Petkim'in gizemli Yahudi ortağı

Petkim'in gizemli Yahudi ortağı

Petkim’in gizemli alıcısı Yahudi Konfederasyonu başkanı Mashkevich çıktı

Petkim’i alan Eurasia Group’un üstündeki sis perdesinin ardında Kazak zengin Alexander Mashkevich çıktı. Kazakistan ekonomisinin dörtte birini kontrol eden, 1 milyar dolarlık kişisel serveti ile Forbes listesinde yer alan Mashkevich aynı zamanda Avrasya Yahudiler Konfederasyonu Başkanı.

Petkim’i alan sır isim, Avrasya Yahudiler Konfederasyonu Başkanı, Kazak işadamı Alexander Mashkevich... Mashkevich, Petkim’i alan konsorsiyumda yer alan Investment Industrial Group Eurasia’nın sahibi. 1 milyar dolarlık kişisel servetiyle Forbes listesinde 620’nci sırada yer alan Mashkevich, 5 milyar dolarlık tahmini satış rakamına ulaşan Eurasia Group’u kurarak bölgenin en önemli şirketi haline getirdi.

Dev grubun bankası da var

İsrail vatandaşı da olan Alexander Mashkevich, zamanın çoğunu İsrail’de geçiriyor, ayda sadece 1 hafta Kazakistan’da kalıyor. Kazakistan ekonomisinin dörtte birini yönettiği belirtilen Mashkevich, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev’in de desteğiyle son dönemde büyük bir güç kazandı. Özellikle ülkeden Çin’e yapılan ihracatta çok büyük bir payı var. Mashkevich, Exxon Mobile’in eski yöneticisi olan ve halen davası süren James Giffen ile yaptığı yatırımlarla da adından söz ettirdi. Eurasia Grubu enerjinin yanı sıra finans ve madencilik alanında faaliyette bulunuyor. Mashkevich’in bankasının ismi ise Euro-Asian Bank...

Diğer ortak ABD’li

Petkim ihalesine 2 milyar 50 milyon dolarla en yüksek teklifi veren TransCentralAsia Petrochemical Holding Ortak Girişim Grubu’nun biri finans diğeri de stratejik yatırımcı olmak üzere 3 ortaklı olduğu açıklandı. Konsorsiyumun Danışmanı Recai Ulusoy, Rus portföy yatırım şirketinin Investment Troika Dialog, stratejik yatırımcıların Caspi Neft (Kazakistan), Investment Industrial Group Eurasia olduğunu söyledi. Ancak ortaklar incelendiğinde, asıl yatırımcının Mashkevich’in şirketi Eurasia Group olduğu ortaya çıkıyor. Kazakistan merkezli Caspi Neft ise araştırıldığında, şirketin yüzde 100’ünün ABD merkezli Transmeridian’a ait olduğu anlaşılıyor. Wall Street’te halka açık olan Transmeridian, Kazakistan bölgesinde enerji yatırımları ile dikkat çekiyor ancak şirket zor günler geçiriyor. Son çeyrekte 15 milyon dolarlık zarar açıklayan şirket 2006 yılını da 53 milyon dolar zararla kapattı.

Danışmanı Şeker’in ortağı

Petkim ihalesini alan grubun danışmanlığını ise Şekerbank’ın ortağı olan Turan Alem Bank yapacak. Rabobank’la evliliği son dakikada iptal edilen Şekerbank, 2006 yılında yüzde 33.98 hissesini 424.7 milyon YTL’ye Kazak Bank Turan Alem Group’a satmıştı.

Euro-Asia Bank’ı gizlediler

Grubun Asya’nın en büyük bankalardan birinin ortağı olduğunu kaydeden Konsorsiyumun Danışmanı Recai Ulusoy, ısrarlı sorulara karşın bu bankanın adını vermekten kaçındı. Oysa banka, Alexander Mashkevich’in sahibi olduğu Euro-Asian Bank. Ulusoy, “Kazak yatırımcılar bankacılıkta oldukça büyükler. Petkim’e ilişkin liman projeleri de var. Konsorsiyumda 3 firma yatırımcı. Rus Investment Troika Dialog, finans yatırımcısı. Caspi Neft (Kazakistan) ve Investment Industrial Group Eurasia da yatırımcılar” dedi.

