22
Mayıs
2024
Çarşamba
EKONOMİ

Tahsilat operasyonu

Kuzey Irak'a muhtemel sınırötesi operasyon öncesi Türk işadamları bölgedeki alacaklarını toplamaya başladı.

Alacaklarının tahsilatı için sadece Zaho bölgesine bir haftada 150'ye yakın Türk işadamı geldi.

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin olası Kuzey Irak operasyonu öncesi, yüzlerce Türk işadamı bölgede alacaklarını tahsil etme çabasına girdi. Bu amaçla sadece Zaho'ya son bir hafta içinde 150'ye yakın Türk işadamı geldi. Zaho'daki birçok otel Türk işadamlarıyla dolarken, tatil için Kuzey Irak'ta bulunan Avrupa'da yaşayan Kürtler de tatillerini yarıda keserek Irak'ı terk etti. Olası askeri harekat için 'geri dön' çağrısı yapılmamasına rağmen bölgedeki işadamları, alacaklarını tahsil ederek Türkiye'ye dönme hazırlığında.

İŞADAMLARI BÖLGEYE GİDİYOR

Türkİye, bölgede havalimanı inşaatından gıda sektörüne kadar yaşamsal faliyetleri yürüten ve sayıları bin 200'ü bulan Türk firmalarını, ekonomik yaptırım kapsamında Türkiye'ye geri çağırmadı. Ya da olası bir askeri harekatta güvenliklerini düşenerek Irak'tan ayrılmalarını istemedi. Türk işadamları, bölgeden ayrılmanın aksine, Türkiye'den bölgeye her gün işadamı geliyor. İşadamlarının Kuzey Irak'a akın etmesinin nedeni ise olası operasyon sonrasında paralarını alamama korkusu. Hatta Iraklı tüccarların Türk işadamlarına verecekleri paraları erteleyerek, Türkiye'nin nasıl hareket edeceğini beklemeye başladığı belirtiliyor.

TÜRLÜ YALANLAR SÖYLÜYORLAR

Kuzey Irak'a temizlik ve kırtasiye malzemeleri getiren bir şirketin patronu Yaşar Kilerci paralarını alamama korkusu yaşadıklarını belirterek 'Operasyon konuşulmadan önce paramızı gününde alıyorduk. Şimdi sürekli oyalayarak Türkiye'nin tavrını bekliyorlar. Biz de olası bir operasyon öncesi paramızı temin etmek istiyoruz. Bana 1 aydır türlü yalanlar söylüyorlar. Asıl amaçlarının bizi oyalamak olduğunun farkındayım. Bir müdahale olursa ne paramızı alabiliriz ne de buraya bir daha ticaret yapma imkanımız olur' diyor.

İKİ AYDIR PARA PEŞİNDEYİZ

KUZEY Irak'a kuru yemiş ve kuru gıda ticareti yapan Ozan Öztunç da parasını alamamaktan korkan Türk işadamlarından biri. Öztunç'un Kuzey Irak esnafından yaklaşık 80 bin dolar alacağı var. Özbekistan'dan yüklü miktarda ceviz içi getiren Öztunç 'Bizim ödemelerimizi sürekli geciktiriyorlar. Endişe içerisindeler. Ama aynı endişeyi bizler de duyuyoruz. Eğer savaş çıkarsa biz de paramızı alamayabiliriz' diyor.

Habur Kapısı'nın kapatılmaması Iraklılar'ı sevindirdi

Türkiye'nin Habur Sınır Kapısı'nı kapatmayacağını ve sınırlı bir ambargo uygulayacağını açıklamasını Kuzey Irak halkı memnuniyetle karşıladı. Zaho'da otel işleten Saba Kirvan şunları belirtti: 'Yıllardır Kürt-Türk halkı iç içe yaşamaktadır. Habur Sınır Kapısı kapanacak diye çok endişelendik. Türkiye'nin sınırlı bir ambargo kararı alması ve bu bölgeye yaptırım uygulamayacağını açıklaması bizi çok mutlu etti. Çünkü burada en büyük geçim kaynağı ticaret. Bu ticaretin durması hem buraya iş yapan Türkleri hem de bizleri çok zor duruma düşürecektir' dedi. Türkiye'nin düzenleyeceği olası bir sınırötesi operasyonun zararlarının çok büyük olacağını belirten taksi şöförü Besir Zardi ise 'En büyük geçim kaynağımız buraya gelen işadamlarıdır. Sınırın kapatılması burayı tamamen bitirecektir. Türk hükümetinin aldığı kararı sevinçle karşıladık. Çünkü bizler ile Türk işadamları arasında bu zamana kadar hiçbir sorun yaşanmadı. Rahat rahat ticaretlerini yapabildiler. Eğer Türkiye buraya ambargo uygulasaydı bir daha iki ülke insanının iş yapma olasılığı olmazdı' diye konuştu. Son yaşanan gelişmeler üzerine Kuzey Irak'taki Zaho, Erbil, Dohuk gibi yerlere tatil için gelen Kürt işadamlarının da tatillerini yarıda keserek çalıştıkları ülkelere geri döndükleri öğrenildi.

