Basım sektörünü önce teknoloji sonra kriz vurdu
Küresel ekonomik krizin etkisiyle giderek kan kaybeden basım ve matbaa sektörunde, son 1 yıldır 3 binin üzerinde matbaa kapanırken 70 firma ise iflas ertelemeye başvurdu.
Bilgisayar, cep telefonu, notebook ve diğer elektronik cihazların yaygınlaşmasıyla kâğıda olan ihtiyacın azalması, basım ve matbaa sektörünü 'katmerli krize' soktu. Teknolojik gelişime ayak uyduramadığı için gözden düşen matbaacılık, bir de küresel krizin yarattığı talep durgunluğu nedeniyle can cekişiyor. Son 1 yılda Türkiye'de kapanan matbaa sayısı 3 bini bulurken sektördeki 70 firmanın da iflas ertelemeye başvurduğu belirtiliyor.
Baskı maliyetini azaltmak isteyen büyük firmaların ofislerine birer küçük matbaa kurduklarını ifade eden Basım Sanayii Eğitim Vakfı'nın kurucusu ve Acar Group Yönetim Kurulu Başkanı Zekeriya Acar, bu nedenle basım işiyle uğraşan matbaaların hızla pazar kaybettiğini söyledi. 2008'de Türkiye'de 9500 matbaanın faaliyet gösterdiğini söyleyen Acar, "Bu rakam krizden sonra 6 binlere düştü. 1 yılda 3 binin üzerinde matbaa kapısına kilit vurdu. Sektörde 70 firmanın da iflas ertelemeye başvurduğunu biliyoruz" dedi.
Dijital fatura matbaacıyı vurdu
Basım sektöründeki olumsuzlukların krizden önce başladığını, krizin ise son darbeyi vurduğunu belirten Acar, "Türkiye'de son 15 yıldır önüne gelen herkes baskı makinesi ithal edip matbaa kurdu. Bu durum sektörde bir arz fazlası oluşturdu. Çünkü artık internet, cep telefonu vardı. Faturalar, irsaliyeler, biletler, sağlık karneleri bile artık elektronik ortama taşındı. Bu elbette bizim pazarımızı daralttı" diye konuştu. Acar, artık ofset baskının yerini 500 sayfayı bir anda basabilen dijital matbaaların aldığına dikkat çekerek 2012'ye kadar basım sanayiinde dijital matbaaların payının yüzde 25'lere çıkacağını kaydetti.
Teknolojiye uymayan kapanacak
Yeni dönemde kendini geliştirmeyen ve teknolojik koşullara uyum sağlayamayan bütün matbaaların kapanacağını dile getiren Acar, bu süreçte firmaların ihracata yönelmeleri ve farklılık yaratmaları gerektiğini vurguladı. Acar sözlerini şöyle sürdürdü: "Şu anda sektördeki firmaların yüzde 90'ı reklamcı ve yayıncı aracılığıyla firmalara fason üretim yapıyor. Ancak fason üretimle hiçbir yere gidilemez. Bu küçük matbaa sahipleri var olan sermayelerini de yemeden sektörden çıkmalı veya kendilerini günün koşullarına adapte etmeliler. Dünyada basım sanayiinde yol almış Singapur, Kore, Çin, İtalya ve İspanya var. Bu ülkelerde de durum bizden farklı değil. Kriz oraları da vurdu. Fiyatların yükselmesi ve krizin diğer ülkelerde daha fazla hissedilmesi Türkiye'yi avantajlı hale getiriyor. Bu ülkelerdeki matbaacılar üretimlerini Türkiye'ye kaydırmaya çalışıyor."
Son 6 aydır kâr eden yok
Son 6 aydır sektörde kâr eden tek firmanın kalmadığını dile getiren Ofset Yapım Evi Yönetim Kurulu Üyesi Sermet Tolan da "Kâğıt bazlı ürün kullanımının düşüşüyle sektördeki şirketler sağlıksız bir görüntü oluşturmaya başlamıştı zaten. Kriz de üzerine gelince birçok firma kapandı. Bu durum tedarikçileri de olumsuz etkiledi. Bugün itibariyle kâr marjı diye bir şey hesap edemiyoruz. Ayakta kalmak için küçülmek ve birleşmek dışında hiçbir çare kalmadı" dedi.
Print Center'ın ortağı Akif Kazmaz ise ekonomik kriz nedeniyle ayakta kalmaya çalışan işletmelerin fiyat rekabetine başladığını, bunun da kâr marjlarını eksiye düşürdüğünü belirtti.
Sektörde 90 bin kişi çalışıyor
Zekeriya Acar'ın verdiği bilgilere göre Türkiye'de 2008'de 9500 matbaa faaliyet gösteriyordu. Krizle birlikte bu rakam 6 bine düştü. 9500 firmanın 1599'u 10'un üzerinde eleman çalıştırıyor. Geri kalan 7400 firma ise küçük ölçekli firmalar. Bu verilere göre, basım sektöründe 62 bin kişi istihdam ediliyor. Kayıtdışı matbaalarla birlikte basım sektöründeki istihdamın 90 binleri bulduğu belirtiliyor. Basım sektörü 2008'de 2 milyar 861 milyon dolarlık bir iş hacmine ulaştı. 2008'de 82 milyon dolarlık ihracat yapılırken ithalat ise 169 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Başbakanlık Basımevi greve gidiyor
Türk-İş'e bağlı Basın-İş Sendikası, başta Resmi Gazete olmak üzere Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık ve diğer resmi yayımların basıldığı Başbakanlık Basımevi'nde grev kararını bugün asacak. Sendika'dan dün yapılan açıklamada, ocak ayından bu yana süren Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinin anlaşmazlıkla sonuçlanması üzerine Basın-İş'in, Başbakanlık Basımevi'nde grev kararı aldığı belirtildi.