Ulusoy, “Konsorsiyumu Kazak yatırımcılar biraraya gelerek kurdular. Büyük hedefleri var. Öncelikli olarak rafineri çalışmaları için büyük bir çalışma başlayacak” diye konştu. Ulusoy, yatırımcıların Petkim’in bölgedeki önemini, yöneticilerinin başarısını yakından izlediklerini belirterek, ciddi yatırımların yapılacağını ifade etti.

Seydişehir Alüminyum ihalesi için 12 yöneticisini Türkiye’ye gönderdi

Eurasia Group 2003 yılındaki Seydişehir Aliminyum ihalesi ile de ilgilenmiş, grubun 12 yetkilisinin Unakıtan himayesinde iki kez özelleştirilecek Seydişehir Alüminyum fabrikasını gezdiği basında yer almıştı. Kazak gruba, fabrika ziyaretinde Fine Grup’tan Mehmet Tutal refaket etmişti. Fine Grup ise Fettah Tamince’ye ait. Kıran kırana geçen Seydişehir Alüminyum ihalesini yerli Cengiz İnşaat şirketi kazanmıştı.

Troika Bank’ın sahibi Ermenistan 2020 projesinin üyesi

Petkİm’İ alan girişim grubunun finansal ortağı Rus Troika Bank’ın yüzde 65 hissesini elinde tutan Ruben Vardanian, Ermenistan 2020 projesinin aktif bir üyesi. Proje, tüm dünyadaki Ermenilerin paralarını Ermenistan bankalarına getirmesi ile 2020 yılında ülke ekonomisinin güçlü bir noktaya gelmesi için çaba gösteriyor.

Rus Troika Bank’ın Rusya’da 12 şubesi bulunuyor. 2006 yılında gerçekleştirdiği menkul kıymet işlemlerinin hacmi 150 milyar dolara ulaşırken 2005’te dünyada en çok alım ve satım danışmanlığı yapan kuruluşlar arasında dördüncü sırada yer aldı. Banka 1991 yılında Rus asıllı ABD’li bankacı Peter Derby tarafından kuruldu. Dünyaca ünlü bankalarda çalışan Derby son olarak Amerikan Sermaye Piyasası Kurulu’nda (SEC) Operasyonlardan ve Yönetimden Sorumlu yetkili kişiydi ve direkt başkana bağlı olarak çalışıyordu. Derby 2005 yılında bu görevinden emekli oldu. Bugün bankanın yönetim kurulu başkanlığını Ruben Vardanian yapıyor.

“Orijini gizlemiyoruz” dedikleri şirketin yöneticileri ihalede kartvizit bile vermedi

Özelleştirme İdaresi Başkan Yardımcısı ve İhale Komisyonu Başkanı Osman İlter de ihalenin ardından kısa bir değerlendirmede bulundu. İlter, ihaleye katılan 8 yatırımcının ortalama 16 milyar dolarlık masanın etrafında, Türkiye’ye yatırım için geldiklerini söyledi. Petkim için sadece 2 milyar dolarlık bir teklif gelmediğini, diğer firmaların da bu tutarı vermeye hazır olduklarını ifade etti. İhaleyi kazanan şirketin orijinine ilişkin sorulara yanıt veren İlter, “Burada gizleme yok. Yeterlilik kriterlerine uydukları için ihaleye katıldılar. İlgili bilgiler Rekabet Kurulu’na gönderilecek” diye konuştu. Ancak şirket yetkililerinin kartvizit bile vermediği dikkat çekti.

Ödeme şekli belli değil

Konsorsiyumun Danışmanı Ulusoy, toplam 2 milyar 50 milyon dolarlık tutarın ödeme şekline ilişkin sorulara, “Ödeme peşin mi taksitli mi olacak? Bu soruya yanıt vermek için erken. Yeni bir stratejik ortak katılır mı? Bunlar hepsi değerlendirilecektir. Ancak ödeme planı konusunda bir hazırlık yapmamış olsak burada oturmazdık” diye konuştu. Ulusoy, konsorsiyuma yerli bir ortak alma ihtimallerinin bulunup bulunmadığına yönelik soruya da, “Yerli yatırımcı da olabilir. Kazak yatırımcılar buna olumlu bakacaklardır” dedi.

