Mortgage'tan sonra ikinci bela

Global dalga Türkiye'yi daha fazla etkiler...

Piyasaların ikinci belalısı: Carry-Trade... 


Yurtdışı piyasalarda yaşanan satış dalgasının aralarında Türkiye'nin de bulunduğu bazı gelişmekte olan ülkeleri daha fazla etkileyeceği iddia edildi.



Global piyasalarda sert bir satış dalgası yaşanıyor. ABD kaynaklı tedirginlikler öncülüğünde başlayan dalga, Asya'dan Avrupa'ya, Avustralya'dan Ortadoğu'ya kadar tüm borsalarda etkisini hissettiriyor.

Türkiye de bu dalgadan payına düşeni almış görünüyor. Sabah açılışla birlikte borsaya satış yağarken, dolar da hızlı alımlarla 1.32 YTL'ye dayandı.


DANSKE BANK'TAN UYARI

Öte yandan Danske Bank'ın bugün yayınladığı rapora göre, kredi pazarı ile ilgili endişelerin tekrar gündeme gelmesi, uluslararası piyasalarda riskten kaçışı hızlandırıyor. Henüz gelişmekte olan ülkelerin bu dalgadan çok fazla etkilenmediğine dikkat çeken banka, ancak bu durumun uzun süreli olmadığı görüşünde. Banka, gelişmekte olan ülkeler arasında Türkiye, Güney Afrika, Macaristan ve İzlanda ile özel olarak ilgilendiklerini belirtirken, bunun nedenini şöyle açıklıyor:

"Bu ülkelerin büyük cari açıkları ve dolayısıyla fonlanma ihtiyaçları var. Eğer kredi koşullarındaki bozulma sürerse, cari açıklarını kapatmak için fon bulma konusunda sıkıntıya düşebilirler. Sonuç olarak bu ülke piyasalarında ağır bir baskı oluşabilir ve bu durum kesinlikle bir alım fırsatı olarak algılanamaz..."

Yaşanan riskten kaçış eğiliminin geçtiğimiz sene mayıs-haziran döneminde yaşanan dalgalanmadan daha ciddi olduğuna işaret eden Danske Bank, yayınladığı raporda, "Gelişen ülke para birimleri bu kez daha az değer kaybetti. Ancak biz bunun sürdürülebilirliği konusunda şüpheliyiz" ifadesi kullanıldı.

Mortgage Avrupa borsalarını da çökertti

Dünya ekonomisinin en büyüğü olan ABD'de mortgage şirketlerine ve kredi pazarına ilişkin endişelerden kaynaklanan düşüş sadece Türkiye'yi değil, tüm piyasaları vurdu. Avrupa borsalarında da sert satışlar yaşanırken, değer kayıpları yüzde 2'nin üzerine çıktı.


Almanya'dan son ayların en gözde endeksi Dax yüzde 2.05 değer yitirirken, Fransa borsası yüzde 3.17, İspanya ise yüzde 2.13 değer kaybetti. Avrupa finans piyasasının kalbi olan Londra Borsası'nda da sert bir satış dalgası etkili oluyor. Londra'da hisse senetlerinin değer kaybı yüzde 2.29'a ulaştı. İtalya yüzde 2.11, Hollanda yüzde 2.67, Belçika yüzde 2.45, Yunanistan borsası da yüzde 2.01 değer yitirdi.

Yaşanan hareketin sürpriz olmadığını belirten analistler, "ABD ekonomisinde düzelme olmadığı sürece Avrupa borsalarının da toparlanması zor. ABD konut piyasası ve kredilere ilişkin gelişmeler izlenemeye devam edilecek" diyor.

Piyasaların ikinci belalısı: Carry-Trade

Piyasalar bir yandan ABD'deki mortgage fonlarının çöküşüyle sarsılırken, bir yandan da Japon Yeni'ndeki hızlı değer artışıyla boğuşuyor.
Yendeki değer artışının sürmesi ve dolar/yen paritesinin kritik seviye olan 118'e gerilemesi son yıllarda Türkiye gibi gelişmekte olan ülke piyasalarını ihya eden carry-trade'le ilgili kaygıları yeniden alevlendirdi.

Çünkü dünyanın en düşük faizini uygulayan Japonya'dan borçlanan global yatırımcılar, buradan aldıkları krediyle Türkiye gibi yüksek faiz ve getiri vaadeden ülkelere yatırım yapıyordu. Bu yatırım eğilimi nedeniyle gelişmekte olan ülkelerin para birimleri ve borsaları son 5 yılda ciddi performans göstermişti. Uzmanlar, dolar/yen paritesinin 117.80'in altına inmesi durumunda düşüşün hız kazanabileceğini ve gelişmekte olan piyasalardan yabancı çıkışlarının artacağını ifade ediyor.

YİĞİT BULUT'TAN ANALİZ

'İlk bahar' dalgası sahteymiş...



