Maliye'den dünyada bir ilk

Otomatik e-haciz dünyada ilk olarak Türkiye'de uygulanacak

Maliye, e-hacizin geniş biçimde uygulanmasında sona yaklaştı. Bankalarla kağıt ortamında yazışmasını bitirecek olan Maliye mükelleflerin banka hesabını hiçbir yazışmaya ihtiyaç kalmadan haciz koyabilecek.

Mevcut sistemde vergi daireleri vergi borcunu ödemeyen mükellefleri takip ediyor. Kendi bünyesinde bir liste hazırlıyor. Bu listeler genelde binlerce mükellefi kapsıyor. Listeyi toplu halde bankaya gönderiyor. Yazılı olarak gönderilen bu liste daha sonra banka tarafından kontrol ediliyor. Banka kendisine gönderilen listede yer alan mükellefin bankada parasının olup olmadığını inceliyor. Eğer parası varsa haczi uyguluyor. Ancak listeler yazılı halde bankaya gittiği için süreç uzuyor. Şimdi Maliye bu süreyi daha da kısaltmak için harekete geçti. Dünyanın en saygın vergi birimi olarak bilinen ABD'deki IRS'in bile bu sistemi 2011'de devreye sokacağı, Türkiye'nin e-haczi uygulayacak ilk ülke olduğu belirtildi.

Yarım saatte bitecek
E-haciz çalışmasının altyapı çalışmalarının tamamlandığı belirtildi. Bankalarla protokollerin yapıldığını ve sisteme ilişkin yazılım çalışmalarının bittiğini anlatan yetkililer, şu anda pilot uygulamalara başlandığını kaydetti. Pilot uygulamalarla hataların görülmeye çalışıldığını dile getiren yetkililer, hatalara göre yazılım çalışmalarında düzeltme yaptıklarını söyledi. Yeni sistemde vergi daireleri yine borçlu mükelleflerle ilgili listeleri çıkarmaya devam edecek ancak listeler elektronik ortamda bankalara gönderilecek ve bankalar daha hızlı davranarak tarama yapabilecek. Ardından bankaların yanıtları da elektronik ortamda vergi dairelerine aktarılabilecek. İşlem sadece vergi borçları için uygulanacak. Yani elektrik borcu ya da diğer borçlar için sistem kullanılmayacak.
Yetkililer ödeme emrinin yine hazırlanacağını, yasal prosedürlerin yine tamamlanacağını, mükellefin itiraz hakkının olacağını belirtirken, sistemle kağıt ortamının devreden çıkacağını dile getirdiler. Yani listeler kağıt ortamında hazırlanmayacak, elektronik ortamda gönderilecek böylece haciz uygulamasının yarım saatte biteceği dile getirildi.


2007'deki ilk uygulama
skandal olmuştu
Maliye 2007'de 130 bin mükellefe haciz uygulamış ve uygulama skandala dönüşmüştü. Mükelleflerin bankalardaki hesabına uygulanan ihtiyari haciz uygulamasında ödeme emri gönderilmeden haciz yapıldığı, bankada vergi borcundan fazla paranın haciz edildiği, haczin çeklerin karşılıksız çıkması, senetlerin protesto edilmesine neden olduğu şikayetleri gündeme gelmişti. Özellikle bazı bankaların borçtan fazla paraya el koymasına Maliye'nin sessiz kaldığı belirtilmiş ve sorumluluğu bankalara atmıştı. Aynı hesaba haciz emrinden sonra gelen paralara da ödeme emri olmadan tekrar haciz yapılmıştı. 2007 Ekim'inde başlatılan uygulama yaklaşık bir ay sonra durdurulmuştu.