Petrol fiyatlarında devam eden düşüş içeride de akaryakıt fiyatlarına yansıyor. Ancak temmuzdan bu yana ABD ham petrol fiyatında gerçekleşen düşüş yüzde 27'yi bulmasına karşın, içerideki indirim yüzde 12'de kaldı

Tüpraş'ın son olarak önceki gün yaptığı indirimle benzin fiyatları yaklaşık 2.5 ay içinde yedinci kez arka arkaya indirilmiş oldu. İndirimin ardından pompa fiyatları ortalama yüzde 0.73 oranında gerilerken, İstanbul'da kurşunsuz benzinin litresi 2.74 YTL'den 2.72 YTL'ye indi. Ankara ve İzmir'de ise fiyatlar ortalama 2.71 YTL'ye geriledi.
 
Ortadoğu'da yaşanan İsrail-Lübnan gerginliği ile temmuz ayında 80 dolara dayanarak zirve seviyelerine çıkan petrol fiyatları, içerde akaryakıt fiyatlarını da direkt olarak etkiliyor.

Fiyat 3.10 YTL'den döndü 

Ayrıca yaz başındaki piyasalardaki dalgalanma sonucu döviz kurlarında yaşanan çıkışla artan ham petrol faturası, tüketicilere ikinci darbeyi vurdu. Kurşunsuz benzinin litre fiyatı yaz ortasında 3.10 YTL'ye kadar tırmandı. 

Uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarının düşüşe geçmesi ve dolar kurundaki gevşeme, akaryakıt fiyatını otomatik olarak belirleyen Türkiye'de de fiyatların inmesini sağladı. Son 2.5 ay içinde yapılan arka arkaya indirimlerle fiyat 3.10 YTL'den 2.72 YTL'ye kadar indi. Fiyatlarda indirimin oransal karşılığı ise yüzde 12.25 olarak gerçekleşti.

Fark kurdan kaynaklı 

Aynı dönemde petrol fiyatlarındaki düşüş ise çok daha hızlı oldu. Petrolde temmuz ortasında 78.40 dolar seviyesinden başlayan serbest düşüş fiyatları bugün itibarıyla son 10 ayın en düşük seviyesi olan 57.37 dolara kadar taşıdı. OPEC'in dün açıkladığı üretim kesintisi de fiyatlardaki inişi durduramazken, son üç aydaki düşüş oranı yüzde 27'ye dayandı. Türkiye'de akaryakıt fiyatları halen yılbaşındaki seviyesine göre yüzde 5.4 yüksek seyrederken, petrol fiyatları ise yüzde 5.6 düşük seviyede bulunuyor. 

Ancak farkın açılmasında döviz kurlarındaki hareketler etkili oluyor. Yılbaşında 1.34'lü seviyelerde bulunan dolar kuru dün itibarıyla 1.49 YTL seviyesindeydi. Bu da yaklaşık yüzde 11 civarında bir artışa denk geliyor. 

Türkiye'de akaryakıt fiyatları, petrol borsalarındaki fiyatlarla otomatik olarak düzenleniyor. Tüpraş'ın petrol alım fiyatına göre içerideki fiyatlar da haftalık periyotlar halinde belirleniyor. Ancak Tüpraş'ın alım fiyatının, önceki alım fiyatıyla farkının belli bir oranın altında kalması halinde fiyatlar değiştirilmiyor.

Fiyat nasıl belirleniyor? 

Akaryakıt fiyatları, ham petrol ve rafine ürün maliyeti, pazardaki rekabet, işletme maliyetleri ve vergiler gibi bir dizi faktörün etkisi altında oluşuyor. Akaryakıt istasyonunda satılan yakıtın fiyatı; ürünün maliyeti, devlet tarafından konulan vergi ve harçlar ile gayrisafi dağıtım marjından oluşur. Gayrisafi dağıtım marjını meydana getiren ise; depolama ve elleme, dağıtım maliyetleri, toptan ve perakende satış marjları. Türkiye'de akaryakıt fiyatı içinde vergilerin payı, yaklaşık yüzde 68, böylece akaryakıt fiyatları pahalılıkta dünya birincisi konumunu koruyor.