Referans'ın haberi... PETKİM'i alan ABD'li şirketin finansörü Ermeni

11 Eylül 1987'de özelleştirme kapsamına alınan Petkim'in dün yüzde 51'lik hisse için ihale yapıldı. En yüksek teklifi 2 milyar 50 milyon dolarla TransCentralAsia Petrochemical Holding Ortak Girişim Grubu verdi.

Petrokimya Holding AŞ'nin (Petkim ) yüzde 51 oranındaki hissesine dün düzenlenen ihalede 2 milyar 50 milyon dolar ile en yüksek teklifi veren Rus ve Kazak ortaklığı TransCentralAsia Petrochemical Holding Ortak Girişim Grubu 'nun arkasında kimler olduğu konusu soru işaretlerine neden oldu. İhaleyi düzenleyen Özelleştirme İdaresi Başkan Yardımcısı ve İhale Komisyonu Başkanı Osman İlter, gazetecilerin kazanan konsorsiyuma ilişkin sorularına "Burada gizleme yok. Yeterlilik kriterlerine uydukları için ihaleye katıldılar. İlgili bilgiler Rekabet Kurulu’na gönderilecek " cevabını verdi. Konsorsiyuma danışmanlık yapan Recai Ulusoy ise, Rus portföy yatırım şirketinin Investment Troika Dialog, stratejik yatırımcıların ise Caspi Neft ve Investment Industrial Group Eurasia olduğunu bildirdi. Ulusoy 'un, konsorsiyumun Asya'nın en büyük bankasının ortağı olduğunu açıklamasına rağmen, ısrarlı sorulara karşın banka ismini açıklamaması dikkat çekti. Ulusoy, “Konsorsiyumu Kazak yatırımcılar bir araya gelerek kurdular. Büyük hedefleri var. Öncelikli olarak rafineri çalışmaları için büyük bir çalışma başlayacak” dedi. Ulusoy, yatırımcıların Petkim’in bölgedeki önemini, yöneticilerinin ba şarısını yakından izlediklerini belirterek, ciddi yatırımların yapılacağını ifade etti. Petkim ihalesini alan grubun danışmanlığını ise Şekerbank’ın da ortağı olan Kazak Turan Alem Group yapacak.


Rus bankasının işlem hacmi 160 milyar dolar

Konsorsiyum ortaklarından Troika Dialog, Rusya'nın en büyük yatırım bankası olarak biliniyor. 1991 yılında kurulan bankanın başında Ermeni asıllı işadamı Ruben Vardanian var. Aralarında uluslararası denetim ve danışmanlık firması Ernst&Young'ın da bulunduğu birçok kuruluş tarafından "Rusya'da yılın yatırımcısı" seçilen Vardanian, Troika Dialog'un yüzde 65'ine sahip. Kalan hisselerin ise 70 ortak arasında paylaştırıldığı biliniyor. Yılbaşında bankanın stratejik bir ortağa satışı ya da halka arzı gündeme gelmiş, Vardanian ise buna karşı olduğu yönünde bir açıklama yapmıştı. Business Week dergisine göre bankanın toplam piyasa değerinin 2.5-3 milyar dolar civarında olduğu tahmin ediliyor. Bankanın internet sitesinde bildirildiğine göre geçen yıl gerçekleştirilen menkul kıymet işlemlerinin hacmi 160 milyar dolar civarında. Rusya hisse piyasasındaki pazar payı yüzde 15, ruble cinsi tahvil piyasası ndaki payı ise yüzde 25. Euromoney dergisi tarafından 2006'da "Rusya'nın En İyi Bağımsız Özel Bankası " seçilen Troika Dialog'un yönettiği varlıkların değeri 3.9 milyar doları buluyor. Troika, kısa süre önce Rus havayolu şirketi Transaero ile otomotiv ve yedek parça üreticisi Avtovaz'ı satın almıştı. Bankanın Rusya dışında 4 uluslararası bürosu bulunuyor. Bunlar New York (ABD), Londra (İngiltere), Kiev (Ukrayna) ve Kıbrıs Rum Kesimi'nde. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard&Poor's (S&P) bankanın uzun vadeli kredi notunu BB-, görünümünü ise durağanda tutuyor.

