'Lehmanzede' krizi

Lehman'ın garantörlüğündeki bazı yabancı şirket tahvillerinin Citibank aracılığıyla Türkiye'de de pazarlanması SPK'da şok etkisi yarattı. İmar'daki yetkisiz bono satışını andıran tahvil satışının SPK'ya bildirilmediği saptandı. Kurul teyakkuzda..

ABD'li yatırım bankası Lehman Brothers'ın iflasını istemesinin faturası Türk yatırımcıya da çıkacak görünüyor. Lehman'ın garantörlüğündeki bazı yabancı şirket tahvillerinin Citibank aracılığıyla Türkiye'de de pazarlanması Sermaye Piyasası Kurulu'nda da (SPK) şok etkisi yarattı. İmar Bankası'nın bono satma yetkisi yokken bono satışı yapmasını andıran bu durumdan SPK'nın haberi olmadığı ortaya çıktı. Konuyla ilgili olarak Citibank'tan acil bilgi istendi. Yapılan ilk belirlemelere göre Citibank aracılığıyla Lehman'nın garantörlüğünü üstlendiği türev tahvilleri alan yatırımcıların paralarını kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğu anlaşıldı. SPK, Lehman skandalının patlaması üzerine dün olağanüstü toplandı.

CİTİ SATIŞI DOĞRULADI
Kurul, Citibank'ın menkul kıymet alım-satımına aracılık yapma yetkisi olduğu ancak satışı yapılan türev ürünlerin bu kapsamda olup olmadığını araştırmaya başladı. SPK, Citibank'a 'acil' koduyla yazı yazarak satılan menkul kıymetlerin niteliği, satış miktarı konusunda bilgi istedi. Şirketin iflasını açıkladığı son güne kadar tahvillerini sattığı Türkiye'deki bazı bankaların da buna aracılık ettiği belirtiliyor. Citibank yetkilileri de yerel ve global yatırım ürünlerine aracılık ettiklerini, Lehman'a ait tahvilleri Türkiye'de sattığını doğruladı. Bu doğrultuda, Lehman Brothers Holding'in Avrupa'da bulunan yan kuruluşu tarafından ihraç ve garanti edilen bazı tahvillerine aracılık ettiği belirtildi. Bu ürünleri ihraç eden tarafın erken geri ödeme yapmak için fiyat kote etmediği konusunda bilgilendirildiklerini belirten yetkililer, konuya ilişkin gelişmeleri müşterilerle paylaşacaklarını açıkladı. Yetkililer, Citibank'ın "alım, satım yapma belgesi" aldığını anımsatarak, ancak ne tür menkul kıymet satıldığını, olayın büyüklüğünü öngöremediklerini bildirdi.

BANKADAN BİLGİ İSTENDİ
SPK Aracılık Faaliyetleri Dairesi, yakın takibe geçtiği öğrenilirken konuyla ilgili bilgi kaynakları, iznin niteliğine uygun bir satış yapılıp yapılmadığının inceleneceğini belirtti. Kaynaklar, "Öncelikle ne tür menkul kıymet satılmış. Bu konuda reklam mı yapılmış yoksa diğer bireysel pazarlamacılar aracılığıyla müşteriye mi ulaşılmış. Bu konuda bankadan ayrıntılı bilgi istedik. Satılan sadece tahvil mi yoksa hisse senedi ve fon da mı var? Bu soruların yanıtı önemli" değerlendirmesini yaptı.

RAKAM BİLİNMİYOR
Bu arada yetkililer, Amerika ve Türkiye'deki tahvil kavramının farklı olduğunu belirterek, Citibank'ın varlığa dayalı menkul kıymet mi yoksa mortgage hisse mi sattığının henüz bilinmediğini anlattılar. Yetkililer, "Bize pazarlama konusunda bir başvuru yok. Bizdeki tahvil anlayışı ile Amerikalılarınki farklı. Satılan ürünün detayları önemli. Eğer satılan mortgage hissesi ise bu Citibank'ın alım-satım yetkisi kapsamına giriyor mu incelenmeli" dedi.