Sektör nasıl etkilenecek?

Türkiye’de 17 milyon kişi sigara içiyor, yasakla pazar yüzde 5 daralabilir

Türkiye’de, 6 ülkenin ardından bugün “dumansız” hayat başladı. Geçtiğimiz yıl Tekel’in özelleştirme ihalesini kazanan BAT’nin Yönetim Kurulu Üyesi Tuna Turagay, Türkiye’de 48 milyonluk yetişkin nüfusun yüzde 36-37’sinin yılda 110 milyar adet sigara tükettiğini, bunun da 5.5 milyar paket sigara anlamına geldiğini belirtti. Turagay, “Toplam vergi gelirlerinin yüzde 8’i tütün sektöründeki 6 firmadan elde ediliyor. Yasakla pazarın yüzde 4-5 küçülmesini bekliyoruz” dedi.

TEKEL’in sigara bölümünü de geçtiğimiz yıl alan British American Tobacco’nun (BAT) Yönetim Kurulu Üyesi Tuna Turagay, Türkiye’nin dünyanın en büyük sekizinci sigara pazarı olduğunu belirterek, “Türkiye’de 16-17 milyon yetişkin insan sigara içiyor; yılda 110 milyar adet sigara tüketiliyor, bu da 5.5 milyar pakete denk geliyor” dedi. Bugün başlayann sigara yasağını Hürriyet’e değerlendiren Turagay, yasağın etkilerinin kış aylarına girmekle birlikte görüleceğini kaydetti.
Vergi gelirleri düşer
Türkiye’deki yetişkin nüfusun yüzde 36-37’sinin sigara içtiğini hatırlatan Turagay, “Sigara piyasası çok rekabetçi. Piyasada toplam 6 firma var. Türkiye’nin vergi gelirlerinin yüzde 8’i KDV artı ÖTV olarak tütün sektöründen alınıyor. Yani toplam 6 firma Türkiye vergi gelirlerinin yüzde 8’ini ödüyor” diye konuştu. Yasakla birlikte Türkiye sigara pazarının hacminde yüzde 4-5 civarında daralma beklediklerini aktaran Turagay, tüketimde bir azalma olacağını, sigara pazarının daralmasıyla vergi gelirlerinin düşeceğini ileri sürdü. Turagay, “Ancak antitez olarak ‘İnsanlar sigarayı bırakacak, sağlık harcamalarında azalma olacak’ da deniliyor” hatırlatmasını yaptı.
Açık havada içilebilmeli
Tuna Turagay, şöyle devam etti: “Yasağın etkilerini kış ayları ile birlikte görmeye başlarız. Türkiye’de yaz sezonu uzun. İnsanlar ilk etapta dışarıda içmeyi tercih edecektir. Ama kış aylarında ekimden itibaren bu etkileri görmeye başlarız. Bunu kafada bitirmeniz lazım. Bırakmak isteyenler için yasak, işi biraz kolaylaştırır. Onun için küçülme olur. Bu yasağa karşı değiliz. Bir ara açık alanlarda da yasaklanması söz konusuydu, en azından açık alanda yasaklanmadı. Sigara içmeyenlerin tabii ki hakkı korunmalı, ama açık havada insanlar sigara içebilmeli diye düşünüyoruz. Lobicilik söylemleri bizi de rahatsız ediyor. Bu konuda herhangi bir lobi faaliyetimiz olmadı.”

Türkiye sert uygulama yapılan ülkelerden biri

SİGARA yasağının kafelerde, barlarda, restoranlarda ve kahvehanelerde uygulanacağını hatırlatan Tuna Turagay, “Kanun çıkmadan önce; bir yere gittiğiniz zaman bir masada içiliyordu, öteki masada içilmiyordu. Otele gidip, içilmeyen odaya girdiğinizde, ‘Bu odada içilmiyor, ben sigara içmek istiyorum’ dediğiniz zaman önünüze kül tablası geliyordu. Türkiye bir ekstremdeydi, o da bir gerçek” diye konuştu. Yasa çıkmadan önce “geçiş dönemi” yaşanabileceğini savunan Turagay, “İnsanlara belirli bölümler yapılır, buralarda sigara içilebilirdi. Avrupa’da İngiltere, İrlanda, Fransa, İtalya’da uygulanıyor, İspanya’da sigara için ayrı bölümler var. Türkiye de bu anlamda en sert uygulamaların yapıldığı ülkelerden biri oldu” ifadelerini kullandı.

Ben de etkilendim restoranda içki içerken akla ilk sigara geliyor

TUNA Turagay, kişisel olarak da yasağından etkilendiğini belirterek şöyle konuştu: “Ben de 25-26 senedir sigara içiyorum. Benim için de hayat zorlaştı. Çalıştığımız alanlarda içemiyorduk, şimdi restoranlara gittiğimiz zaman, yavaş yavaş buna kendimizi alıştırmaya çalışacağız. Çünkü bir restorana gittiğinizde, bir içki içtiğinizde sigara ilk aklınıza gelen şeylerden biri oluyor. Türkiye’de alınan ani tedbirlerin her zaman çalışmıyor. ‘Bu da çalışmayacak’ anlamında söylemek istemiyorum ama belki bir geçiş dönemi olsaydı... Geçenlerde Almanya’da havaalanındaydım. Oralarda sigara içme bölümleri var. Etrafta gelen arkadaşları görünce ‘Sigarayı bırakmam
lazım’ dedim.”

Yasağın mimarı Akarcalı: 19 Temmuz bayram olsun

SİGARA yasağının mimarı, eski Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Bülent Akarcalı, yasalaştırma çalışmalarına 1987 yılında başlanan sigara yasağına işaret ederek, “2009’a kadar 22 yıl sürdü. Çıkardığımız kanunlar veto edildi, Amerika’dan lobiciler geldi. Bu aşamaya gelmek gerçekten zor oldu. 19 Temmuz milli bayram olsun” dedi. Türkiye’de ilaca yılda ortalama yılda 10 milyar dolar harcanırken, sigaraya 15 milyar dolar harcanmasının, yasağın önemini gösterdiğini aktaran Akarcalı, “Senede 20-30 milyar dolar da hastalıkların tedavisine harcanıyor” diye konuştu.