Rusya'dan Çalık'a petrol sözü

Rusya Enerji Bakanı Sergei Ivanovich yapımını Çalık Holding'in üstlendiği Samsun-Ceyhan Boru Hattı'na petrol temin edeceklerini söyledi. Putin'in Türkiye ziyaretinde 'nükleer enerjinin barışçıl kullanımı' konusunda işbirliği anlaşması imzalanacak

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ankara ziyareti öncesinde Ankara’ya gelen Enerji Bakanı Sergei İvanovich Shmatko, yapımını hükümete yakın Çalık Holding’in üstlendiği Samsun - Ceyhan Petrol Boru Hattı Projesi’ne petrol temin edeceklerini açıkladı. Putin’in ziyaretinde Rusya ile Türkiye arasında nükleer enerjinin barışçıl kullanımı konusunda işbirliği hükümleri içeren ‘protokol’ imzalanacağı da açıklandı. Nükleer enerji santral ihalesinde sadece Ciner Holding’le konsorsiyum kuran Rus şirketinin yarışıyor olması ve petrol ile protokol açıklamalarının eşzamanlı yapılması, ‘Samsun Ceyhan’a petrol karşılığında nükleer santral’ yorumlarına neden oldu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Türk-Rus Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu 9. dönem toplantısı öncesi Türkiye’de bulunan Rusya Federasyonu Enerji Bakanı Sergei İvanovich Shmatko ile dün görüştü. Toplantıda, Sinop’ta inşa edilmesi planlanan Nükleer Santral Projesi, Mavi Akım 2 Hattı, Batı Hattı Anlaşmasının yenilenmesi, Güney Akım Projesi’nin yanı sıra özel şirketler ile Rus şirketler arasında iş birlikteliği protokolleri masaya yatırıldı.
Toplantının ardından Enerji Bakını Taner Yıldız ve Rus Bakan İvanovich Shmatko basına bilgi verdi. “Biz birlikte en cesur projeleri geliştiririz” diyen Shmatko, “Rusya ile Türkiye arasında işbirliğinin geliştirilmesine yönelik adımlar atıyoruz. Karar alma konusunda nihai aşamaya gelmiş durumdayız. Enerji alanında sıkı işbirliğini daha da geliştirmemiz konusunda fikir alış verişinde bulunduk. Türkiye ile işbirliğini her alanda geliştirmeyi planlıyoruz. Bana göre bu denli işbirliğini geliştirilmesi için ülkeler arasında güven önemli” açıklamasında bulundu.

Çalık’a petrol müjdesi
“Rusya, Samsun Ceyhan Projesi’ne dahil olacak mı?” şeklindeki soru üzerine Rus Bakan, Türkiye’nin ve Rusya’nın petrol alanındaki geleneksel işbirliğini daha da geliştirme konusunda prensip kararına vardığını belirterek, “Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattı’na gerçekleştirilmesine duyulan ilgiyi ifade ettik. Bu işbirliğimizin bir üst seviyeye çıkması anlamına gelir” dedi. Yıldız ise aynı soruya, projenin Türkiye’nin 5 yıl kadar önce ortaya koyduğu stratejik bir geçiş hattı olduğunu kaydederek, “Türkiye’ye kurulacak rafine merkezi ile beraber Türkiye’nin stratejik konumunu daha da netleştirecek olan bir projedir. Bu projeye, petrol başlığı adı altında Rusya Federasyonu’nunda katkı koyabileceklerini ve kaynak oluşturma ile alakalı ilgi duyabileceklerini belirttiler. Buda bir protokolle bağlanmış olacak” diye konuştu.

Kontrat yenilenecek
Enerji projelerinden 3 temel konuda görüştüklerini dile getiren Taner Yıldız, nükleer santral ile ilgili sürecin henüz sonlandırılmadığını, ancak Rusya ile nükleer enerjinin barışçıl bir şekilde kullanılması için protokol imzalanacağını dile getirdi. Protokolde, iki ülkenin nükleer enerjinin barışçıl kullanımı çerçevesinde işbirliği yapacağına dair hükümler bulunduğu öğrenildi.
Bakan Taner Yıldız, Rusya ile görüşmeler kapsamında ‘doğalgaz’ tedariği konusunda 2011 yılında anlaşma süresi dolan Batı Hattı kontratının süresinin uzatılmasın ve Mavi Akım 2 hattının dizaynı konusunda görüşmeler yapıldığını dile getirdi.

Türk-Rus şirketleri imzada
Rus Bakan Shmatko Türkiye ile enerji alanında işbirliği çerçevesinde hükümetler arası anlaşmaların yanı sıra kurumlar arası bazı belgelerin imzalanacağını dile getirdi. Shmatko, Aksa-Çalık-Tetaş’ın da içinde yer aldığı bazı Türk şirketleri ile Rus şirketleri Rosneft, Gazprom ve Interrau şirketleri arasında elektrik, doğal gaz ve petrol konularında anlaşmaların imzalanacağını belirtti. Yıldız, TPAO ile Rosneft arasında da bir mutabakat zaptı imzalanmasının planlandığını da kaydetti. Söz konusu görüşmelerden hükümete yakınlığı ile bilinen Aksa Holding ile Rusya devlet şirketi Gazprom arasında bir anlaşma imzalanmasına ilişkin gelişme de ortaya çıktı. Taner Yıldız, Rusya ile Aksa’nın doğalgazda alt yapı projelerinin geliştirilmesi yönünde bir çalışma içinde olduğunu dile getirirken, Shmatko, “Söz konusu şirketler kendi aralarında kurumsal düzeyde anlaşma noktasına geldi” dedi.
Enerji Bakanı Taner Yıldız toplantının ardından bir gazetecinin Rusya’nın Karadeniz, Bulgaristan, Avusturya, Slovenya, Yunanistan ve İtalya’ya uzanan Güney Akım Projesinde, Türkiye’nin bir geçiş ülkesi mi, yoksa projenin bir parçası mı olacağına ilişkin sorusuna, söz konusu görüşmelerin sadece çerçeve niteliğinde olduğunu ve Türkiye’nin projeye ortak olup olmayacağına ilişkin ayrıntıların sismik çalışmalar sonucunda ortaya çıkacağını belirtti.
Rusya Enerji Bakanı Sergei İvanovich Shmatko ise, Güney Akım projesinin fizibilite çalışmalarının yapılacağını ve projede geçiş güzergahının maliyet açısından önemli olduğunu dile getirerek, net bir yanıt vermekten kaçındı.