaşayan insanlar varsa bize yönlendirirseniz yapılan ciro üzerinden yüzde 1 de pirim veriyoruz size. Böylece iş sahibi oluyorsunuz. O taksitlerinizi pirimle bile ödeyebilirsiniz. Kadıköy’deki şubeye bütün Türkiye oraya geliyor. Bir de Bakırköy’de şube var. Türk Ticaret Kanunu’nun ifadesiyle ‘her şeyi alıp satabiliyoruz’. Oraya gelince zaten sistemi anlarsınız siz. Kesinlikle sağdan soldan duyduğunuz şeylere şey yapmayın mutlaka kendiniz gelin görün. Çünkü piyasada çok tefeciler var. Onları şu anda mali polis içeri aldı. Şu anda Türkiye’de resmi olarak çalışan tek şirket biziz.
O yönden müsterih olabilirsiniz. Eğer sıkıntıdaysanız bizi görmeden bir çözüm arayışına girmeyin. Şu ana kadar 10 bin kişiye hizmet verdik aylık 10 trilyon ciromuz var bizim. Çok büyük çalışıyoruz yani. İş adamları geliyor. 300-500 milyarlık kartlarına işlem yapıp gidiyorlar. Şu ana kadar hiç şikâyet yok herkes memnun yani.”
Öte yandan kredi kartı borcunu ödemenin yanı sıra. bir de kredi kartından taksitle para çekip nakit ihtiyacı karşılayan şirketler var.
‘Kolaynakit.com’ isimli bir internet sitesinde kendilerini ilan eden şirket kredi kartı limitimizin yüzde 14 eksiği kadar nakit temin edebileceğimizi söylüyor. Aradaki farkı da şirket komisyon bedeli olarak alıyor. Kart tipine göre taksit miktarı 12-15 arasında değişiyor. Burada görüştüğümüz bir yetkili “Gelmeden önce istediğiniz para miktarını bize bildirin ki paranızı hazır edelim” diyor.

‘Bu işlemi yapanı banka tespit eder’
Tefecilerin rahatlıkla yaptıkları bu işlemlerin bankalar tarafından tespit edilip edilemeyeceğini bir bankanın üst düzey yetkilisine sorduğumuzda ise, yetkili söz konusu işlemi bankaların rahatlıkla takip edebileceğini belirterek sistem hakkında şu bilgiyi verdi: “Bir üye işyerimiz POS makinesinden sürekli yüksek meblağlı ve 5 bin 10 bin gibi yuvarlak rakamları çekerse bu şirketi takibe alırız. Yani önce üye işyeri takibe takılır. Sonra bu üyenin kart sahipleriyle yaptığı karşılıklı işlemler ortaya çıkar. Bazı bankalar ciroları arttığı için bu işlemlere göz yumabilir. Ama bankaların çoğu kendi POS makinesini kullanıp tefecilik yapılmasına izin vermez ve makine bu kuruluşun elinden alır