Ambargo Kuzey Irak ekonomisini yıkar

Türkiye'nin PKK konusunda ekonomik önlemler uygulama kararı yankı buldu. The Independent 'Ekonomik ambargonun Kuzey Irak ekonomisinde yıkıcı etkisi olur' derken, The Times, 'ekonomik yaptırımlar dramatik sonuçlara yol açar' yorumunu yaptı. İngiliz The Independent Gazetesi, 'Türkiye'nin uygulamayı düşündüğü ekonomik ambargo Türkiye'den Habur üzerinden gelen mallara bağımlı Kuzey Irak ekonomisi için yıkıcı etkisi olur' diye yazdı.

Gazete şöyle devam etti: 'Günde bin kamyonun geçtiği Habur'un kapatılması, ihtiyaç duydukları yakıt ve diğer ürünlerin çoğunu Türkiye üzerinden alan Irak'taki ABD kuvvetleri için ciddi bir darbe olur.' Gazetedeki habere göre, Kuzey Irak'ta bir işadamının 'Biz yabancı şirketlerin bölgemize gelmesini teşvik ettik. Ancak eğer Türkiye herhangi bir saldırıda bulunursa yabancı şirketler bölgemize gelmez' dediği belirtildi. Gazetenin haberinde 'Herkes PKK'ya karşı bir şeyler yapılması konusunda istekli ancak ne yapılacağı ve nasıl yapılacağı belirsiz' denildi. Diğer İngiliz gazetesi The Times ise 'Türkiye asilere karşı vidayı sıkıştırıyor' başlıklı haberinde 'Irak için başarılı bir öykü olan Kuzey Irak'a yönelik bu yaptırımlar dramatik sonuçlara sebep olabilir' yorumunda bulunuldu.

Alternatif güzergahta çok şehit verdik

UluslararasI Nakliyeciler Derneği (UND) Başkanı Tamer Dinçşahin, Habur'a alternatif sınır kapıları düşünülürken, taşımacıların güvenliğinin de göz önünde bulundurulması gerektiğini söyledi. Dinçşahin, Suriye üzerinden yapılacak ticarette Musul-Bağdat hattının kullanılacağını, daha önce çok sayıda kamyon şoförünün şehit edildiği bu hattın, güvenli olmadığını belirtti. Taşımacıların bu güzergahı kullanmaya yanaşmayacaklarına dikkat çeken Dinçşahin 'Türk taşımacıları Musul ve Bağdat'ta güvenlik olmadığı için o noktalara zaten taşıma yapılamıyor ki... Biz bu sorunu, Habur'un karşısındaki Irak tarafından dağıtım ve toplama merkezleri oluşturarak aşmıştık. Malı buralara teslim ediyor, güvenli olmayan bölgelere hiç geçmiyorduk. Suriye üzerinden yapılacak taşımalar, riskli bölgeye gideceği için zaten şu anda yapılamayan bir taşıma, o noktada nasıl yapılacak' diye sordu. Dinçşahin, bölgedeki Amerikan ordusunun ihtiyaçlarının Habur üzerinden karşılandığını da anımsatarak, 'Alternatif hat olarak görülen Suriye üzerinden mal almaya ABD sıcak bakmıyor. Bu, daha önce de sorun olmuştu' dedi. Dinçşahin, Habur sınır kapısındaki geçişlerde herhangi bir yavaşlama olmadığını, kapıda bir yığılma ya da azalma bulunmadığını açıkladı. Irak'a ekonomik ambargoya ilişkin hükümetten kendilerine henüz 'şunu yapacaksınız' şeklinde bir bildirimde bulunulmadığını anlatan Dinçşahin, 'Bugüne kadarki temaslarda Habur'un tamamıyla kapatılması gündeme gelmedi, böyle bir işlem yok. Sınırda herhangi bir yavaşlama da yok. Giriş çıkışlarda, şu ana kadar anormal iniş veya çıkışlar gözükmedi' dedi.

Özkan Temirak/Star
Yayın Tarihi : 3 Kasım 2007 Cumartesi 12:09:55


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?