Bugün, köşemde çıkan yazıyı okuduysanız “baharın” sahte olabileceğine dikkat çekilmekle birlikte “dün gece DOW’daki “son düşüş” hareketi oluşmadan yani DOW’un açıldığı ilk saatlerde yazıldığını fark edersiniz.

Gazetenin belli bir saatten önce “dönme” gerçeği ( bu vatanda oldukça geç olmasına rağmen ) gereği DOW’un kapanmasını yani gece 23 sonrasını bekleme şansımız yok. Bu yüzden elimizdeki son dakika verileri ile yazıyı tekrar ele almamız gerekli…

Aynı “yazıyı gece sınıra kadar geri çekilen DOW ve bu sabah 117,80 desteğini test eden dolar-yen paritesi ile yazarsak” nasıl sonuçlar elde ederiz ?

İşte aynı yazı fakat “alt yazılı bölümler son veriler” ile eklendi…

“…Son 24 saatte “piyasalarımıza” yeniden bahar geldiğini gördük.

ABD’den doğan güneş, ilk etapta Brezilya’yı ısıttı ve salı sabahından itibaren 1.30 altına sarkan kur, 51.500-52.500 bandını geçen bir İMKB gördük.

Peki “bu baharın” gelişini nasıl açıklayabiliriz ve en önemlisi “ne kadar sürecek” sorusuna nasıl cevap bulabiliriz?

İlk önce pazartesi akşamına dönelim ve Dow Jones, Bovespa, dolar-yen gibi “global ana denklemin” etkili bileşenlerine maddeler halinde göz atalım...

1- Pazartesi bütün dünya piyasaları nefesini tuttu ve “Dow Jones 13.200-13.300 bandından tepki verecek mi?” sorusuna cevap aradı... Beklenen cevap geldi ve Dow Jones, uzun süredir bu köşede tartıştığımız ve “asla kırmaması gerekir dediğimiz” 13.200-13.300 bandından dönerek 13,300 üstünde kapanmayı başardı.Daha önce gelen bütün tepkiler bu bölgeden geldi ve burası aşağı kırılsaydı; DOW için yükseliş trendi kesin olarak sona erecekti...

Salı akşamı yani Pazartesi Türkiye’de “baharı yaratan” hareketten bir gün sonra DOW yeniden 13,200-13,300 bandına çekildi ve Çarşamba sabahı itibaryle bu geri çekilme Türk piyasalarını vurmuş durumda…

2- Dow Jones’un Pazartesi tepkisi Bovespa’yı da yukarı taşıdı. 53.000-52.000 destek bölgesine kadar çekilen Bovespa endeksinin, buradan kurtulmak istercesine ilk tepkiyle birlikte 54.500-55.000 bandına kadar ivmelendiğini gördük...Salı akşamı, kapanışa doğru bu ivme kırıldı ve BOVESPA 54,000 sınırına kadar geri çekildi…

3- Bunlar olurken yani Pazartesi akşamından Salı geç saatlere hatta Çarşamba sabahına kadar; dolar-yen de 117.80 tehlikesinden uzaklaştı ve 118.50 üstündeki hareketini güçlendirdi. Hatta 199-120 bandını zorladı ama Salı akşamı oluşan veriler sonrası Çarşamba sabahı dolar-yen 118 sınırı altında hatta 117,80 ana kritik destek bölgesini aşağı zorluyor…


Peki bu verilerle bizdeki “baharı” nasıl sorgulayabiliriz? Oluşan ilk “sahte bahar” dalgası; bize bundan sonra nasıl bir etki yapacak ?

İMKB’den başlayalım...
Pazartesi en kötü saatte bile 51.500 altından “tepki veren İMKB’de” salı günü 51.500-52.500 bandının geçildiğini gördük. Oluşan yeni hareketin “trend olarak” yukarı dönmesi için 53.061-53.325 bandı üzerinde taban oluşturması gerekli...
Çarşamba sabahı itibariyle DOW’un düşüşü İMKB’yi de vurdu ve kanal desteğinde durmaya yani 50,000 üstünde tutunmaya çalışıyor. DOW 13,200 altına sarkmaz ve orada kapanmaz ise 50,000 üstünde kalabilir. DOW 13,200 bölgesinden sert satılırsa İMKB’de 50,000’de kalamaz…

Dolar kuruna gelince…
ilk etapta 1.28-1.30 bandını test ettik, DOW’da Salı akşamı oluşan satış olmasaydı bugün 1.28-1.25 bandına girebilirdik fakat Salı akşamı ABD’de oluşan piyasa verileri doları 1,30-1,3260 bandına soktu. Kısa vadede 1,3260 ve 1,35 önemli direnç bölgeleri…Çarşamba gün içinde 1,3260’a çarptık ama kıramadık. Özellikle öğleden sonra yurtdışında “ne olacağı” kurun bu direnci geçip geçememesi açısından çok önemli…

