16
Mayıs
2024
Perşembe
EKONOMİ

Ödünç para verirken düşünün

Borç veren işveren tefecilikle suçlanabilir...

İşverenler, çalışanların motivasyonunu artırmak ya da ödüllendirmek için borç verirken bir kez daha düşünsün...

Çalışanlarına borç veren şirketler bu hükümler çerçevesinde tefeci olarak kabul edilip haklarında yasal işlem yapılabilir

Borçlar Kanunu'nun 306.maddesi: “Karz bir akittir ki onunla ödünç veren, bir miktar paranın mülkiyetini ödünç alan kimseye nakleder ve ödünç alan kişi aldığı bu parayı belirli bir dönem içinde ödünç verene ifade eder” demektedir. Dolayısıyla çalışanına borç para veren şirket ile çalışanı arasında uzun süreli olan ödünç para alma verme karz akdi ilişkidir.
Söz konusu para alış verişini ödünç alma verme dışında ancak iş avansı ile açıklanabilir ancak bu borç vermenin iş avansı olarak açıklanabilmesi için belli belgelerle bu borcun kapatılması gerekmektedir.

Ülkemizde ödünç para verme işleri 30.09.1983 tarih ve 90 nolu ödünç para verme işleri hakkında kanun hükmünde kararname ile düzenlenmiştir. Bu kararname gereğince ödünç parayı sadece ikrazatçılar verebilir. İkrazatçılar dışında borç para verme işinin yapılması yasal olarak mümkün değildir. Bu nedenle şirketlerin çalışanlarına borç para vermesi yasaktır.

2 yıl hapis cezasıYalnızca tüzel kişilerin doğrudan veya ortak veya iştirakleri vasıtasıyla dolaylı olarak ortaklık ilişkisi içinde bulundukları diğer tüzel kişilere ödünç para vermeleri ikrazat sayılmamaktadır.

90 nolu Kanun Hükmünde Kararname'ye göre ikrazatçılık yapmak üzere izin alınmadan, faiz veya her ne ad altında olursa olsun, bir ivaz karşılığı veya ipotek almak suretiyle, ödünç para verme işlemlerini yapanlar tefeci sayılır. Tefecilik yaptığı mahkemece sabit görülenlerin işyerleri kapatılır ayrıca 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıyla birlikte 50 bin YTL'den az olmamak kaydıyla, sağladıkları menfaatlerin 5 katı ağır para cezasıyla cezalandırılır.
Buna göre çalışanlarına borç veren şirketler bu hükümler çerçevesinde tefeci olarak kabul edilip haklarında yasal işlem yapılabilir.

Verilen borç paranın çalışana maaş avansı olarak verilip daha sonra maaşından kesmek suretiyle tahsil edilmesi Gelir Vergisi Kanunu'nun 61. maddesine göre ücret olarak sayılıp vergilendirilmesi gerekmektedir.

İşçinize hafta tatili veriyor musunuz?

Hafta Tatili Kanunu, hafta içindeki çalışma süresini altı gün olarak belirlemiş ve her altı günlük çalışma sonucu işçinin 24 saatten az olmamak üzere dinlendirilmesini hükme bağlamıştır. Bu izne de, hafta tatili denilmektedir. Buna göre, hafta içinde altı gün çalışan işçiye bir gün hafta tatili verilecektir. Hafta Tatili Kanunu'na göre, her ne kadar pazar günü hafta tatili kullandırılması esas olmakla birlikte, hafta içi başka bir gün de hafta tatili izni kullandırılabilecektir.

4857 sayılı İş Kanunu'nun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmi dört saat dinlenme verilmesi gerekmektedir. Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenecektir. İş mevzuatında bu ücrete “hafta tatili ücreti” denilmektedir.

Konut Edindirme Yardımı almak için ne yapmalı?

SORU: Bir süre önce gazetelerde çıkan haberde; KEY'in Cumhurbaşkanı tarafından onaylandığı yazıldı... Derken bir sessizlik başladı. 1985-1992 yılları arasında THY'de çalışıyordum. Biz emekliler için bu çok önemli bir haber. Ödemeler ne zaman yapılır, kim ne kadar alır, nereye başvurulması gerekiyor? Meral Döşemeciler

CEVAP: 5664 sayılı “Konut Edindirme Yardımı Hak Sahiplerine Ödeme Yapılmasına Dair Kanun” ile 1987 ile 1995 yılları arasında Konut Edindirme Yardımı (KEY) kesintisi yapılan hak sahiplerine, nakit veya hisse senedi olarak ödeme yapılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlenmiştir.
İlgili kanun, emekliler ile hak sahiplerinin mirasçılarının da ödemeden yararlanmasını öngörmektedir. 5664 sayılı kanuna göre, Konut Edindirme Yardımı hesaplarını tahakkuk ettirmek ve tasfiye halindeki Emlak Bankası'na devretmekle yükümlü olup bankaya bilgi gönderen kurumlar dışındaki tüm kurum ve kuruluşlar, Konut Edindirme Yardımı kesintileri Emlak Bankası'na aktarılmış olan hak sahiplerinin isimleri ve yardım tutarlarının yer aldığı listeler ile Konut Edindirme Yardımı tutarı tahsil edilmiş ancak Emlak Bankası'na aktarılmamış olan hak sahiplerinin isimleri ile yardım tutarlarının listeleri, 6 ay içinde bankaya teslim etmek zorunda.

Hak sahiplerine ilişkin olarak bankaca Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Anonim Şirketi'ne bildirilen listeler, hak sahipliğinin tespitine esas olmak üzere Resmi Gazete'de ilan edilecek. İletilen listelerde isimleri yer almadığı halde, kesinti yapıldığını ileri sürenlerin, ilan tarihinden itibaren 3 ay içinde ilgili kurum ve kuruluşlara başvurmaları halinde, adlarına kesinti yapıldığının anlaşılması halinde, KEY tutarları hesaplanarak, başvuruyu izleyen 2 ay içinde bankaya bildirilecek.

Yahya Arıkan/vatan
Yayın Tarihi : 22 Ekim 2007 Pazartesi 11:31:26


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?