Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Doğan Cansızlar, uzun vadeli konut finansman sistemi olan ve kamuoyunda, "Kira öder gibi ev sahibi yapan sistem’’ olarak bilinen Mortgage Sistemi’yle ilgili olarak bazı banka ve kurumların "Mortgage başladı’’ diye ilanlar verdiğini hatırlatarak, "Mortgage kanunu henüz çıkmadı. Bunlar mortgage sisteminde değil. Vatandaşlar duyarlı olsun’’ uyarısında bulundu.
İzmir’de düzenlenen Stratejik Teknik Ekonomik Araştırmalar Merkezi’nin (STEAM) organize ettiği `3’üncü Sermaye Piyasaları Arenası, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası- Risk Yönetimi’ toplantısının kapanış konuşmasını yapan Cansızlar, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nın (VOB) türev ürünleriyle ilgili ihtisas borsası olması, özel şirket statüsünde kurulması ve İzmir’de olması açısından bir ilk olduğunu söyledi. Cansızlar, "VOB’un özel şirket statüsünde bir borsa olarak kurulması, çalışmaları devam eden İMKB ve Altın Borsası’nın özelleştirilmesi için de çok önemli bir zemin oluşturacaktır’’ dedi.

ZEMİN UYGUN

İzmir’in tarım ürünleri konusunda farklı bir yeri olduğunu kaydeden Cansızlar, gelişen teknolojilerle borsalarda artık seans salonlarına ihtiyaç duyulmadığını bu yüzden VOB’un İzmir’de kurulmasının son derece normal olduğunu dile getirdi. İstanbul’un finansal açıdan artık Anadolu’ya yayılmasında yarar bulunduğunu belirten Cansızlar, bu yıl içinde Anadolu’daki KOBİ’lere hizmet verecek KOBİ piyasalarını da açmayı hedeflediklerini söyledi.
Tarım ürünlerinde devlet tarafından taban fiyat uygulamasından vazgeçilmesinin bu ürünlerde vadeli işlem yapılmasına olanak tanıdığını belirten Cansızlar, "Dövizde ise dalgalı kur olması vadeli işlemlere zemin hazırlıyor’’ dedi.
Yıllardır siyasi ve ekonomik istikrar olmayışı nedeniyle, vadeli işlem ve opsiyon borsası kurma çalışmalarının realize edilemediğini kaydeden Cansızlar, gelinen istikrar ortamı ve olumlu gelişmelerle bu piyasaların önünün açık olduğunu söyledi. Cansızlar, "İMKB ilk açıldığında işlem hacmi düşüktü. VOB’da da ilk etapta hacimler çok yüksek olmaz. Ancak dünyadaki örneklerini de göz önünde tutarak, vadeli işlemlerin bizde de spot piyasaların çok çok üstünde işlem hacmine ulaşacağını söyleyebiliyorum’’ diye konuştu.

YASA ÇIKMADI

Türk insanının artık günlük düşünmeyi bırakıp orta ve uzun vadede düşünebileceği aşamaya geldiğini ifade eden Cansızlar, SPK olarak da ileriye yönelik, yeni enstrümanlar devreye sokmaya başladıklarını söyledi.
Mortgage sisteminin de orta ve uzun vadeli bir finansman sistemi olduğunu kaydeden Cansızlar, sistemle ilgili yasanın henüz çıkmadığına dikkati çekti. Cansızlar, şöyle konuştu:
"Basında bazı bankalarımızın ilanları var. `Mortgage sistemi başarıldı’ diye. Aslında Mortgage ile ilgili kanun henüz yasalaşmış değil. Bunun bir arsa satış anlaşması olmadığını söylemek istiyorum. Bu bir, konut finansman modelidir. Henüz Başbakanlık’ta görüşmeleri devam ediyor. Henüz yasa çıkmadan böylesine ilanlar verilip, böylesi önemli projenin geleceği ile ilgili bazı soru işaretleri getirilmesinde yarar yoktur. Bankalarımız ve bazı kuruluşlarımızın yaptığı bu proje ve krediler, normal koşullarda çalışabilir. Ama bunun adı Mortgage değildir. Kanun çıktıktan sonra bu projeler Mortgage sistemiyle birleştirilebilir, adapte edilebilir. Ama henüz Mortgage kanunu çıkmadı, uygulamlada yok vatandaşlarımız duyarlı olsunlar.’’ Arenanın öğleden sonraki bölümünde düzenlenen iki panel ile de, VOB ’un finansal sistemdeki yeri ve VOB’daki vergi ile muhasebe tartışıldı.