Mevduat'ta risk

Küresel krizin etkisiyle Avrupa ülkelerinde tüm mevduatların garanti altına alınması eğilimi giderek yayılıyor. Türkiye'de ise mevduatın sadece 50 bin YTL'lik kısmı güvence altında. Başta Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz olmak üzere yetkililer mevduat güvencesinin artırılmasına gerek olmadığını söylerken Türkiye'de toplam hesapların ancak üçte biri mevduat güvencesi altında.

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun (TMSF) yayımladığı 3 aylık faaliyet raporuna göre Mart 2008 itibariyle Türkiye'deki 390 milyar YTL'lik mevduatın üçte biri yani 117 milyar YTL'lik bölümü garanti kapsamında bulunuyor. 33 mevduat ve 4 katılım bankasında toplam 73.8 milyon adet hesap bulunurken bunun yüzde 87,8'i, (yaklaşık 65 milyon adedi) sigorta kapsamına giriyor.

Türkiye'deki mevduatların 50 bin YTL'lik kısmı garanti kapsamında tutuluyor. Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, önceki gün yaptığı açıklamada mevduat garantisinin yükseltilmesinden yana olmadığını belirterek bunun bankaların sorunlu olduğu gibi bir hava yaratarak "yanlış sinyal" verebileceğini dile getirmişti.

Nisan-Haziran 2008 dönemini kapsayan faaliyet raporuna göre TMSF, sigorta ettiği mevduata karşılık olarak bankalardan belli bir oranda prim kesintisi yapıyor. Ayrıca zamanaşımına uğrayan mevduatlar ve menkul kıymetler, bankacılık sistemine giriş payları, hisse devir payları ile adli ve idari para cezaları da bu rezerve ekleniyor.
TMSF 2007 yılı sonunda 3 milyar 272 milyon dolar düzeyindeki mevduat sigortası rezerv tutarını, bu yıl sonunda 3 milyar 868 milyon dolara ulaştırmayı hedefliyor. Bu yılın ilk 6 ayı sonunda ise fonun rezerv tutarı 3 milyar 644 milyon dolara çıktı. Bu rezerv, 117 milyar YTL'lik sigorta kapsamındaki mevduat ve katılım fonu toplamına oranla yüzde 3,8'lik bir büyüklüğü temsil ediyor. Fon, 4 milyar 511 milyon YTL'ye karşılık gelen rezervinin yüzde 28'ini oluşturan 1 milyon 275 milyon YTL'lik kısmını devlet kâğıtları, 330 milyon YTL'ye karşılık gelen yüzde 7'sini günlük vadeli hesaplar ve 2 milyar 906 milyon YTL ile ifade edilen yüzde 64'ünü de daha uzun vadeli hesaplarda değerlendiriyor.

Sigorta, faaliyet izni kalkarsa ödeniyor

Tasarruf mevduatı ve katılım fonu sigortası, mevduat ve katılım fonu toplamaya yetkili mevduat ve katılım bankalarının Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından faaliyet izinlerinin kaldırılması durumunda, mevduat ve katılım fonu hak sahiplerinin maruz kalacağı kayıpların devlet veya bu amaçla kurulmuş özel bir kurum tarafından kısmen ya da tamamen ödenmesini garanti ediyor. Türkiye'de mevduatın ve katılım fonlarının sigortalanması yetki ve görevi TMSF'ye ait. Fon, ticari ve off-shore mevduat hesapları ile yatırım hesaplarını kapsamına almıyor.