Türk Bor'u kıskaçta

Türkiye'deki % 72'lik rezerv, çok uluslu şirketlerin iştahını kabarttı

BOR kaynakları açısından dünyanın en zengin ülkesi olan Türkiye, çok uluslu şirketlerin kıskacında. Meclis ise enerjiden tarıma, tıptan astronomiye kadar çok farklı alanlarda stratejik önemi bulunan bu konuyu araştırmaya hazırlanıyor. MHP, konuyla ilgili bir araştırma önergesi verdi. Eğer önerge kabul edilirse, potansiyel olarak liderliği elinde bulunduran Türkiye'nin, rafine üretim konusunda da birinciliğe yükselmesi için neler yapılması gerektiği tespit edilecek. Önergenin gerekçesinde, çok uluslu şirketlerin tarih boyunca bu varlık üzerinde etkili olabilme düşüncesinin bulunduğu vurgulanırken, özelleştirmenin sakıncalarına işaret edildi.

Rezerv büyük, pay düşük

MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural ve Balıkesir Milletvekili Ahmet Duran Bulut'un da aralarında olduğu 30 milletvekilinin imzasıyla verilen araştırma önergesinde, "Borun, ülkemizde estirilen özelleştirme adı altında yabancılaştırma rüzgarına dahil edilmemesi, ülkemizin bor hammaddesinde liderliğinin rafine bor üretimi alanına da taşınması için neler gerektiğinin tespiti amaçlanmaktadır" denildi.

Önergenin gerekçesinde, Türkiye'nin yüzde 72'lik pay ile bor ve bor kaynakları açısından dünyanın en büyük ülkesi konumunda olduğu vurgulandı. Buna karşın dünya bor piyasasından alınan payın düşüklüğüne işaret edilerek, payının artırılmasının rafine ürünlerin geliştirilmesi ile mümkün olacağının altı çizildi.

Borun ikame edilemeyen bir kullanım alanına sahip olduğu da belirtilirken, bu mineralin kullanım alanlarına işaret edildi. Gerekçede, otomobil ve uçak camlarından kayak malzemelerine ve tenis raketlerine, çeşitli darbelere karşı koruyuculardan, telefon ve bilgisayar ağlarında geniş bir kullanım alanı bulan fiber optik kablolara, LCD ekranlar ve mikroçip üretiminden otomobil motorlarına, uydulardan farklı uzay araçlarına, uçak, helikopter ve diğer zırhlı araçlardan silah yapımına kadar Bor kullanıldığına dikkat çekildi.

Borun kullanıldığı sektörlere de vurgu yapılarak, 250 ayrı sektörün bundan yararlandığı hatırlatıldı. Borun, kanser tedavisinde, psikiyatride ve menapoz tedavilerinde kullanıldığı, parfümeri malzemelerinden temizlik ürünlerine kadar çeşitli yerlerde değerlendirildiği hatırlatılıyor. Tarım sektöründe gübre üretiminde kullanılan bu mineralden, nükleer atıkların depolanmasında da yararlanılıyor. Tekstilde, nişastalı yapıştırıcıların ayarlanmasından ağır metallerin sulardan temizlenmesine kadar önemli işlev gören Bor, tekne, yat gibi deniz ulaşım araçlarının imali ve inşasında, mücevhercilikte kullanılıyor.



Eti Holding'e yabancı operasyonu

ARAŞTIRMA önergesinde, bor piyasasının, aralarında Eti Holding'in de bulunduğu birkaç firmanın elinde olduğu hatırlatılırken, şöyle deniliyor:

"Avrupalı öğütücü ve nihai kullanıcılar ile dünya bor piyasasını belirleyen çokuluslu şirketler tarih boyunca bu varlık üzerinde etkili olabilme düşüncesinde olmuşlardır.

Hakimiyet planı

Eti Holding'i bünyesine katarak çok uluslu bir şirketin bor piyasasındaki hakimiyetini tam anlamıyla pekiştirecek tekelleşme arzusunun, son dönemde ülkemizde estirilen özelleştirme adı altında yabancılaştırma rüzgarına dahil edilmemesi, ülkemizin bor hammaddesinde liderliğinin rafine bor üretimi alanına da taşınması için neler gerektiğinin tespiti amacıyla Meclis araştırması açılmasını arz ederiz."