Sonuç 1: Yurt dışında “kritik diplerden” gelen tepkiyi pazartesi akşamı gördük. Salı günü “dipten gelen tepki oturdu Dow Jones ve Bovespa yukarı döndü” dendiği anda çok sert satışlar geldi ve 13,500 direncini zorlamaya hazırlanan DOW bir anda 13,200-13,300 kritik bandına döndü. Bugün DOW’un burada kalıp kalamayacağı dünya piyasalarının gelişimi açısından “gösterge” olacak…

Sonuç 2: Dünya piyasalarındaki bir önceki bozulmanın sebebi “zirvelerin zorlanması” ve sonrasında oluşan “aşılamayan zirveler sendromuydu.” Şimdi dünya piyasaları yeniden zirvelere doğru zorlanıyor. Bu dinamik içinde petrolün yeni bir kanal açıp açamayacağı çok önemli. Sizlere net tavsiyem özellikle dolar-yen ve petrol fiyatlarındaki hareketi dikkatli takip etmeniz...Sahte bahar dediğimiz zirve zorlamaları sonrası “bir önceki diplerde tutunmakta bile” zorlanabiliriz…

Son söz: Dün gece DOW’daki hareket, bir gece olanların “sahte bahar” müjdecisi olduğunu ve aslında sorunların devam ettiğini gösterdi. Satışların altında birçok bahane var, bunları saymak anlamsız. Bu gece DOW’un yapacağı hareket çok önemli. 13,200-13,300 bandı aşağı geçilecek mi ? sorusuna bütün dünya yine cevap arayacak.

Not 1 : Bu yorumu yazdığım saatte İMKB 50,000-50,500 destek bölgesini, dolar kuru 1,3260 direncini ve dolar-yen 117,80 desteğini dalgalar şeklinde test ediyor…Önümüzdeki saatler “dikkatli” takip edilmeli…

Not 2 : Dolar kuru 1,3260’ı test etti ama kıramadı. Kısa vadede burası geçilemez ise özellikle Dünya bu gece yüne düzelirse yarın “1,30’u aşağı sorgular” hale geliriz…Yukarı hareketin devam etmesi için 1,3260 üstünde kalması gerekli…

Not 3: İMKB’de 50,000-50,500 desteğinden tepki gördük. Dünya pyasalarının gelişimine göre trend şekillenecek. Panik olmadan sorgulamakta yarar var..


Önceki haber

Uluslararası piyasalardaki gerginlik, Türkiye'yi de etkiliyor. İMKB Bileşik Endeksi birinci seansa, dünkü kapanışına göre 2.197,75 puan düşerek 50.627,14 puan seviyesinden başladı. Hisse senetleri, bu seviyede ortalama yüzde 4,16 oranında değer yitirdi. Dolar, düne göre yüzde 3.2 artış kaydetti

İstanbul serbest piyasada dolar 1,3180 YTL, avro 1,7960 YTL'den güne başladı. Dolar, avro ve sterlinin alış-satış fiyatları, saat 09.30 itibariyle YTL olarak şöyle:



İSTANBUL SERBEST PİYASA ALIŞ SATIŞ
ABD Doları 1,3050 1,3200
Avro 1,7750 1,7950
İngiliz Sterlini 2,6300 2,6700



ANKARA SERBEST PİYASA ALIŞ SATIŞ
ABD Doları 1,3050 1,3250
Avro 1,7800 1,8100
İngiliz Sterlini 2,6200 2,6850

Serbest piyasada dünkü kapanışta doların satış fiyatı 1,2770 YTL, avronun satış fiyatı 1,7500 YTL olmuştu. Buna göre dün akşam kapanıştaki satış fiyatıyla bu sabah açılıştaki satış fiyatı arasındaki dalgalanma yüzde 3,2'yi buldu.

KOTASYONLAR

Bankalararası piyasada dolar kotasyonlarında alışta en düşük fiyat 1,3120 YTL, en yüksek fiyat 1,3150 YTL, satışta en düşük fiyat 1,3180 YTL, en yüksek fiyat 1,3220 YTL düzeyinde bulunuyor.

PARİTE

Uluslararası piyasalarda avro-dolar paritesi 1,3657, sterlin-dolar paritesi 2,0258, yen-dolar paritesi ise 117,96 düzeyinde seyrediyor.

BORSA

İMKB Bileşik Endeksi birinci seansta, dünkü ikinci seans kapanışına göre 2.197,75 puan düşerek 50.627,14 puan seviyesinde açıldı. Hisse senetleri, bu seviyede ortalama yüzde 4,16 oranında değer yitirdi.

FAİZ YÜKSELDİ

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Tahvil ve Bono Piyasası Kesin Alım Satım Pazarında işlem gören 6 Mayıs 2009 vadeli tahvilin, bugün valörlü işlemlerinin saat 09.45 itibarıyla basit getirisi yüzde 19,03'e, bileşik getirisi yüzde 17,83'e yükseldi.
Bu tahvilin, aynı gün valörlü işlemlerinin dünkü kapanışında basit getirisi yüzde 18,67, bileşik getiri yüzde 17,51 olarak gerçekleşmişti.