Konsorsiyumun ikinci ortağı Caspi Neft'in ABD merkezli bir şirkete ait olduğu biliniyor. Üçüncü ortak olduğu açıklanan Investment Industrial Group Eurasia ile ilgili bilgiler ise çık sınırlı.


Rus bankasının başında Ermeni patron

Rus Troika Dialog'un başında bulunan isim Ermeni asıllı işadamı Ruben Vardanian. S&P'nin banka hakkında yayımladığı raporda , Vardanian'ın elinde tuttuğu bankanın yüzde 65 hissesinin yüzde 15'ini yakın zamanda çalışanlarına ve yöneticilerine devredeceği belirtildi. 1992 yılında Moskova Devlet Üniversitesi Ekonomi Fakültesi'nden mezun olan genç işadamı İtalya'da master eğitimi aldıktan sonra yatırım bankası Merrill Lynch'in Gelişen Piyasalar Eğitim Programı ve Harvard Business School tarafından açılan kurs programlarını da tamamladı. Troika'da kurulduğu yıl olan 1991'de henüz 22 yaşındayken çalışmaya başlayan Vardanian, 10 yıl sonra CEO koltuğunda oturdu. 2001 yılında Troika, Sovyet döneminde oldukça güçlü olan ancak unutulmuş sigortacılık devi Rosgostrakh'ı satın alarak ilk sıçramayı gerçekleştirdi. Bu dönemde hissedarlardan Moskova Bankası, Vardanyan'ı bu kadar riskli bir yatırıma giriştiği için eleştirmiş ve istifa etmesini istemişti. Banka yönetimi ve bazı hissedarlar da Vardanyan'a destek çıkınca Bank of Moscow geri adım atmak zorunda kalmıştı.



Kazak petrolcünün sahibi ABD'liler

Petkim'i alan konsorsiyumda doğrudan petrol sektöründe faaliyet gösteren tek şirket olan Caspi Neft'in tamamı 2 yıl önce ABD merkezli Transmeridian Exploration adlı şirket tarafından satın alındı. Şirketin ana faaliyeti Kazakistan'ın batısındaki Güney Alibek petrol ve doğalgaz sahasındaki arama ve çıkarma çalışmaları. Söz konusu sahadaki petrol rezervi toplamının 72.9 milyon varil olduğu tahmin ediliyor. Caspi Neft'in günlük üretimi ise 2006 Eylül itibariyle 3 bin 100 varile yaklaşmıştı. Bu yılın sonuna kadar bu rakamın 10 bin varile çıkarılması hedefleniyor. Bunun büyük bir kısmı ise Kazakistan dışındaki pazarlara ihraç ediliyor. Şirketin yüzde 19 hissesi aynı zamanda CEO koltuğunda oturan ABD'li işadamı Lorrie Olivier'nin elinde. Caspi Neft'in Kazakistan dışında Güney Teksas ve Körfez bölgesinde de doğalgaz faaliyetleri bulunuyor.

Baykal: "PETKİM'in ihalesi çok kaygı verici" 


CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, "Kanaltürk" Televizyonu'nda "Söz Meclisi" programında soruları yanıtladı. Baykal, PETKİM'in özelleştirilmesine ilişkin bir soru üzerine, PETKİM'in Türk ekonomisi ve sanayisi için olağanüstü önemli ve çok büyük potansiyeli olan bir kuruluş olduğunu kaydeden Baykal, şöyle devam etti:

"İhaleyi alan firmanın doğru dürüst kimliği dahi netleşmiş değil. Yani bu kadar kamuoyunun onayı dışında böylesine önemli bir özelleştirmenin üstelik de çok ciddi hukuki sorunların yaşanacağı şekilde gerçekleştirilmesi, gider ayak da seçimden 15 gün önce bunun yapılması çok kaygı verici bir olay. Bu, işlerin iyi götürülmediğini gösteriyor. Tabii Türkiye'de yargı işleyecektir, kamuoyu bu konuyu değerlendirecektir."