Tuz Gölü’ndeki tuzlaların özelleştirilmesinin ardından ham tuzun tonunun iki kat artarak 45 TL’ye ulaşması, doğalgaza gelen zamlar, ulusal marketlerin satış politikalarıyla bakkal ve küçük marketlerin kapanması tuz sektörünü sıkıntıya soktu.
Konya’nın Cihanbeyli ilçesinde kurulu bulunan ve Türkiye’de rafine tuz üretiminde önemli bir paya sahip olan Salina Tuz Genel Müdürü Himmet, sektörde sorunların Tuz Gölü’ndeki tuzlaların özelleştirilmesinin ardından başladığını söyledi. Kara, tuzun özelleştirilmesiyle birlikte, çok ucuza mal edilen ham tuzun yüksek fiyattan satılmaya başlandığını belirterek, “2006 yılında yapılan özelleştirmeden önce tonu 22 TL olan tuzun fiyatı bugün 45 TL’ye yükseldi. Bu fiyatlar dünya fiyatlarının çok üzerindedir. Göl tuzlalarının özelleştirilmesiyle birlikte tuzda tekelci bir yapı oluşmaya başladı ve fiyatlar anormal bir şekilde artış gösterdi” diye konuştu.
İlk kez tuz stoku oluştu
Ham tuzda yaşanan fiyat artışının yanı sıra yaşanan maliyet artışlarının da firmaları sıkıntıya soktuğunu ifade eden Kara, şunları kaydetti: “Tekstil sanayinde pamuklu kumaşların boyanmasında yardımcı ham madde olarak kullanılan ham tuz satışları, kapanan tekstil firmalarının artmasıyla birlikte azaldı. Enerji fiyatlarındaki artış ek maliyet getirmesine karşın bunlar tüketiciye yansıtılmadı. Bakkallar ve küçük yerel marketlerin birer birer iflas etmesi de tuz sektöründe faaliyet gösteren firmaları olumsuz etkiledi.”
Sektörde irili ufaklı birçok tesisin kapanmaya başladığını anlatan Kara, “Stoklarda 2 bin ton tuz var. Bugüne kadar hiç tuz stokumuz olmamıştı. 2008 Ocak-Şubat döneminde 9 bin 200 ton satış gerçekleştirirken bu yılın aynı döneminde yüzde 30’luk düşüşle 6 bin ton satış gerçekleştirdik” dedi.
Doğalgaz zammı da vurdu
Aksaray’da kurulu Saray Tuz’un Genel Müdürü Hüsnü Selim Perek ise doğalgazın metre küpünün 2004’te 25 kuruş olduğunu şimdiyse 1 TL civarına geldiğini ifade ederek, “Doğalgaza yaklaşık yüzde
300 civarında zam geldi. Tuz üretiminde en önemli girdi maliyetini enerji oluşturuyor. Ama zamları tüketiciye yansıtamıyoruz. 750 gramlık poşet tuza 9 yılda 1.5 TL zam geldi” diye konuştu.